Vajinit Nedir?

Vajinit, vajinanın iltihaplanmasıyla ortaya çıkan ve kadınların üçte birinin yaşamı boyunca en az bir kez deneyimlediği yaygın bir rahatsızlıktır. Her yaş grubunda görülebilse de özellikle ergenlik dönemi ile menopoz arasındaki üreme çağında daha sık görülür.

Sağlıklı bir vajinada, dokuları nemli ve korunmuş tutan hafif, berrak veya beyaz renkli bir akıntı bulunması normaldir. Bu akıntı vajinanın doğal florasını oluşturarak enfeksiyonlara karşı koruma sağlar. Ancak:

• Hormonal değişiklikler
• Gebelik
• Vajinal duş uygulamaları
• Antibiyotik kullanımı
• Cinsel yolla bulaşan hastalıklar
• Kötü hijyen veya aşırı temizlik

gibi nedenlerle vajina florasının dengesi bozulabilir. Floranın bozulması; bakteri, mantar veya parazitlerin artmasına yol açarak vajinal dokularda iltihaplanma (vajinit) oluşturur.

Vajinit; kaşıntı, kötü kokulu akıntı, yanma, ilişki sırasında ağrı gibi belirtilerle kendini gösterir.

Vajinanın Doğal Florası ve Vajinitin Oluşumu

Vajina; ağız ve bağırsak gibi, mikroorganizmaların yaşayabildiği nemli bir mukozal yapıdır. Bu yapıda bulunan hücreler östrojen hormonu sayesinde glikojen depolar. Depolanan glikojen, laktik asit üretimini destekler ve vajinal pH’ın 3.8–4.2 arasında kalmasını sağlar.

Bu asidik ortam, vajinanın doğal savunmasını oluşturan laktobasiller başta olmak üzere yaklaşık 30 farklı mikroorganizma grubunun sağlıklı şekilde yaşamasına izin verir.

Laktobasiller:

• Zararlı mikroorganizmaların çoğalmasını engeller
• Vajinal pH’ı dengede tutar
• Vajinanın enfeksiyonlara karşı korunmasında kritik rol oynar

Ancak laktobasillerin azalması, vajinanın savunmasını zayıflatır ve vajinit gelişme riskini artırır.

Vajinitin başlıca belirtileri:

• Artmış vajinal akıntı
• Kötü koku
• Kaşıntı ve yanma
• İlişki sırasında ağrı
• Bazı durumlarda lekelenme tarzı kanama

Vajinit Belirtileri Nelerdir?

Vajina florasının bozulmasıyla birlikte ortaya çıkan en yaygın vajinit belirtileri şunlardır:

• Normalden fazla, yoğun veya renk değiştirmiş akıntı
• Kötü kokulu akıntı
• Vajinal bölgede kaşıntı ve yanma
• Cinsel ilişki sırasında ağrı (disparoni)
• İdrar yaparken acı veya yanma
• Gri, sarı, beyaz veya peynirimsi akıntı
• Bazı vakalarda vajinal kanama

Belirtiler enfeksiyonun türüne göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle vajinitin alt başlıklarını ayrı değerlendirmek önemlidir.

Akut Vajinit Nedir?

Akut vajinit; bakteri, mantar, virüs veya parazitlere bağlı olarak gelişen kısa süreli vajinal iltihaplanmadır. Tıbbi kodlamada N76.0 akut vajinit olarak geçer.

Akut vajinit şu belirtilerle kendini gösterir:

• Şiddetli kaşıntı
• Tahriş hissi
• Kötü kokulu akıntı
• Gri veya sulu akıntı
• Yanma hissi

Akut vajinit mutlaka tedavi edilmelidir. Tedavi süreci, enfeksiyona neden olan etkene göre değişir.

Atrofik Vajinit Nedir?

Atrofik vajinit, özellikle menopoz sonrası dönemde östrojen hormonunun azalmasına bağlı olarak ortaya çıkar. Menopozla birlikte:

• Vajinal epitel incelir
• Glikojen azalır
• Laktik asit üretimi durur
• Vajinal pH yükselir
• Zararlı bakteriler kolayca çoğalır

Bu nedenle atrofik vajinitte kaşıntı, kuruluk, yanma, ilişki sırasında ağrı ve sık enfeksiyon görülür. 

