Hipofiz Bezi Nedir, Görevleri Nelerdir?; Hipofiz bezi, beyinde bulunan ve çeşitli hormonların salgılanmasından sorumlu olan bir salgı bezidir.

Sella Turcica, yani “Türk eğeri” adı verilen bölümde yer alan hipofiz bezi, ortalama 5 ile 7 mm arasında bir uzunluğa sahiptir ve hem beynin hem de vücudun fonksiyonlarını kontrol eder. Pek çok uzman tarafından “beynin orkestra şefi” olarak kabul edilen hipofiz bezi, cinsel sağlık açısından da büyük önem taşır.

Yumurtaların olgunlaşmasından ve adet döngüsünün gerçekleşmesinden sorumlu hormonları salgılayan hipofiz bezinde herhangi bir problem oluşması, kısırlık problemine yol açabilir.

Eğer siz de sağlığınızı yakından ilgilendiren bu çok önemli salgı bezi hakkında daha fazla bilgi almak istiyorsanız, sizin için hazırlanan bu yazıyı inceleyebilirsiniz.

Hipofiz Bezi Nedir, Görevleri Nelerdir?

Sağlığına önem veren ve beyin yapısını merak eden pek çok kişi, “hipofiz bezi nerede yer alır” ve “hipofiz bezi ne üretir” sorularına yanıt arar.

Hipofiz bezi, beyinde yer alır ve salgıladığı hormonlarla tüm vücuda etki eder. Hipofiz bezinin görevleri pek çok farklı konuya ayrılır. Bu salgı bezi tarafından üretilen hormonlar ve görevleri ise şu şekilde özetlenebilir:

• Hipofiz bezi tarafından salgılanan ACTH hormonu, vücudun kortizol ve androjen steroidler üretmesini sağlayarak hem vücut bütünlüğünü hem de ruh sağlığını korur.
• TSH hormonu, vücuttaki tiroid bezlerini uyarır ve dokuların daha sağlıklı bir hâl almasını sağlar. TSH hormonu, aynı zamanda bazal metabolizma hızını da ideal seviyede tutar.
• Gonadotropin hormonları, yumurtlamayı kontrol eder ve kadın vücudunun ideal düzeyde östrojen salgılamasını sağlayarak doğurganlığı mümkün hâle getirir.
• Prolaktin, meme dokusunu geliştirir, süt kanallarını oluşturur ve vücudun süt üretmesini sağlayarak annelerin bebeklerini besleyebilmesine yardımcı olur.
• Büyüme hormonu, organların ve kemik dokusunun gelişimini kontrol eder ve kişinin büyüme sürecinin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesini sağlar.
• ADH hormonu, suyun böbreklerden geri emilmesine yardımcı olur ve böylece vücuttaki sıvı ve elektrolit dengesini oluşturarak kişiyi pek çok hastalığa karşı korur.
• Kadınlarda salgılanan oksitosin hormonu, rahim kaslarının doğum esnasında gerekli refleksi göstermesine yardımcı olarak doğal doğumun başlamasını mümkün kılar.

Hipofiz Bezi Hastalıkları Nelerdir?

Hipofiz bezi hastalıkları, pek çok farklı kişide gözlemlenebilir ve geniş bir yelpaze oluşturur. En sık karşılaşılan hastalıklar arasında hipofiz bezi tümörü, hipofiz yetmezliği ve hipofiz bezi büyümesi ön plana çıkar.

Beyin kanseri türleri arasında yer alan hipofiz bezi tümörü, genellikle genetik bozulmalar nedeniyle ortaya çıkar. Hipofiz bezi tümöründe genetik miras da önemli bir rol oynar.

Ailesinde hipofiz bezi tümörüne rastlanmış kişiler, diğer kişilere göre daha büyük bir risk altında kabul edilir ve bu sebeple de düzenli aralıklarla doktor gözetiminden yararlanmaları önerilir.

