Yumurtalık kistleri, yumurtalıklara yerleşmiş içi sıvı dolu keselerdir. Normalde kadınlarda iki tane yumurtalık bulunmaktadır. Bunlar yumurta üreten ve bunları salan organlardır. Ayrıca östrojen ve progesteron gibi kadınlık hormonlarını da salgılamaktadırlar.
Yumurtalık kistleri çok sık görülmekte olup fonksiyonel ve anormal olmak üzere iki çeşittir. Fonksiyonel kistler, yumurtalığın normal fonksiyonu gereği gelişirler. Genelde anormal kistlerden daha ufak olup tedaviye gerek kalmaksızın kendiliğinden giderler.
En sık görülen fonksiyonel kistler foliküler ve korpus luteum kistleridir. Foliküler kist, yumurtayı büyüten folikülün büyümesi ve içerisinde sıvı toplanması ile oluşur.
Korpus luteum kisti, folikülden yumurta atıldıktan sonra oluşur. Hamilelik oluşmazsa korpus luteum kaybolur. Ancak, bazen bu yapı büyüme gösterir ve içerisinde sıvı veya kan dolu olarak yumurtalıkta yer alır.
En sık rastlanan anormal kistler dermoid kistlerdir. Bu kistler yapıları itibariyle deriye benzemekte, bazen içlerinde kemik, kıl ve kıkırdak parçaları bulunabilmektedir.
Yumurtalık kistleri genelde belirti vermez, verdiklerinde şunlar olabilir:
Yumurtalık Kisti Tanısı Nasıl Konur? Yumurtalık kistlerinde aşağıda bahsedilen test ve muayene yöntemleri ile tanı konmaktadır:
Yumurtalık kistlerine bazen tanı koymak zor olabilmektedir. Muayeneyi yapan doktorun hissettiği kitlenin yumurtalığa bası yapan bir komşu organ, örneğin dolu bir barsak, mesane olabileceği akılda tutulmalıdır. Bu durumda ultrasonografi hem kistin varlığını hem de büyüklüğünü göstermesi açısından oldukça faydalıdır. Anormal kistler genellikle 5 cm.’nin üzerindedir.
Fonksiyonel kistler çok sık görülmekte olup nadiren tedavi gerektirir. Doğum kontrol hapı kullanımı tedavide faydalı olabilir. Bazen tedavi uygulamadan da birkaç ayda kendiliğinden kaybolabilirler. Kaybolmayan fonksiyonel kistleri boşaltmak gerekebilir. 5 cm.’den büyük, kendiliğinden kaybolmayan kistlerin genellikle cerrahi olarak alınması gerekmektedir. Daha küçük anormal kistler de ameliyatla çıkartılmalıdır.
Kistler genellikle yumurtalık alınmadan çıkartılabilmektedir. Ancak bazı durumlarda, yumurtalığın tümü, beraberindeki tüp ile beraber çıkartılması gerekebilir. İki adet yumurtalık ve iki adet tüp olduğu için bunlardan birinin alınması durumunda yine de kendiliğinden hamile kalma şansınız bulunmaktadır.
Bazı kistler tekrar oluşabilir, bazen kanser şeklinde olabilir. Bu nedenle, eğer menopozdaysanız veya çocuk yapmayı düşünmüyorsanız hepsinin alınması daha doğru olabilir.
Endoskopi: Karın gazla doldurulmakta, göbeğin hemen altından kesi yapılarak laparoskop (ışıklı ince bir boru) karın içerisine sokulur. Laparoskop yardımıyla cerrah, kistin olup olmadığını kontrol eder, bir enjektörle sıvı örneği de alabilir. Bu örnek laboratuvara inceleme için gönderilir. Sonuca göre doktorunuz laparotomi ameliyatına geçebilir.
Laparotomi: Karına kesi yapılarak doktorunuz kisti çıkartabilir. Bu, daha sonra laboratuvara inceleme için gönderilir. Kistlerin %95′ i kanser değildir.
Birçok yumurtalık kisti belirti vermemekte ve ancak yıllık rutin muayenede fark edilmektedir. Dolayısıyla rutin muayeneleriniz büyük önem taşır ve erken tedaviye olanak sağlar. Geç kalınması durumunda kistin patlaması oldukça ağrılı ve tehlikeli bir durumdur.
Yumurtalıklarınızda herhangi bir belirti fark etmeniz durumunda hemen doktorunuza görünmelisiniz. Doktorunuzun söyleyeceği sıklıkta jinekolojik muayene ve pap-smear testi yaptırmanız gerekmektedir.
Turquality ile Devlet Desteği Almaya Hak Kazanan İlk ve Tek Tüp Bebek Merkezi.
