Yumurtalık Kistleri

Yumurtalık kistleri, yumurtalıklarda gelişen sıvı dolu keselerdir. Normalde kadınların iki yumurtalığı vardır ve bunlar yumurta üretir ve serbest bırakır. Ayrıca östrojen ve progesteron gibi kadın hormonları salgılarlar. Yumurtalık kistleri çok yaygındır ve iki türe ayrılabilir: işlevsel ve anormal. İşlevsel kistler yumurtalığın normal işlevi sonucunda gelişir. Genellikle anormal kistlerden daha küçüktürler ve sıklıkla tedavi olmaksızın kendiliğinden çözülürler.

En yaygın fonksiyonel kistler foliküler ve korpus luteum kistleridir. Foliküler kist, yumurtayı büyüten folikül genişlediğinde ve içinde sıvı biriktiğinde oluşur. Bir yumurta folikülden salındıktan sonra bir korpus luteum kisti oluşur. Gebelik oluşmazsa, korpus luteum çözülür. Ancak bazen bu yapı büyüyebilir ve sıvı veya kanla dolu yumurtalıkta kalabilir. En sık karşılaşılan anormal kistler dermoid kistlerdir. Bu kistler cilde benzer ve bazen saç, kemik ve kıkırdak parçaları içerebilir.

Yumurtalık kistleri genellikle semptomlara neden olmaz, ancak olduğunda şunları içerebilir:

Karın ağrısı ve hazımsızlık

Cinsel ilişki sırasında ağrı

Adet dönemlerinin düzensiz olması, adetlerin gecikmesi veya aşırı ağrılı olması gibi

Alt karın bölgesinde sert, ağrısız şişlik

Karın veya pelviste basınç veya dolgunluk hissi

Bağırsak ve mesane fonksiyonlarında bozulma

Yüz ve vücutta kıllanma artışı

Yumurtalık kistlerinin tanısı aşağıdaki test ve muayene yöntemleri kullanılarak yapılır:

Tıbbi geçmişi
Fiziksel muayene
Ultrasonografik inceleme
Karın bilgisayarlı tomografisi (BT)
Manyetik rezonans görüntüleme (MRG)
İdrar yolu görüntüleme

Bazen, yumurtalık kistlerini teşhis etmek zor olabilir. Muayene eden doktorun hissettiği kitlenin, dolu bir bağırsak veya mesane gibi yumurtalığa baskı yapan komşu bir organ olabileceği unutulmamalıdır. Bu durumda, ultrason hem kistin varlığını hem de boyutunu göstermek için çok faydalıdır. Anormal kistler genellikle 5 cm'den büyük boyuttadır.

Fonksiyonel kistler çok yaygındır ve nadiren tedavi gerektirir. Doğum kontrol haplarının kullanımı tedavide faydalı olabilir. Bazen, herhangi bir tedavi olmaksızın birkaç ay içinde kendiliğinden çözülebilirler. Kaybolmayan fonksiyonel kistlerin boşaltılması gerekebilir. Kendiliğinden çözülmeyen 5 cm'den büyük kistler genellikle cerrahi olarak çıkarılmayı gerektirir. Daha küçük anormal kistler de cerrahi olarak çıkarılmalıdır.
Kistler genellikle yumurtalık alınmadan çıkarılabilir. Ancak bazı durumlarda, eşlik eden tüple birlikte tüm yumurtalığın çıkarılması gerekebilir. İki yumurtalık ve iki tüp olduğu için, biri alınsa bile, doğal yoldan hamile kalma şansı hala vardır.
Bazı kistler tekrarlayabilir ve bazen kanserli olabilirler. Bu nedenle, menopoz sonrasıysanız veya çocuk sahibi olmayı düşünmüyorsanız, hepsini çıkarmak daha uygun olabilir.
Yumurtalık kistlerinin tedavisinde genellikle şu ameliyatlar yapılır:
Endoskopi: Karın gazla doldurulur ve göbek deliğinin hemen altından bir kesi yapılarak karın boşluğuna bir laparoskop (ışıklı ince bir tüp) yerleştirilir. Cerrah, laparoskop yardımıyla bir kistin varlığını kontrol edebilir ve bir şırıngayla sıvıdan bir örnek alabilir. Bu örnek, inceleme için laboratuvara gönderilir. Sonuçlara göre doktorunuz laparotomiye geçebilir.
Laparotomi: Karında bir kesi yapılır ve doktorunuz kisti çıkarabilir. Daha sonra inceleme için laboratuvara gönderilir. Kistlerin yaklaşık %95'i kanserli değildir.

Birçok yumurtalık kisti belirti vermez ve genellikle sadece rutin yıllık muayeneler sırasında fark edilir. Bu nedenle, rutin kontroller çok önemlidir ve erken tedaviye olanak sağlar. Tedaviyi geciktirmek, yırtılmış bir kistin ağrılı ve tehlikeli durumuna yol açabilir

Yumurtalıklarınızla ilgili herhangi bir semptom fark ederseniz, derhal doktorunuza görünmelisiniz. Jinekolojik muayene ve pap-smear testlerini doktorunuzun önerdiği sıklıkta yaptırmanız gerekir.