Dermoid Kist Nedir? Tedavisi Nasıldır?

Dermoid ‌kist kişilerde doğumdan itibaren bulunan kese benzeri yapılara denir. İçerisinde saç, diş, deri katlantıları gibi ektoderm yapılarını barındırır. Genellikle yavaş büyürler ve rüptüre olmadığı yani kese duvarı yırtılmadığı sürece gergin yapıdadırlar. Dermoid kistler genellikle yüzde, kafatasında, belde ve yumurtalıklarda izlenir. Yüzde yerleşmiş olan yüzeysel dermoid kistler genellikle sorunsuz olarak çıkarılabilir. Daha nadir görülen diğer lokasyonlardaki dermoid kistlerin çıkarılması için özel teknik ve eğitim gereklidir. Dermoid kist nedir sorusu kısaca bu şekilde cevaplanabilir.

Dermoid Kist Çeşitleri

Dermoid kist çeşitleri yerleşim yerlerine göre tanımlanır. Dermoid kistler genellikle 4 ana bölgede yerleşim gösterir.

• beyin
• spinal kanal
• nasal sinüsler
• overler

Dermoid kistlerin beyin yerleşimi oldukça nadir görülür. Bu tipteki kistlerin çıkarılması için bir beyin ve sinir cerrahına ihtiyaç vardır. Nasal sinüsler yani burun boşlukları içinde yerleşik olan dermoid kistler en nadir görülen tiplerdendir. Bu bölgedeki kistlerin çıkarılması oldukça zordur ve komplikedir. Spinal kord yani omurilikte yerleşen dermoid kistler genellikle bel bölgesinde görülür ve intrauterin kapanma defektleri arasında sayılır. Derin yerleşimli olan bu kistler ince bir boru şeklindeki bir yapıyla cilt yüzeyine açılır. Cilde açıldıklarında enfekte olma ihtimalleri olduğu için bu tip kistlerin cerrahi tedavisi şarttır. Bebeklerde dermoid kist en fazla bu lokasyonda izlenir. Bebeklerde dermoid kist ameliyatı beyin ve sinir cerrahları tarafından yapılması gereken, teknik özellikler barındıran bir ameliyattır. Dermoid kist yumurtalık yerleşimi, kadınlarda üreme çağında gelişebilirler. Yumurtalıklarda torsiyon, enfeksiyon, yumurtalık rüptürü ya da kansere sebep olabilirler.

Dermoid Kist (‌Kistik ‌‌Teratom) Nedir? Neden Oluşur?

Kistik teratom, matür kistik teratom, teratom kisti gibi bir çok farklı isimlerle betimlenen dermoit kistin en sık görüldüğü yer kadınlarda overler yani yumurtalıklardır. Matür kistik teratomlar over tümörleri arasında %15 ile en sık görülme oranına sahip iyi huylu tümörlerdir. Primordial germ hücrelerinden kaynaklanırlar ve ektoderm, endoderm ve mezodermal tabakaların iki ya da üçüne ait dokuları barındırabilirler. Bir tür deri kesecik içerisinde orada bulunmaması gereken yağ, kıl, tüy, diş, kemik ve sinir dokusu bulundurabilirler. Dermoid kistlerin oluşumunu tetikleyen sebep yumurtalıklarda bulunan ve üreme organı olarak görev yapan hücreler olan germ hücreleridir. Bu hücreler yumurtlama döneminde yumurta üretiminde görev alırlar. Bu hücrelerin her türlü vücut dokusuna dönüşme yeteneği mevcuttur ve tüm organlarının oluşumunda rol oynarlar. Kadınlarda dermoid kistlerin oluşması; bu hücrelerin sadece yumurtlama zamanında değil, sürekli aktif olarak faaliyet göstermeye başlamasından kaynaklanır. Fakat neden bu hücrelerin sürekli aktif hale geldiğinin sebebi hala bulunabilmiş değildir.‌

Dermoid Kist Belirtileri

Yumurtalık dermoid kistlerinde karın ağrısı, bulantı, kusma, cinsel ilişki sırasında ağrı, kistin mesaneye baskı yapması sonucu idrar yapmada zorluk görülebilir. Bazı durumlarda kistik hızlı büyüdüğü durumlarda karın şişliği ya da hızlı kilo alma saptanabilir. Fakat dermoid kistlerden herhangi bir hormon salınımı olmadığı için dermoid kist kilo aldırır mı sorusunun cevabı genellikle olumsuzdur. Bu şikayetlerle hekime başvuran hastada yapılan ultrason ya da röntgen tetkikinde yumurtalıklardaki dermoid kist saptanır. Dermoid kistler komplike olmadıklarında genellikle semptom vermezler fakat torsiyon, enfeksiyon gibi komplikasyonlar ortaya çıktığında belirti verirler.

Torsiyon; dermoid kistlerde en sık görülen ve en çok korkulan komplikasyonlardan biridir. Dermoid kist büyük ve ağır olduğunda yumurtalık ile beraber kendi etrafında döner. Bu dönme sebebiyle yumurtalığa giden kan miktarı azalır veya tamamen kesilir. Yumurtalığın beslenememesi karın ağrısına sebep olurken, torsiyon tam olarak yumurtalığa giden kanı kestiğinde yumurtalıkta kangren benzeri topla oluşur ve yumurtalık kaybedilebilir. Dermoid kistlerde torsiyon görülme sıklığı %3’tür.

