Hipogonadizm Nedir, Neden Oluşur?; Hormonlar, insan vücudunun işleyişini kontrol eden son derece önemli salgılardır. Metabolizmanın tüm fonksiyonlarını eksiksiz bir şekilde yerine getirmesini sağlayan hormonlarda bir problem oluşması durumunda ise çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkar.

Hormon eksikliği sebebiyle yaşanan sağlık sorunlarından biri de hipogonadizmdir. Üreme fonksiyonlarını belirleyen hormonların yeterli seviyede salgılanamamasıyla ortaya çıkan hipogonadizm, hem erkeklerde hem de kadınlarda görülebilen bir sağlık problemidir.

Genel sağlığı, cinsel yaşam kalitesini ve doğurganlığı olumsuz yönde etkileyen hipogonadizm, tedavi edilmemesi durumunda kalıcı infertiliteye yol açabilir. Eğer siz de hipogonadizm nasıl anlaşılır ve hipogonadizm tedavisi nasıl yapılır sorularına yanıt arıyorsanız, bu yazının devamını inceleyebilirsiniz.

Hipogonadizm Nedir?

Hipogonadizm, hem kadınlarda hem de erkeklerde vücudun üreme fonksiyonlarından sorumlu olan hormonların bozulmaya uğramasıyla ortaya çıkan bir hastalıktır. Genel olarak hipotalamustan salgılanan GnRH hormonu ile kontrol edilen cinsiyet hormonları, hipofizden salgılanır ve kan dolaşımına karışır.

Bu sayede bütün vücuda ulaşabilen hormonlar, cinsel organların gelişmesine, üreme sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışmasına, erkeklerde sperm üretimine, kadınlarda ise yumurtlama üzerine etki eder. Bu hormonların yeterli seviyede salgılanamamasıyla tetiklenen hipogonadizm hastalığında ise vücutta cinsiyetin ayırt edici özellikleri yeterince gelişemez.

Hipogonadizm hastası erkeklerde testis gelişimi ve sperm üretimi olumsuz şekilde etkilenir. Hipogonadizm kadın vücudunda da adet kesilmesi, vücuttaki yumurtaların olgunlaşamaması, saç dökülmesi ve vücut tüylerinin kaybedilmesi gibi sonuçlara yol açar.

Hipogonadizm, doğuştan gelebilir ve bu gibi durumlarda kişinin ergenlik sürecine girmesi gecikir. Sonradan oluşan hipogonadizm problemlerinde ise kişinin cinsellikle ilgili vücut fonksiyonlarında ani bozulmalar meydana gelir.

Hipogonadizm, yalnızca cinsel işlev üzerinde etkili olan bir hormon değildir. Kişinin genel yaşam kalitesini de olumsuz yönde etkileyen problem, pek çok farklı sebepten kaynaklanabilir. Sonradan gelişen hipogonadizm hastalıklarında karşılaşılan en yaygın sebepler ise şunlardır:

• Kişinin kendisini uzun süre boyunca aşırı seviyede stres altında hissetmesi,
• Tiroid bezi hastalıkları,
• Kişinin aşırı kilo alması ve obezite sınırını aşması,
• Sağlıksız ve katkı maddesi içeren gıdalar tüketilmesi,
• Uzun süre hareketsiz kalmak, spor yapmamak.

Yukarıdaki faktörler, kişinin genel hormon seviyesine zarar verebilir ve cinsiyet hormonlarının seviyesinin düşmesi de hipogonadizm rahatsızlığını tetikleyebilir.

Hipogonadizm Belirtileri Nelerdir?

