Tüp bebekte yumurta toplama (OPU) işlemi önemli aşamalardan biridir. Bu işlem sonrasında hastaların gündelik yaşama daha hızlı dönebilmeleri için bazı noktalara dikkat etmeleri gerekmektedir. Yazımızda yumurta toplama işlemi ve yumurta toplama işleminden sonra dikkat edilmesi gerekenleri bulabilirsiniz.

Tüp Bebek Tedavisinde Yumurta Toplama İşlemi

Yumurta toplama işlemi oldukça rahat ve kısa süren bir işlemdir. İşlemden önce hastalara HCG yani yumurta çatlatma iğnesi verilir ve yumurtaların olgunlaşması beklenir. Tedavinin başlangıcı ile beraber yaklaşık 10 gün kadar yumurtalıklar uyarılır ve yumurta gelişimi sağlanır.

Yumurta toplama işlemi HCG iğnesinden 34-36 saat sonra yapılmaktadır. İşlem genel anestezi altında yapılır ve hasta herhangi bir ağrı ve acı duymaz. İşlem 5-15 dakika arasında sürmektedir.

Yumurta toplama işleminde hasta jinekolojik pozisyonda yatarken spekulum dediğimiz alet takılır ve rahim ağzı (serviks) ile vajina steril bir solüsyon ile temizlenerek spekulum çıkarılır. Daha sonra vajinal ultrasonografi probuna bir iğne tutturulur. Vajinal ultrason probuna bağlı iğneyle ultrason ekranında görerek foliküllerin içine girilir. Yumurtalıklardaki her bir folikül içerisi tamamen boşalana kadar iğne ile aspire edilir. Embriyologlar bu foliküler sıvı içerisinde yumurta olup olmadığını mikroskop altında bakarak kontrol ederler ve bulunan yumurtalar sıvıdan ayrılarak bir kaba alınır.

Her bir folikülden yumurta gelmeyebilir. Bazı nadir durumlarda foliküller ultrason ile görülmesine rağmen hiçbirinden yumurta alınamayabilir ve bu duruma boş folikül sendromu denilmektedir. Sıklığı %1’dir ve nedeni net olarak bilinmemektedir. Fakat yumurta rezervi sıkıntılı olan kadınlarda daha sık görüldüğü ifade edilmektedir.

Yumurta Toplama İşlemi Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yumurta toplama işleminden sonra hasta anestezi etkisinden ayılır ve yaklaşık 2 saat kadar klinikte dinlendirilir. Yumurta toplama genel anestezi altında yapıldığı için işlem sonrasında en fazla üç-dört saat sürebilecek hafif sersemlik hali hissedilebilir. Vücuttaki bu genel yorgunluk ve uykuya meyilli olma durumu dinlendikten sonra ortadan kalkacaktır.

Yumurta toplandıktan sonra dikkat edilmesi gerekenlerden biri de olası enfeksiyonlardır. Nadiren de olsa işlem sonrası kanama ve enfeksiyonla karşılaşılabilmektedir. Bu nedenle enfeksiyonu önlemek için işlem sonrasında mutlaka antibiyotik kullanılmaktadır.

Ancak nadir de olsa bazı durumlarda kanama, enfeksiyon gibi komplikasyonlar oluşabilir. Bu konuda hastaların uyarılması gerekmektedir. Normalden fazla vajinal kanamaları, şiddetli kasık ağrıları olursa mutlaka işlem gördükleri merkeze başvurmaları gerekmektedir.

Yumurta Toplama İşleminde Olası Komplikasyonlar Nelerdir?

Yumurta toplama işleminin risk taşıyıp taşımadığı hastalar tarafından en çok merak edilen konulardan biridir. Bu noktada hekimin tecrübesi ön plana çıkmaktadır. Çünkü yumurta toplama işlemi sonrası ortaya çıkabilecek komplikasyonlar ve riskler çoğunlukla hekimin yeteneği ve tecrübesiyle ilgili olmaktadır. Dolayısıyla yeni başlayan ya da tecrübesi az olan bir hekimle daha fazla komplikasyonla karşılaşma ihtimali varken, tecrübeli bir hekimin karşılaştığı ve de dolayısıyla hastalarının karşılaştığı sorun daha az olmaktadır.

Nadiren de olsa organ yaralanmaları olabilir. Bu durum da yine hekimin uzmanlığı ile ilgilidir. Organ yaralanmaları söz konusu olduğunda ise en sık mesane yaralanması ile karşılaşılmaktadır. Genellikle idrar yapamama ya da kanlı idrarla kendini belli eder. Eğer operasyon sırasında mesane yaralanması olduğu fark edilirse idrar sondası takılır. Birkaç saat süren bir sonda uygulaması yapılırken hastaya bol sıvı verilerek çoğunlukla ek bir müdahaleye gerek kalmaksızın sorun kendiliğinden ortadan kaybolur.

