Laparoskopi, halk arasında kansız ameliyat ya da kapalı ameliyat olarak bilinen, açık ameliyat yöntemine göre hastanın ameliyat sonrasında daha az acı hissetmesini ve çok daha çabuk iyileşmesini sağlayan bir tanı ve tedavi şeklidir.

Laparoskopi ameliyatı sırasında kullanılan özel cihazlar sayesinde hekimlerin ihtiyaç duyduğu kesi alanı 0.5 ile 1 cm. boyutunda olur. Ameliyat sonrası yara izinin küçük olmasının getirdiği estetik avantajın yanı sıra, açık ameliyat sonrası doku ve organlarda gelişen yapışıklık da laparoskopi sonrası dönemde minimum düzeydedir.

Ayrıca, hastalar ameliyat sonrası daha az ağrı hissediyor ve daha kısa sürede iyileşerek günlük hayatlarına dönebiliyorlar.

Bu yüzden laparoskopi, cerrahi yöntemler arasında altın standart olarak tanımlanır. Laparoskopi ameliyatı hakkında daha ayrıntılı bilgi sahibi olmadan önce laparoskopi nedir bunu iyi kavramak gerekir.

Laparoskopi Nedir?

Laparoskopi ne demek diye soranlara verilebilecek en basit yanıt; laparoskopinin optik cihaz yardımıyla yapılan medikal tanı ve tedavi yöntemi olduğudur.

Laparoskopi, başlarda tanısal amaçlı uygulanan bir işlemken teknolojinin gelişmesiyle artık tedavi amaçlı (laparoskopik cerrahi) uygulanmaktadır.

Geleneksel cerrahi yöntemlere kıyasla laparoskopi ameliyatı sonrası iyileşme son derece hızlıdır.

Bunun sebebi, karın bölgesine açılan küçük kesilerdir. Laparoskopi cihazı olarak bilinen laparoskop, bir diğer deyişle optik cihaz, karın bölgesine açılan kesiden içeri sokulur. Böylece cerrah, monitör aracılığıyla ilgili bölgeyi rahat bir şekilde gözlemler.

Müdahale gerektiren bir durum varsa, karın bölgesine açılan kesilere trokar tüpleri yerleştirir. Bu tüplerin içinden, yardımcı aletler operasyon bölgesine sokulur ve böylece hekim, hastaya kolay ve etkili bir şekilde müdahale eder.

Karın ve alt karın bölgesinden girilerek birden çok operasyon yapılabilir. Açık ameliyata göre daha küçük kesiler gerektirmesine rağmen, daha geniş bir görüş alanı sağlayan bu yöntemde, yaraların enfekte olması, yapışıklık ve yara fıtığı gibi komplikasyonlar çok daha azdır. Laparoskopi sonrası hastalar çok daha hızlı iyileşerek normal hayatlarına döner.

Operasyonun içeriği ne kadar büyük olursa olsun, hastanın hissettiği ağrı, açık ameliyata oranla çok daha azdır. Buna bağlı olarak hastalar daha az ilaç kullanarak iyileşir. 3 ya da 4 kesi aracılığıyla yapılan laparoskopik cerrahi, geleneksel yöntemlere göre çok daha az risk taşır.

Bu sebeple özellikle jinekolojik rahatsızlıklar olmak üzere pek çok rahatsızlık, altın standart olarak tanımlanan bu yöntemle iyileştirilir.

Laparoskopi Hangi Durumlarda Uygulanır?

• Kısırlık tanı ve tedavilerinde
• Endometriozis (çikolata kisti) tedavilerinde
• Tüp cerrahisi şeklinde tanımlanan, tüplere ait tıkanıklıkların açılması veya hasarlı tüpün çıkartılması işlemlerinde
• Miyom tedavilerinde (rahim urları)
• Yumurtalık kistlerinin tedavisinde
• Dış gebelik vakalarında
• Sterilizasyon işlemlerinde (gebelikten korunma amaçlı tüplerin bağlanması)
• Histerektomi işlemlerinde (rahmin çıkartılması)
• Pelvik problemler olarak tanımlanan, rahim sarkması, idrar kaçırma, idrar torbası sarkması, vajina sarkması, kronik ağrı tedavilerinde uygulanmaktadır.

