Vajinal enfeksiyonlar, vajinit olarak da adlandırılan ve kadınlar arasında oldukça yaygın olarak görülen sağlık sorunlarıdır.

Bakteriler veya mantarlardan kaynaklı olarak ortaya çıkan bu enfeksiyonlar her kadının yaşamı boyunca en az bir kez karşı karşıya kaldığı jinekolojik hastalıklar arasındadır.

Her yaştan bireyde görülebilmesine ek olarak üreme çağındaki kadınlarda daha sık gözlenen bu enfeksiyonlar bazı durumlarda tekrarlayabilir ve zamanında tedavi edilmemesi ile üst genital organları etkileyerek daha ciddi sorunlara neden olabilir.

Bu nedenle vajinal mantar belirtileri yaşayan kişilerin mutlaka sağlık kuruluşlarına başvurması ve muayeneden geçmesi gerektiği bilinmelidir.

Vajinal Mantar Nedir?

Vajinal mantar, vajina ve vulvanın mantarlardan kaynaklı enfeksiyonudur. Genellikle kandida (Candida Albicans) adı verilen mantar türünden kaynaklı olarak oluşan bu enfeksiyon, cinsel anlamda aktif olmayan kadınlarda da oldukça sık olarak görülür. Vajinal mantar enfeksiyonu yaşayan her 10 kadından 9’unda, enfeksiyona neden olan mikroorganizma Candida Albicans’tır.

Normal şartlarda sağlıklı bireylerin vajina ve vulva florası içerisinde diğer bakterilerle birlikte denge içerisinde varlığını devam ettiren mantarlar, herhangi bir nedenle bu dengenin bozulması sonucunda çoğalarak enfeksiyona neden olur.

Vajinal mantar neden olur sorusuna yanıt vermek gerekirse, bunun yaygın nedenleri arasında uygunsuz iç çamaşırlarının kullanımı, dar kıyafetlerin tercih edilmesi, vajina ve vulvanın kimyasal içerikli temizleyicilerle temizlenmesi ve antibiyotik kullanımına bağlı olarak vajnal floranın dengesinin bozulması yer alır.

Gebelik dönemindeki kadınlarda, kötü kontrollü diyabet hastalarında, bağışıklık sistemi zayıf olanlar ile bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar kullananlarda vajinal mantar enfeksiyonları çok daha yaygın görülür.

Vajinal mantarın neden olduğu tahriş, akıntı, kaşıntı gibi sorunlar nedeniyle günlük yaşamı önemli ölçüde zorlaştırabilen vajinal mantar, mutlaka tedavi edilmesi gereken bir sağlık sorunudur.

Vajinal Mantar Belirtileri Nelerdir?

Vajinal mantar enfeksiyonu hastalarda birtakım belirti ve olumsuzluklarla kendini gösterir. Bunlar arasında en yaygınları vulva ve vajinada kaşıntı, kızarıklık, tahriş ve vajinal akıntıdır.

Enfeksiyon vajinal mantar görüntüsü olarak tanımlanabilen vulvada kızarıklık, şişlik ve döküntülerle karakterize bir görünüme neden olur ve jinekoloji uzmanları tarafından bu görünüm kolaylıkla fark edilebilir.

Beyazımsı veya grimsi renkte, peynir kesiğine benzer vajinal akıntı görülmesi de vajinal mantarın en yaygın belirtileri arasında yer alır.

Aynı zamanda hastalarda idrar yaparken veya cinsel ilişki esnasında ağrı da görülebilir. Vajinal mantar ateş yapar mı sorusu da bu hastalığa ilişkin belirtiler yaşayan kadınların sıklıkla merak ettiği konulardan biridir.

Enfeksiyon çok şiddetli olmadığı takdirde genellikle ateşe sebep olmaz. Fakat bazı hastalarda farklı semptomlar da görülebileceği unutulmamalıdır.

Bazen belirtiler özellikle de enfeksiyonun hafif olması halinde kendiliğinden iyileşebilir. Fakat uzun sürmesi ve şiddetlenmesi halinde mutlaka tedavi gerektirir.

Vajinal Mantar Cinsel Yolla Bulaşır mı?

Vajinal mantar cinsel yolla bulaşan hastalıklar grubunda yer almaz. Çünkü cinsel anlamda aktif olmayan kadınlarda da bu hastalık oldukça sık olarak görülür. Fakat cinsel birliktelik de bulaşma yolları arasında yer alabilir. Ayrıca vajinal mantarın görüldüğü kadınlarda bu hastalık cinsel ilişki yoluyla erkeğe de bulaşabilir.

Erkeklerde önemli bir sorun oluşturmasa da tedavi veya iyileşme sonrasında erkekten yeniden kadına bulaşabilir. Bu nedenle cinsel birliktelik yaşayan kadınlarda vajinal mantar tedavisi yapılırken eşlere de tedavi uygulanması gerekir.

Vajinal Mantar Tedavisi

Vajinal mantar, genellikle vajinal akıntıdan örnek alınması ve incelenmesi ile kolaylıkla teşhis edilir. Bu işlemler için hastanın daha önce cinsel birliktelik yaşamış olması gerekmez.

Vajinal mantarın teşhis edildiği hastalarda farklı tedavi önerilerinde bulunulabilir. Önerilen vajinal mantar ilaçları arasında vajinal mantar kremi yer alabilir, ek olarak vajinal mantar fitil kullanımı ile de tedavi edilebilir.

Vajinal mantar nasıl geçer sorusunun yanıtı olarak hekim tarafından verilen medikal tedaviye tam olarak uyulması, hekim tarafından önerilen vakitte yeniden kontrole gidilmesi ve mantar enfeksiyonlarını kolaylaştırıcı davranışlardan kaçınılması gerektiği söylenebilir.