Hipofiz adenomu olarak da bilinen tümörler, boyutuna ve türüne göre pek çok farklı belirti gösterebilir. En yaygın olarak gözlemlenen hipofiz adenomu belirtileri arasında halsizlik, sürekli yorgunluk hissi, baş ağrısı, görme bozukluğu ve göz kapağı düşmesi gibi sorunlar öne çıkar.

Hipofiz bezi yetmezliği ise genellikle ön lob hormonlarının salgılanamamasına yol açar. Vücudun genel işleyişini denetleyen hipofiz bezi ön lob hormonları, yetersizlik durumunda ya hiç salgılanamaz ya da vücudun sağlıklı bir şekilde çalışması için yeterli olamayacak kadar az düzeyde üretilir. Bu sebeple de hipofiz yetmezliği durumunda pek çok farklı belirti gözlemlenebilir.

Hipofiz bezi büyümesi ise yine genetik bozukluklar sonucunda oluşan bir durumdur ve beynin fonksiyonlarını olumsuz yönde etkiler. Hipofiz bezinin 7 mm’den daha geniş olması ile tanımlanan bu durum, hormonların aşırı seviyede salgılanmasına ve pek çok organın deforme olmasına da yol açabilir.

Bu sebeple hormonal bozukluk yaşayan ve hormon seviyeleri olağandan yüksek çıkan kişilerin hipofiz MR görüntüleme ile değerlendirilmeleri ve hipofiz bezinde büyüme olup olmadığını dair takip edilmeleri son derece önemlidir.

Hipofiz Bezi Nasıl Güçlendirilir?

Hipofiz bezinin doğru şekilde çalışmaması durumunda yaşanan sağlık sorunları, kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir ve kimi durumlarda hayati derecede önemli sonuçlar doğurabilir. Bu tür riskleri en aza indirmek için hipofiz bezinizi güçlendirecek çeşitli yöntemlerden yararlanabilirsiniz.

Doğal besinler, vitaminler, minareller ve gıda takviyeleri hipofiz bezinin güçlendirilmesinde etkilidir. Özellikle B vitamini çeşitlerinin tamamı hipofiz bezini güçlendirmek için kullanılabilir.

D vitamini, Omega-3 yağ asitleri, demir, kalsiyum gibi mineraller de beynin işlevlerini doğru bir şekilde yerine getirmesini sağlayan desteklerdir.

Dengeli ve çok yönlü bir beslenme programı takip etmek de hipofiz bezini güçlendirme yolları arasında kabul edilir. Genel vücut sağlığını düzenleyen çok yönlü beslenme programları, hipofiz bezinin hormonları dengeli bir şekilde salgılamasına da yardımcı olur.

Vitamin ve mineral takviyesi desteği almak ya da sağlıklı bir diyet uygulamak için öncelikle bir uzmandan yardım almanız ve vücudunuzun ihtiyacı olan değerleri tam anlamıyla öğrenmeniz de sağlığınız için büyük önem taşır.

Hipofiz Bezi Hastalıklarının Tedavisi

Hipofiz bezi hastalıkları, pek çok farklı şekilde tedavi edilebilir. Hipofiz bezinde tümöre rastlanması durumunda, hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak kemoterapi, radyo-cerrahi ve geleneksel cerrahi müdahale yöntemlerinden uygun olanlar seçilir.

Hipofiz bezi yetersizliği problemlerinde ise kişiye hormon takviyesi yapılabilir ve hipofiz bezinin salgılayamadığı hormonların dışarıdan alınmasıyla yetersizlik sebebiyle oluşan hastalıklar giderilebilir.

Hipofiz bezi hastalıklarında ilaç tedavisi de sıklıkla tercih edilir. Salgı bezinin daha sağlıklı ve düzenli bir şekilde çalışmasına yardımcı olan ilaçlar, bu sayede vücudunuzun genel işleyişindeki problemlerin de ortadan kaldırılmasını ve daha sağlıklı bir hayata kavuşmanızı sağlar. Hipofiz bezi sorunları yüzünden oluşan kısırlık problemi de tedavi yöntemleri sonucunda büyük oranda giderilebilir.