Laparoskopi Nasıl Yapılır?

Göbek deliğinin alt bölgesine yapılan ilk kesi ile operasyon başlar. Veress iğnesi olarak tanımlanan iğne yardımıyla, batına renksiz ve kokusuz bir gaz olan, karbondioksit verilerek karın bölgesi şişirilir.

Böylece karın içi alan genişleyerek iç organlar hekim tarafından çok daha rahat bir şekilde görülür. Laparoskopi yaptıranlarda görülen laparoskopi sonrası karın şişliğinin sebebi bu gazdır. Bu gaz operasyon sonrasında kendiliğinden vücuttan dışarı atılır.

Karbondioksit ile karın içi bölgesi, görüş alanını rahatlatacak kadar şişirildikten sonra, trokar adı verilen tüp, aynı kesiden sokulur ve tüp içine optik cihaz olan laparoskop yerleştirilerek, ilgili bölüm ile görsel temas kurulur. 0,5 cm çapında iki ya da 3 kesi daha açılarak, bu bölgelere de trokar yerleştirilir.

Bu bölgelerden de laparoskopik cerrahi sırasında kullanılan özel el aletleri karın içine sokulur. İlgili operasyonun tamamlanmasının ardından tüm aletler ve sonrasında trokarlar çekilir.

Ardından batına verilen karbondioksit gazı boşaltılır ve kesi bölgeleri dikilerek kapatılır. Sıklıkla sorulan “laparoskopi sonrası dikişler ne zaman alınır?” sorusunun cevabı ise, yaklaşık olarak 7 ile 10 gün arasında alındığı şeklindedir.

Tanısal laparoskopi nasıl yapılır sorusu ise şu şekilde yanıtlanır: Tanısal laparoskopide de, laparoskopik cerrahide de aynı yöntemler kullanılır. Bazı durumlarda tek kesiden optik cihaz ile görsel temasın sağlanması, tanı için yeterliyken, bazen diğer kesiler oluşturularak laparoskopik el aletlerinin de kullanılması gerekebilir.

Laparoskopi Ameliyatı Neden Yapılır?

Başta kadın hastalıkları olmak üzere pek çok cerrahi branşta da kullanılan laparoskopi, sıklıkla kısırlığa bağlı sebeplerin araştırılması, karın içi bölgede ve fallop tüplerinde, gebeliği engelleyecek bir durumun var olup olmadığının görüntülenmesi ve gerekliyse müdahale edilmesi için kullanılır.

Karın içi bölgede gelişen dış gebelik, kist ve miyomlar da laparoskopik yöntem ile tanı ve tedavi edilebilir. Laparoskopi rahim ameliyatı için de sıklıkla kullanılır. Rahmin tamamen alınması ya da bir diğer deyişle histerektomi, sakrokolpopeksi yani rahim sarkması ve rahim kanseri gibi cerrahi operasyonlarda da laparoskopi yöntemi tercih edilir.

Kistektomi yani yumurtalık kistlerinin alınması, yumurtalıkların alınması olarak bilinen ooferektomi, fallop tüplerinin bağlanması ya da açılması ve diğer pelvik sorunlar için de laparoskopik yöntem kullanılır.

Tanı ve tedavi amacıyla yapılan ve kapalı ameliyat olarak bilinen laparoskopi daha pek çok hastalığın tanı ve tedavisi için uygulanabilir. Peki laparoskopi neden yapılır ya da laparoskopi neden tercih edilir? Laparoskopinin açık ameliyatlara göre tercih edilmesinin sebebi hem hasta hem de hekim için daha konforlu ve enfeksiyon riskinin oldukça düşük olmasıdır.

Laparoskopi Ameliyatı Öncesi

Laparoskopi öncesi hazırlık olarak neler yapmanız gerektiği konusunda doktorunuz sizi bilgilendirecektir. Geleneksel cerrahi yönteminde olduğu gibi laparoskopi olanlar da öncelikle genel anestezi ile uyutulur. Bu nedenle, ameliyat öncesi en az 6 saat yemek yememiş ve sıvı almamış olmalısınız.

Laparoskopi Ameliyatı Kaç Saat Sürer?

