Rahim ağzı kanseri kadınlarda en sık gözlenen ikinci kanser olup her yıl 500 binin üzerinde yeni vaka ile karşılaşılmaktadır. Rahim ağzı kanseri vakalarının %95’i HPV denen virüs nedeniyle gelişmektedir.

Serviks Nedir?

Rahmin vajinaya açıldığı yer olan serviks aynı zamanda rahim ağzı ya da rahim boynu olarak da bilinir. Güçlü bir kas olan serviks doğumda açılarak genişler.

Rahim Ağzı Kanseri Nedir?

Rahim ağzı kanseri, rahim ağzı hücrelerinde meydana gelen bir kanser türüdür. Cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon olan insan papilloma virüsünün (HPV) çeşitli türleri rahim ağzı kanserine neden olmaktadır. HPV’ye maruz kaldığında, vücudun bağışıklık sistemi virüsle savaşarak zarar vermesini önler. Bununla birlikte, insanların küçük bir yüzdesinde, virüs yok olmaz ve bazı serviks hücrelerin kanser hücresi haline gelmesine neden olan sürece katkıda bulunur. Tarama testleri ve HPV enfeksiyonuna karşı koruyan bir aşı yaptırtarak rahim ağzı kanseri riskinizi azaltabilirsiniz. Bununla beraber aşı sadece belirli tip HPV’lere karşı etki gösterdiği için rahim ağzı kanseri olma riskini tamamen sıfıra indiremez.

Rahim Ağzı Kanseri Belirtileri

“Rahim ağzı kanseri belirtileri nelerdir?” en çok merak edilen sorulardan biridir. Bununla beraber erken dönem serviks kanseri belirtileri veya semptomları kişinin kendisi tarafından fark edilemeyebilir. Daha ileri dönemdeki rahim ağzı kanseri belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Cinsel ilişkiden sonra, adet zamanları arasında veya menopoz sonrasında vajinal kanama
• Ağır ve kötü bir kokuya sahip olan sulu, kanlı vajinal akıntı
• Pelvik ağrı veya cinsel ilişki sırasında ağrı

Rahim ağzı kanseri belirtileri siğil gibi cilt oluşumlarına sebebiyet vermeyebilir. Siğiller HPV’nin başka türlerinden kaynaklanır. Bununla beraber eğer kişide genital siğil belirlenmişse muhakkak yakın takipte olmalıdır.

Rahim ağzı kanserinin erken belirtileri kişi tarafından fark edilmese de smear testi gibi tarama testlerinde ve doktor muayenesinde belli olabilir.

Rahim Ağzı Kanseri İçin Smear Testi

“Smear testi nedir ya da Pap smear nedir?” insanlar tarafından yine çok sorulan sorulardan biridir. Pap smear testi ağrısız bir testtir. Hasta jinekolojik muayene sırasında uzanmışken, fırçaya benzeyen özel bir aletle rahim ağzından örnek alınır. Alınan bu örnek laboratuvara gönderilir. Patologlar laboratuvarda bu örnekteki hücreleri mikroskop altında inceleyip, normal yapıda olup olmadığını tespit eder. Smear testi sadece bir rahim ağzı kanseri testi değildir. Bu test aynı zamanda kansere yatkın olan prekanseröz hücreleri ya da dokuları belirler. Pap smear testi, 21 yaş üzerindeki kadınlarda rutin olarak uygulanması gereken bir tarama testidir. Smear testi rahim ağzı kanserinin varlığını erken dönemde teşhis edebilir ve hayat kurtarabilir. Smear testi yapılmadan önceki 48 saat içerisinde cinsel ilişkiye girilmemeli, vajina yıkanmamalı, vajinal yolla fitil ya da krem gibi bir ilaç alınmaması gerekir.

Rahim Ağzı Kanseri Nedenleri

Rahim ağzı kanseri, rahim ağzındaki sağlıklı hücrelerin DNA’larında değişiklikler (mutasyonlar) geliştiğinde başlar. Bir hücrenin DNA’sı, bir hücreye ne yapması gerektiğini söyleyen talimatları içerir.