Örnek vermek gerekirse pamuklu iç çamaşırları tercih edilmeli, dar giysiler ve çamaşırların kullanımından kaçınılmalı, ped ve tampon gibi ürünlerin zorunlu haller dışında kullanımından kaçınılmalı, gereksiz antibiyotik kullanımından kaçınılmalı, genital bölgenin temizliği ılık su ile yapılmalı, mayo ve spor giysileri gibi giysiler ıslanması halinde hemen değiştirilmelidir.

Vajinal mantar bitkisel tedavi yöntemleri bazı ortamlarda vajinal mantara kesin çözüm şeklinde ifade edilse de bu tür vajinal mantar doğal tedavi yöntemleri hekime danışılmadan kesinlikle uygulanmamalıdır. Vajinal mantar tedavisinde sirke gibi ürünlerin kullanımı ise genital bölgenin doğal florasına zarar vereceğinden kesinlikle kaçınılması gereken davranışlardandır.

Vajinal Mantar Tedavisinde Kanama Olur mu?

Vajinal mantar tedavisinde kanama olması genel olarak beklenmez. Fakat vulvada meydana gelen tahriş, çatlak gibi yüzeysel deformasyonların şiddetli olması halinde az miktarda kan sızıntısı nadir de olsa gerçekleşebilir.

Bu durum kan içeren vajinal mantar akıntısı ile karıştırılabildiğinden kişilerin paniklemesine yol açabilir. Vajinal mantar akıntı olasılığının yüksek olduğu bir sağlık sorunudur fakat kanlı akıntı adet öncesi ve sonrası dönemler haricinde genellikle farklı jinekolojik hastalıkları işaret eder.

Bu nedenle adet dönemi ve buna yakın zamanlar dışında herhangi bir kanama görülmesi halinde mutlaka hekime başvurulmalıdır. Vajinal mantar cinsel ilişkiye girilir mi sorusu da hastalar tarafından sıklıkla merak edilen konulardandır.

Eğer hastada ilişki sırasında şiddetli ağrı sorunu yaşanıyorsa ve vajinada şiddetli tahrişler söz konusu ise tedavi bitene dek cinsel ilişkiye bir süre ara vermek gerekebilir.

Vajinal Mantar Tedavisi Adet (Regl) Geciktirir mi?

Adet (regl) gecikmesi veya düzensizliği, doğrudan vajinal mantar ile ilişkili olan bir durum değildir. Fakat adet düzensizliğine neden olan bir jinekolojik bozukluk, vajinal mantara da yatkınlık oluşturabilir.

Bu nedenle vajinal mantar ile adet düzensizliği bir arada görülebilir. Ek olarak vajinal mantarın tedavi edilmeyerek ilerlemesi sonucunda da menstruel siklusa ilişkin bozukluklara neden olabilecek sağlık sorunları ortaya çıkabilir.

Bu nedenle vajinal mantar ve adet düzensizliği gibi her türlü sorun ciddiye alınmalı ve muayeneden geçmek için sağlık kuruluşlarına başvurulmalıdır.

Adet (regl) döneminde vajinal mantar tedavisi özellikle de ağız yolu ile alınan ilaçlarda devam ettirilebilir. Fitiller ve kremler etkilerinin azalması nedeniyle adet döneminde önerilmeyebilir. Fakat her ilacın içeriği ve etken maddesi farklı olduğundan bu konuda mutlaka hekime danışılmalıdır.

Vajinal Mantar İlaç İsimleri

Vajinal mantar kremi isimleri nelerdir, en iyi vajinal mantar ilacı nedir, gibi sorular hastalar tarafından sıklıkla sorulsa da her hasta için uygun olan tedavi seçenekleri birbirinden farklıdır ve hangi ilaçların kullanılması gerektiği hekim tarafından belirlenmelidir.

Vajinal mantar enfeksiyonu tedavisinde özellikle de ergenlik dönemindeki genç kızlarda ağız yoluyla alınan antifungal haplar önerilir.

Fluconazole ve Itroconazole gibi etken maddeler içeren bu ilaçlar hamile ve emziren kadınların kullanımına uygun değildir. Clotrimazole, Econazole, Miconazole gibi etken maddelere sahip fitillerin kullanımı ise cinsel birliktelik yaşamış olan kadınların kullanımı için uygun ve etkili tedavi seçenekleri arasında yer alır.

Antifungal maddeler içeren topikal kremler de tedavide kullanılabilir. Bu seçeneklerden herhangi biri tercih edilebileceği gibi birkaç tanesi kombine olarak da önerilebilir.

Bu ilaçların kullanımına başlamadan önce vajinal enfeksiyonun mantar kaynaklı olduğu kesin olarak teşhis edilmeli, sonrasında ise hastaya uygun tedavi seçeneği belirlenmelidir.

Dolayısıyla hekime danışılmadan kesinlikle ilaç kullanılmamalıdır. Bilinçsiz olarak kullanılan ilaçların hastalığı şiddetlendirebildiği, farklı sağlık sorunlarına yol açabildiği unutulmamalıdır.

Bunun haricinde vajinal mantara ne iyi gelir sorusuna cevap olarak; dengeli ve düzenli beslenmek, sık sık iç çamaşırı değiştirmek, banyo yerine ayakta duş almayı tercih etmek gibi öneriler verilebilir.

Vajinal mantar tedavi edilmezse ilerleyerek üreme sistemini olumsuz etkileyen sağlık sorunlarına neden olabilir.