Tanısal amaçla yapılan laparoskopi işlemi, yaklaşık olarak 20-30 dakika sürse de, hastaya işlem öncesine anestezi verilmesi ve sonrasında uyandırılması yaklaşık olarak 40-45 dakika sürer. Tedavi için uygulanan laparoskopik cerrahi ise, müdahale edilen bölgeye ve hastalığın türüne göre değişmektedir.

Örneğin miyomektomi işlemi ortalama olarak bir saat sürerken, histerektomi olarak tanımlanan rahim alma işlemi 2 saat kadar sürebilir.

Laparoskopi işlemi kısa sürse de hastanın ameliyathaneden çıktıktan sonra gözetim altında tutulması, bilincinin tamamen yerine gelmesi ve sonrasında hastanın odasına getirilmesi zaman alır.

Daha sonrasında ise yaklaşık 4-6 saat sonra ayağa kalkabilir ve herhangi bir problem yoksa evinize gidebilirsiniz.

Laparoskopinin En Önemli Avantajları:

• Hastanede kalış süresi, açık ameliyatlara göre çok daha kısadır.
• Ameliyat sonrası ağrılar hafiftir.
• Kısa sürede günlük yaşama dönebilirsiniz (çoğu hasta 3 – 4 gün içinde normal yaşamlarına dönebilmektedir).
• Küçük bir kesiden işlem yapıldığı için enfeksiyon, yara açılması ve fıtık gibi komplikasyonlar açık ameliyata göre son derece azdır.
• Ameliyat sonrası karın içi yapışıklıklar daha azdır.

Laparoskopi, Tüp Bebek Tedavisinde Başarıyı Arttırır mı?

Laparoskopi, tüp bebek tedavilerinde başarı arttırıcı bir yöntem olarak kullanılabilir. Hastanın iyi kalitede embriyosu bulunuyorsa transfer işlemini gerçekleştirmeden önce tüplerin durumunu incelemek gerekir. Çünkü hidrosalpenks adı verilen içi sıvı dolu tüpler doğal yolla gebeliğe engel olmakla kalmaz, tüp bebek tedavisinin de başarı oranını azaltır.

Bu nedenle tüplerin içinde sıvı birikimi söz konusuysa laparoskopi yöntemiyle bu tüpler alınabilir veya rahim dokusuyla ilişkisi kesilebilir.

Rahmin duvarları içerisindeki miyomlar ve yumurtalıklardaki çikolata kistleri (endometrioma) laparoskopi ile tedavi edilerek gebelik şansı arttırılabilir.

Laparoskopi Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci

Yapılan işlem sonrasında hasta, odasına getirilir. Anestezinin etkisi tamamen geçene kadar hasta bir süre mide bulantısından şikayet edebilir. Hasta kesi bölgesinde hafif bir ağrı hissedebilir. Bunlar yapılan işleme bağlı olarak gelişen normal şikayetlerdir.

Müdahalenin türüne göre değişiklik gösterse de hasta genellikle 3 ile 4 saat içinde ayağa kalkar ve hafif bir yemek yiyebilir. Karın içinin rahatlıkla görülmesi için batın bölgesine verilen karbondioksit gazına bağlı olarak hasta bir yaklaşık 24 saat kadar hafif bir omuz ağrısı hisseder.

Yine yapılan işleme bağlı olarak hekim hastayı aynı gün ya da ertesi gün taburcu ederek evine gönderir.

Hastaların sıklıkla sorduğu “laparoskopi sonrası karın şişliği ne zaman geçer?” sorusu da şöyle yanıtlanabilir: İşlem sonrası karın bölgesinde oluşan şişlik, verilen karbondioksit gazına bağlı olduğundan, bu gaz vücuttan atılana kadar, hasta bu tarz bir yakınmada bulunabilir.

Karbondioksitin vücuttan atılması yaklaşık olarak 24 saat sürer. Ancak tüm bu şikayetler açık ameliyata göre yok denilecek kadar az düzeydedir. Var olan ağrılar hafiftir ve kısa sürede geçer. Hasta, operasyonu takip eden 3. ya da 4. günde normal yaşantısına döner.

Laparoskopi hakkında aklınıza takılan diğer tüm sorularınız için 444 39 49 numaralı telefondan bize ulaşabilirsiniz.

Aklınıza takılan tüm sorularınız için Umut Ol Umut Bul Facebook grubumuza üye olabilirsiniz.