Enfeksiyon; dermoid kist olgularında nadiren görülür. Hastaların yalnızca %1’lik kısmında enfeksiyon saptanır.

Rüptür; dermoid kistlerin patlaması anlamına gelir. Rüptür kendi kendine patlama şeklinde olabileceği gibi torsiyona bağlı olarak da görülebilir. Ani bir şekilde meydana gelecek rüptür ihtimali %1-4 arasında değişmektedir. Kistin içerisindeki dokular karın zarında irrite edici etki oluşturarak kimyasal peritonite ve dolayısıyla şiddetli karın ağrısı ve akut batın semptomlarına sebep olabilir.

Kansere Dönüşme; dermoid kistlerde oldukça nadir görülür. İyi huylu tümörler oldukları için bu kistlerin kansere dönüşme olasılığı %1 ila %2 oranındadır. Diğer bir deyişle kansere dönüşme ihtimali vardır. Fakat oldukça düşüktür.‌

Dermoid Kist Tedavisi Nasıldır?

Küçük boyuttaki dermoid kistler konservatif olarak takip edilebilirler. Fakat takibi risk teşkil eden dermoid kistlerin tek bir tedavi yöntemi vardır. Bu yöntem de kistin cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Bu kistlerin ilaçla ya da bitkisel yöntemlerle tedavi edilmeleri ya da kendi kendine kaybolmaları mümkün değildir.

Dermoid Kist Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Yumurtalıklarda görülen dermoid kist ameliyatı iki şekilde yapılabilir. Halk arasında açık yöntem ya da kapalı yöntem olarak söylenen laparaskopik ya da laparotomik yöntemler kullanılabilir. Operasyonu gerçekleştirecek cerrah ameliyat yöntemine kistin yerleşimi, büyüklüğü, hastanın durumuna göre karar verir.

Laparaskopik yöntem ile dermoid kist ameliyatı genel anestezi ya da spinal anestezi altında karına açılan deliklerden endoskop kullanılarak yapılmaktadır. Karında büyük bir kesi olmaz ve daha az doku yaralanması izlenir. Laparoskopik yöntemle yapılan cerrahide hastanın hastanede kalış süresi ve iyileşme süresi çok daha kısadır. Hastalar daha kolay günlük hayatlarına dönebilirler. Ayrıca dermoid kist ameliyatı olanlarda takip eden dönem içerisinde karın içinde yapışıklık gelişme ihtimali daha düşük olduğu için bağırsak yapışması gibi durumların görülme ihtimali oldukça düşüktür.

Laparotomik yöntem de ise karın kesilerek açık yöntemle dermoid kistin eksizyonu gerçekleştirilir. Operasyon sırasında geniş bir alan görüntüleneceğinden kistin parçalanma ve etrafa hücre dağılması ihtimali oldukça düşüktür. Ayrıca kistin yerleşimi ya da büyüklüğünün ya da hastanın durumunun laparoskopik yönteme müsait olmadığı durumlarda açık yöntem uygulanabilir. Bazı durumlarda laparoskopik olarak başlanan ameliyat kistin çıkarılması endoskopla mümkün olmadığında açık yönteme dönüşebilir.

Dermoid Kist Bitkisel Tedavisi

Dermoid kistlerin tedavisinde cerrahi tedavi dışında başka bir imkan yoktur. İlaç tedavisi ile yok edilmeleri mümkün değildir. Bilinen bir bitkisel tedavi yöntemleri de yoktur. ‌Kendi kendilerine erimeleri ve yok olma ihtimalleri yoktur. Ancak bulundukları bölgeden çıkarılarak tedavi edilebilirler. Bazı hastalar özellikle dermoid kistlere yönelik bitkisel tedavilerden ya da tıbbi olarak geçerliliği olmayan yöntemlerden faydalanma yoluna gitseler de sağlıklı sonuçlara ulaşamamaktadırlar.

Dermoid Kisti Olup Hamile Kalanlar

D‌ermoid kistlerin çoğu kadınların üreme çağında oluşur. Dolayısıyla gebelik sırasında da ortaya çıkabilir. Tüm gebeliklerin yaklaşık olarak % 0.03 ‘ünde görülürler ve torsiyone olma riskleri %8’dir. Olguların %10’unda bilateral yani her iki tarafta da yerleşirler. Tanı genellikle ultrasonla konur. Torsiyone olmadığı sürece gebeliğe engel bir durum değildir. Dermoid kisti olup hamile kalanlarda bebeğin gelişimini etkilemez. Bu kistlerin cerrahi çıkarımı genellikle sorunsuz olarak gerçekleştirilir. Operasyon sırasında dermoid kistten dökülebilecek parçalar tekrar kist gelişimine sebep olabilir.

Siz de dermoid kist hastalığının tedavi yöntemlerini araştırıyor ya da kendinizde dermoid kist olduğunu düşünüyorsanız tüm sorularınız için 444 39 49 numaralı telefondan bize ulaşabilirsiniz. Sağlıklı ve mutlu günler dileriz.