Subakut ve Kronik Vajinit Nedir?

• Subakut vajinit, akut dönemi geçmiş ancak kronikleşmemiş orta süreli vakalardır.
• Kronik vajinit, 6 haftadan uzun süren veya yılda 4’ten fazla tekrar eden vajinit için kullanılır.

Kronik vajinitte enfeksiyon servikse yakın olduğu için tedavi edilmediğinde daha ciddi sağlık problemlerine yol açabilir.

Tedavi seçenekleri arasında:

• Vajinal ve/veya oral ilaçlar
• Ozon terapisi
• Aromaterapi destekleri

yer alabilir.

Vajinit Neden Olur?

“Vajinit neden olur?” sorusunun en yaygın yanıtı bakteriyel vajinittir. Laktobasillerin azalmasıyla dengenin bozulması enfeksiyon gelişimine neden olur.

Başlıca vajinit nedenleri:

1. Bakteriyel vajinit (Gardnerella / Non-spesifik vajinit)

Vajina florasının bozulması sonucu Gardnerella vaginalis gibi bakterilerin çoğalmasıyla ortaya çıkar.

2. Monilial (Mantar) vajinit

Candida türlerinin aşırı çoğalmasına bağlıdır.

3. Atrofik vajinit

Menopoz sonrası östrojen azalmasına bağlıdır.

4. Parazit kaynaklı vajinit

Trichomonas gibi parazitler enfeksiyona yol açabilir.

Diğer risk faktörleri:

• Birden fazla partner
• Spiraller (RİA)
• Sentetik iç çamaşırı
• Antiseptik maddelerle vajinal temizlik
• Tam durulanmamış iç çamaşırları
• Uzun süreli antibiyotik kullanımı
• Menopoz

Vajinit Adet Gecikmesine Neden Olur mu?

Evet. Vajinit bazı durumlarda adet gecikmesine yol açabilir. Enfeksiyonun oluşturduğu iltihaplanma ve stres hormonal dengede değişikliklere neden olabilir.

Vajinit Nasıl Tedavi Edilir?

Vajinit tedavisi, enfeksiyonun türüne göre planlanır. Önce jinekolojik muayene yapılır, ardından laboratuvar testleri ile kesin tanı konur.

Tedavi yöntemleri:

• Mantar vajiniti: Antifungal ilaçlar
• Bakteriyel vajinit: Oral veya vajinal antibiyotikler
• Parazit vajiniti: Antiprotozoal tedaviler
• Atrofik vajinit: Östrojen içeren lokal tedaviler

Hastalık cinsel yolla bulaşabileceğinden partnerlerin birlikte tedavi edilmesi önemlidir. Tedavi süresince cinsel ilişkiye ara verilmelidir.

Vajinit Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Tedavi edilmeyen vajinit:

• Pelvik inflamatuar hastalığa (PID)
• Erken doğuma
• Doğurganlık sorunlarına
• Süregelen kronik enfeksiyonlara

neden olabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Vajinit kendi kendine geçer mi?

Mantar veya bakteri kaynaklı vajinit çoğu zaman kendi kendine geçmez. Tedavi edilmezse belirtiler artabilir ve enfeksiyon yayılabilir.

Vajinit bulaşıcı mıdır?

Bazı vajinit türleri cinsel yolla bulaşabilir (örneğin trichomonas). Bakteriyel veya mantar kaynaklı vajinit ise bulaşıcı değildir.

Vajinit hamile kalmayı engeller mi?

Tedavi edilmeyen vajinit, spermin hareketini olumsuz etkileyebilir ve PID riskini artırabilir. Bu nedenle doğurganlığı etkileyebilir.

Vajinit kokusu nasıl olur?

Bakteriyel vajinit genellikle balık kokusuna benzer keskin bir koku yapar. Mantar enfeksiyonunda ise koku genellikle minimaldir.

Vajinitten korunmak için neler yapılmalı?

Pamuklu iç çamaşırı kullanmak, vajinal duşlardan kaçınmak, antibiyotikleri doktor kontrolünde kullanmak ve düzenli hijyene dikkat etmek koruyucu olabilir.

Aklınıza takılan tüm sorularınız için Umut Ol Umut Bul Facebook grubumuza üye olabilirsiniz.