Tüp bebek yöntemi ile gebelik istemi bulunan çiftlerin çocuk sahibi olması amaçlanır.

Bir tür yardımlı üreme teknolojisi (ART) uygulaması olan tüp bebek tedavisi, kadın üreme hücresi olan yumurta ve erkek üreme hücresi spermin vücut dışında birleştirilmesini sağlayan yöntemdir.

Bu birleşme sonrasında oluşan yapı embriyo olarak isimlendirilir. Embriyo rahim içine yerleştirilebilir veya daha sonrası için dondurularak saklanabilir.

Tüp Bebek Tedavisi Hangi Durumda İptal Edilir?

Tüp bebek tedavisi genel olarak 5 aşamadan meydana gelir. Stimülasyon, yumurta alınması, inseminasyon (sperm ile birleşme), embriyo kültürünün oluşturulması ve transfer, tüp bebek tedavisindeki 5 aşamayı oluşturur.

Stimülasyon aşamasında yaşama şansı yüksek embriyo oluşturulabilme ihtimalini artırmak adına normalde her ay 1 yumurta sentezleyen kadın vücudu çeşitli ilaçlar vasıtasıyla stimüle edilir ve daha fazla yumurta folikülü elde edilmesi amaçlanır.

Tüp bebek tedavisinin iptal edilmesi genellikle stimülasyon sonrası yumurtalıkta çok düşük sayıda folikül geliştiğinin tespit edilmesine bağlıdır. Yumurta hücresi veya folikülünün bu şekilde düşük olduğu kişilerin oranı %5-35 arasında değişkenlik gösterebilir.

Bu durum dışında çeşitli nedenler de tüp bebekte transfer neden iptal edilir sorusuna yanıt teşkil edebilir:

• Ultrasonografi taramalarında yumurtalıklarda kistik yapıların tespit edilmesi
• Yeterince folikül gelişiminin sağlanamaması
• Östrojen seviyelerinin normalin çok üzerinde veya altında olması
• Östrojen hormonu seviyesinde beklenmeyen ani düşüş meydana gelmesi
• Yüksek progesteron seviyesi
• Embriyo gelişimine engel teşkil eden genetik durumların tespit edilmesi

Progesteron hormonu, ovulasyon (yumurtlama) sonrası dönemde yükselme eğiliminde olur.

Böylelikle rahim içi doku olan endometriyumu uyarır ve embriyonun tutunmasında etkili olur. Tüp bebek tedavi yönteminde yumurta alınması işleminden önce progesteron seviyesinde artış meydana gelmesi embriyo transferi sonrasında daha düşük başarı oranları ile ilişkili olabilir.

“Embriyonun rahime tutunması için neler yapılmalı” sorusu tüp bebek uygulamasına başvuran ve transfer aşamasına ulaşan kişilerin sıkça sorduğu sorular arasındadır. Bu amaç doğrultusunda hekimlerinizin bilgisi ve önerisi dahilinde yapacağınız çeşitli uygulamalar mevcuttur:

• Hekimleriniz tarafından reçetelendirilen ilaçları düzenli kullanmaya devam etmek
• Sağlıklı bir beslenme planı oluşturmak
• Hekimlerinizin önerisi dahilinde folik asit takviyesi almak
• Vücudun hormonal dengesini bozabilecek kimyasallar içeren ürünlerden uzak durmak

Tüp bebek tedavisi sırasında sağlıklı ve dengeli bir beslenme planına sağdık kalmak oldukça önemlidir. Aynı zamanda transfer öncesindeki beslenme tarzı ile ilgili çok büyük değişiklikler yapılmasının önerilmediği unutulmamalıdır.

Yapılan çeşitli çalışmalar akdeniz diyeti ile beslenen kadınlarda tüp bebek uygulaması başarı oranlarının daha yüksek olabileceğini öngörür.

Akdeniz diyeti kapsamında yapılabilecek beslenme tarzı değişiklikleri şu şekilde özetlenebilir:

• Taze sebze ve meyve tüketimine önem vermek
• Balık ve tavuk eti gibi saf protein kaynaklarını tüketmek
• Tam buğday ürünleri tercih etmek
• Fasulye, nohut ve mercimek gibi baklagillerin tüketilmesi
• Süt ve süt ürünleri seçiminde düşük yağ oranına sahip ürünleri tercih etmek
• Şeker ilaveli, rafine buğday içeren veya işlem görmüş gıdalardan uzak durmak
• Tuz tüketimini sınırlamak

Embriyo transferi sonrasında kişilere pelvik istirahat önerilir. Transfer sonrası dönemde cinsel aktivite uterus (rahim) dokusunda kasılmalara neden olabilir ve bu durum da embriyonun tutunabilmesini zorlaştırıcı etki yapabilir. Bu önlemin sadece kısa bir süreliğine alınmış olduğu unutulmamalıdır.