Sağlıklı hücreler belli bir sürede büyür ve çoğalır ve bir zaman sonra ölürler. Kansere yol açan mutasyonlar, hücrelerin sürekli bölünerek kontrolden çıkmasına neden olur. Biriken anormal hücreler bir kitle (tümör) oluşturur. Kanser hücreleri yakındaki dokuları istila eder ve vücudun herhangi bir yerine yayılması (metastaz) için bir tümörden ayrılabilir.

Rahim ağzı kanserinde HPV’nin büyük rolü vardır. HPV çok yaygın bir virüstür fakat virüsü olan çoğu insan kansere yakalanmayabilir. Virüsün varlığının yanında, çevresel faktörler de rahim ağzı kanseri geliştirip geliştirmeyeceğinde rol oynayabilir.

Rahim Ağzı Kanseri Tipleri

Sahip olunan rahim ağzı kanseri tipi prognozu ve tedaviyi belirlemeye yardımcı olur. Rahim ağzı kanserinin başlıca türleri:

• Skuamöz hücre karsinoması: Bu tip rahim ağzı kanseri, rahim ağzının dış kısmını kaplayan ince, düz hücrelerde (skuamöz hücreler) başlar ve vajinaya doğru ilerler. Çoğu rahim ağzı kanseri yassı hücreli karsinomlardır.
• Adenokarsinom: Bu tip rahim ağzı kanseri, rahim ağzı kanalını düzenleyen sütun şeklindeki glandüler hücrelerde başlar.

Bazen rahim ağzı kanserinde, her iki hücre tipiyle de karşılaşılmaktadır. Çok nadiren, rahim ağzındaki diğer hücrelerde kanser meydana gelir.

Rahim Ağzı Kanseri Tedavisi

Rahim ağzı kanseri tedavisi, kanserin evresi, sahip olabileceğiniz diğer sağlık sorunları ve tercihleriniz gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Cerrahi, radyasyon, kemoterapi veya üçünün bir kombinasyonu kullanılabilir.

Cerrahi müdahale: Erken dönem rahim ağzı kanseri tipik olarak ameliyatla tedavi edilir. Hangi operasyonun sizin için en iyisi olduğu, kanserinizin büyüklüğüne, evresine ve gelecekte hamile kalmayı isteyip istemediğinize bağlıdır. Cerrahi müdahale seçeneklerinden bazıları aşağıdaki gibi özetlenebilir:

• Sadece kanseri çıkartan ameliyatlar: Çok küçük bir rahim ağzı kanseri için, kanseri bir koni biyopsisiyle tamamen çıkarmak mümkün olabilir. Bu prosedür, koni biçimli bir serviks doku parçasının kesilmesini, ancak serviksin geri kalanının bozulmadan bırakılmasını içerir. Bu seçenek gelecekte hamile kalmak isteyenler için uygundur.
• Serviksi çıkarma ameliyatı (trakelektomi): Erken dönem rahim ağzı kanseri, rahim ağzı ve çevresindeki bazı dokuları yok eden radikal bir trakelektomi prosedürü ile tedavi edilebilir. Rahim bu işlemden sonra kalır, bu nedenle eğer isterseniz hamile kalmak mümkün olabilir.
• Serviks ve uterusun (histerektomi) çıkarılması için cerrahi: Erken evre serviks kanserlerin çoğu rahim ağzı, uterus, vajinanın bir kısmı ve yakındaki lenf bezlerinin çıkarılmasını içeren radikal bir histerektomi operasyonu ile tedavi edilir. Bir histerektomi erken dönem rahim ağzı kanserini iyileştirebilir ve nüksü önleyebilir. Ancak uterusu çıkarmak hamile kalmayı imkansız hale getirir.