OPU Sonrasında Hangi Durumlarda Doktorunuzu Aramalısınız?

  • Şiddetli karın ağrısı devam ederse,
  • Karında gerginlik ve şişkinlik gittikçe artarsa,
  • Bulantı ve kusma devam ederse,
  • İdrar yapılamıyorsa veya idrarda kan görülmüşse,
  • İç çamaşırında devamlı kan lekeleri görülürse,
  • Vücut ısısı 38 derecenin üzerine çıkarsa,
  • Çok ciddi halsizlik ve yorgunluk hissedilirse mutlaka doktora başvurulması gerekmektedir.

Yumurta Toplama Sonrası Ağrılar

Yumurta toplama işleminden sonra kasıklarda adet sancısını anımsatan ağrı, lekelenme şeklinde vajinal kanamalar yaşanabilir. OPU sonrası oluşabilecek hafif ağrılar ağrı kesiciler kullanıldığında ertesi gün genellikle yok olmaktadır.

Aşırı ağrı durumlarında doktor bilgilendirilmeli ve gerekirse ultrason ile kontrol yapılmalıdır. Bir ya da iki gün süren koyu kırmızı, kahverengi kanamalar normal kabul edilir, fakat kanama kırmızı, uzun süreli ya da aşırı ise mutlaka doktor bilgilendirilmelidir.

Anesteziye bağlı bulantı ve kusma da görülebilmektedir. Bu durumda yağlı ve baharatlı gıdalardan uzak durulmalı ve çay, bisküvi gibi mideyi yormayacak yiyecek-içecekler tüketilmelidir. Mide bulantısı yaşanmazsa günlük beslenmeye devam edilebilir.

Yumurta Toplama İşlemi Sonrası Gaz Sancısı

Bazı hastalar yumurta toplama sonrası gaz sancısı hissedebilmektedir. İşlem sonrası alt karın bölgesinde kramp ve gaz sancısı olabilir ve birkaç gün sürebilir. Bu normal bir durumdur. Panik yapılmamalı ve eğer ağrı çok artarsa doktorla iletişime geçilmelidir. Yumurta toplama işleminden bir gece önce gaz yapıcı hiçbir şey yenilmemesi ve içilmemesi önerilir.

Yumurta Toplama İşleminden Sonra Kullanılan İlaçlar

Yumurta toplama işleminden sonra tüp bebek tedavisinde kullanılması söylenen ilaçlara gebelik gerçekleşene kadar ara vermeden devam edilmesi gerekir. Bunun dışında ağrısı olan hastaların Parol benzeri hafif ağrı kesici ilaçlar kullanması da serbesttir.

Yumurta Toplama İşleminden Sonra Cinsel İlişki

Cinsellik hastaların doktorlarına dahi sormaktan çekindikleri bir konu olabiliyor. Fakat hastaların doktorlarından tedavi süresince hangi dönemlerde cinsel ilişkinin serbest olduğu ile ilgili bilgi almaları çok önemlidir.
Cinsel ilişkinin serbestliği hastanın tıbbi durumuna göre de değişkenlik gösterebilir. Yumurta toplama işleminden sonraki süreçte gebelik gerçekleşene kadar cinsel ilişkide bulunmamak gerekir. Hassas bir dönemden geçiliyor olması, yumurta toplama işleminden sonra doğal kabul edilen hafif kanama ve hafif ağrının bulunması da cinsel ilişkiye girilmemesi sebeplerindendir. Sürecin normal bir şekilde ilerleyebilmesi için cinsel perhizin bitiş sürecine doktorunuz karar verecektir.

Unutmayın ki her süreç kişiden kişiye farklılık gösterir, bu nedenle hassas konularda çekinmeden sadece doktorunuza danışıp o şeklide hareket etmeniz önerilir.

Yumurta Toplama İşleminden Kaç Gün Sonra Adet Olunur?

Adetin ortala 10. ve 14. günleri arasında yumurta toplama işlemi yapılır. Yumurta toplama sonrası adet ortalama 7-10 gün sonra olur. Adetlerde erken ya da geç olma durumu da görülebilir. Kanama daha yoğun ve daha ağrılı da olabilir. Fakat bu endişe edilecek bir durum değildir.

Yumurta Toplama İşlemi Sonrası Embriyo Transferi Ne Zaman Yapılır?

Tüp bebek tedavisinde en son aşama embriyo transferidir. Embriyo, yumurta toplama işleminde toplanan yumurtanın sperm ile birleştirilmesi sonucu elde edilir.

Taze embriyo transferi yumurta toplama işlemi sonrası 5 gün içerisinde yapılır. Eğer dondurulmuş embriyo transferi yapılacaksa bir sonraki adeti takip eden ayın ortalama 15 ile 20. günleri arasında transfer işlemi yapılır. Dondurulmuş embriyonun gelişim süreci transfer gününde belirleyicidir.