Hangi Hasta Grubuna Tüp Bebek Tedavisi Önerilmez?

Tüp bebek tedavisinin kesinlikle önerilmediği bir hasta grubu yoktur. Ancak çeşitli sağlık sorunları olan bireylerde tüp bebek tedavisinin başarı ile gerçekleştirilmesi sonrası gebelik döneminde kişinin sağlığı ciddi şekilde etkilenebilir.

Marfan sendromu, ileri evre kalp yetmezliği, Eisenmenger sendromu, ciddi kalp kapağı darlıkları, pulmoner hipertansiyon ve aort koarktasyonu gibi rahatsızlıklar “hangi durumda tüp bebek yapılmaz” sorusuna yanıt teşkil edebilirler.

Tüp Bebek Tedavisi İptal Edildikten Sonra Yeniden Tedaviye Başlanabilir mi?

Tüp bebek uygulamalarında şu an için belirlenmiş bir tedavi döngüsü limiti mevcut değildir. Ancak bu uygulamalar sırasında çeşitli nedenlerle başarısız sonuçlar elde edilmesi kişileri psikolojik açıdan olumuz yönde etkileyebileceği için dikkatli olunmalıdır. Tekrarlayan tüp bebek tedavisi bazı kişilerin umudunu azaltıcı etki gösterebilir.

Çiftlerin tüp bebek tedavisinden vazgeçmesinde etkili olan çeşitli faktörler mevcuttur. Bu faktörler, stimülasyon aşamasında düşük yumurta sayısı elde edilmesi ve yaşın ilerlemesi gibi durumlar olabilir.

Prosedürlerin tekrarlanması arasında bırakılan süre kişilerin fiziksel açıdan kendini toplaması adına belirlenir. Bu konuda yazılmış pek çok tedavi kılavuzunda iki tüp bebek tedavi uygulaması arasındaki sürenin 2-3 ay olması gerektiği konusunda önerilerde bulunulur.

2015 yılında yapılan bir araştırmada tüp bebek tedavisinin ilk döngüsünde canlı doğum başarı şansı %29,5 olarak açıklanmıştır. Dördüncü denemenin sonunda ise başarı oranları %20’nin üzerinde tespit edilmiştir.

Altıncı tüp bebek denemesinde ise kadınların yaklaşık olarak %65’inde gebelik istemi yerine getirilmiştir. Geçmiş dönemde tekrar sayısı ile ilgili öneriler genellikle 3-4 döngü olarak sınırlandırılmış olup yapılan bu çalışma tekrarlayan deneme sayısı ile başarı şansının devam edebileceğini göstermesi açısından önemli kabul edilir.

Tüp bebek tedavisinde başarı şansı kişinin üzerinde çok az etkisinin olduğu birçok faktör tarafından belirlenir. Bazı faktörlerde ise yaşam tarzı değişiklikleri sayesinde iyileştirme yapılabileceği unutulmamalıdır. Başarı şansını etkileyen faktörler şu şekilde özetlenebilir:

• Yaş
• Boy ve kilo
• Daha önceki başarılı doğum öyküsü
• Toplam gebelik sayısı
• İnfertilite probleminin altında yatan neden

İnfertilite, oldukça kişisel bir sağlık sorunudur. İlişki dinamikleri, aile desteği, inanç faktörleri, ekonomik durum, yaşam tarzı faktörleri ve psikolojik iyilik hali gibi durumların hepsi tüp bebek tedavisi kararı aşamasında etkili olabilir.

İstatistik analizlerin ve iptal nedenleri arasındaki durumlar sizin tüp bebek tedavisine karşı yaklaşımınıza etki edebilecek olsa da sadece rakamlardan ibaret olmadığınızı unutmamanız önemlidir.

Tüp bebek tedavisi ve olası sonuçları hakkındaki tüm sorularınız için 444 39 49 numaralı telefondan bize ulaşabilirsiniz.

Aklınıza takılan tüm sorularınız için Umut Ol Umut Bul Facebook grubumuza üye olabilirsiniz.