Büyük bir insizyon (kesik) yerine, karnında birkaç küçük insizyon yapılmasını içeren minimal invaziv histerektomi, erken dönem rahim ağzı kanseri için bir seçenek olabilir. Minimal invaziv cerrahi geçiren kişiler daha hızlı iyileşir ve hastanede daha az kalır. Ancak bazı araştırmalar minimal invaziv histerektominin geleneksel histerektomiden daha az etkili olabileceğini göstermektedir.

Radyasyon: Radyasyon tedavisi sıklıkla lokal ileri serviks kanserlerin primer tedavisi olarak kemoterapi ile birleştirilir. Kanserin geri dönme riskinin artması durumunda ameliyattan sonra da kullanılabilir.

Radyasyon tedavisi çeşitli şekillerde verilebilir:

• Dışarıdan, vücudun etkilenen bölgesine radyasyon ışını yönlendirerek (harici ışın radyasyon tedavisi)
• Dahili olarak, vajinanızın içine, genellikle sadece birkaç dakika süreyle radyoaktif madde dolu bir cihaz yerleştirerek (brakiterapi)
• Hem harici hem de dahili olarak

Henüz menopoza girmediyseniz, radyasyon tedavisi menopoza neden olabilir.

Kemoterapi:

Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek için kimyasalları kullanan bir ilaç tedavisidir. Bir damar yoluyla verilebilir veya hap şeklinde alınabilir. Bazen her iki yöntem de kullanılır. Lokal olarak ilerlemiş olan rahim ağzı kanseri için düşük doz kemoterapi genellikle radyasyon tedavisi ile birleştirilir, çünkü kemoterapi radyasyonun etkilerini artırabilir. Çok ileri kanser semptomlarının kontrolüne yardımcı olmak için daha yüksek dozlarda kemoterapi önerilebilir.

Hedefe yönelik tedavi:

Hedefe yönelik ilaç tedavileri, bazı mutasyonlara sahip kanser hücrelerinde bulunan spesifik zayıflıklara odaklanmaktadır. Bu zayıflıkları kullanarak, hedefe yönelik tedaviler kanser hücrelerinin ölmesine neden olabilir. Hedefe yönelik ilaç tedavisi genellikle kemoterapi ile birleştirilir. İleri seviyede bir serviks kanseri için de bir seçenek olabilir.

İmmünoterapi:

İmmünoterapi, bağışıklık sisteminizin kanserle savaşmasına yardımcı olan bir ilaç tedavisidir. Vücudunuzun hastalıklarla savaşan bağışıklık sistemi kansere saldıramayabilir, çünkü kanser hücreleri bağışıklık sistemi hücreleri tarafından algılanamayan proteinler üretir. İmmünoterapi bu sürece müdahale ederek çalışır. Rahim ağzı kanseri için, kanser ilerlediğinde ve diğer tedaviler işe yaramadığında immünoterapi düşünülebilir.

Destekleyici (palyatif) bakım:

Palyatif bakım, ağrı ve ciddi bir hastalığın diğer semptomlarından kurtulma sağlamaya odaklanan özel tıbbi bakımdır. Palyatif bakım, diğer uygun tedavilerin tümü ile birlikte kullanıldığında, kanserli insanlar daha iyi hissedebilir ve daha uzun yaşayabilir.

Serviks kanserine yakalan insanların çoğu “rahim ağzı kanseri kaç yılda öldürür?” gibi sorular sormaktadır. Rahim ağzı kanserinin prognozu, hastanın teşhis aldığında hangi evrede olduğuna, bulunan kanser hücreleri tipine ve diğer faktörlere göre değişmektedir. Her kanser kendi içerisinde evrelere ayrılır. Genel olarak rahim ağzındaki değişikliklerin görülmesinden ileri evre kansere geçiş 10 ila 15 sene alabilir.

Rahim ağzı kanseri ve bu hastalığın belirtileriyle ilgili tüm sorularınız için 444 39 49 numaralı telefondan bize ulaşabilirsiniz.