Hipogonadizm, pek çok farklı belirti gösterebilen bir rahatsızlıktır. Hastalık sebebiyle ortaya çıkan belirtiler kişinin yaşına, hormon eksikliğinin seviyesine, kişinin medikal geçmişine ve başka rahatsızlığı bulunup bulunmadığına göre değişebilir. Hastalığın belirtileri kadınlarda farklı, erkeklerde farklı olabilir. En sık karşılaşılan hipogonadizm erkek belirtileri şu şekildedir:

• Kişinin beklenmedik şekilde sertleşme sorunu yaşaması ya da mevcut sertleşmenin boşalma olmadan kaybedilmesi,
• Cinsel isteksizlik ya da cinsel performans yetersizliği,
• Meme dokusunun gevşemesi ve büyümesi,
• Vücuttaki yağ oranının yükselmesi,
• Aşırı yorgunluk, halsizlik,
• Kemiklerde ağrı ve güçsüzlük hissi.

Hipogonadizmin kadınlardaki yaygın belirtileri ise aşağıdaki gibidir:

• Adet döngüsünün bozulması ya da adetin tamamen kesilmesi,
• Cinsel isteğin azalması,
• Göğüslerin sağlıksız bir şekilde ve hızla büyümesi,
• Obeziteye varan aşırı kilo,
• Saçlarda ve vücut tüylerinde kısmen ya da tamamen dökülme.

Yukarıdaki belirtilerin en azından birini ya da ikisini kendinizde gözlemliyorsanız, hormon seviyenizi test ettirmek için size en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanızda yarar bulunur.

Hipogonadizm Hastalarının Çocuğu Olur mu?

Hipogonadizmin üreme sistemiyle ve cinsiyetle ilişkili bir sağlık problemi olması, pek çok kişinin bu sorunu yaşayan kişilerin kesin olarak kısır kalacağı yönünde yanlış bir fikir edinmesine yol açabilir. Hipogonadizm hastalığı, üremeyi etkilese ve kimi durumlarda gerçekten infertilite problemi oluştursa da bu durumun pek çok istisnası bulunur.

Bir diğer ifadeyle, hastalığın evresine, seviyesine ve uygulanan tedavi yöntemlerine bağlı olarak hipogonadizm hastalarının çocuk sahibi olması mümkündür.

Hipogonadizm hastalarının anne ve baba olabilmeleri için, ilk olarak belirli tetkikler yapılır ve hormon seviyesini düşüren problem teşhis edilir. Eğer bu sorun, basit tedbirlerle ya da medikal tedavi yöntemleriyle çözülebiliyorsa, kısırlık tedavisi için ekstra bir işleme ihtiyaç duyulmayabilir.

Hipogonadizme yol açan sağlık probleminin çözülmesi, kişinin hormon salgılamasını normale döndürür ve bu durumda hasta, infertilite sorunundan rahatça kurtulabilir. Kimi durumlarda ise kişiye düşük dozda östrojen ya da testosteron takviyesi yapılabilir.

Kadınlarda yumurtlama sürecinin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesini sağlayan enjeksiyonlar, erkeklerde ise sperm sayısını yükseltecek ilaçlar kullanılabilir. Bu tedavi yöntemlerinin sonuç vermesi durumunda ise infertilite problemi kolayca çözülebilir.

Hipogonadizm Tedavisi

Hipogonadizm hastalığı için uygulanan tedavi yöntemleri; hastalığın ortaya çıktığı yaşa, hastalığın ne kadar zamandır sürdüğüne ve kişinin genel hormon salınım seviyesine göre farklılık gösterir. Pek çok kişi ise “hipogonadizm tedavisi ne kadar sürer” sorusuna yanıt ister.

Hipogonadizm tedavisi, sorunun çok spesifik nedenlerden kaynaklandığı durumlarda birkaç ayda tamamlanabilir ve kişi, normal sağlığına geri dönebilir. Sorunun bu kadar kolay çözülemediği durumlarda ise tedavi yöntemleri geçici sonuçlar verir ve tedavinin bırakılması durumunda kişinin hormon seviyesi yeniden bozulabilir.

Bu yüzden enjeksiyon, hap, pastil, jel gibi medikal yöntemler ya da hormon takviyesi işlemlerinin belirli aralıklarla tekrarlanması gerekebilir. Tedavinin ne kadar süreyle uygulanacağı ise hastalığı takip eden uzman doktorun kararına bağlıdır.

Hipogonadizm tedavisi gören kişilerin yaşam tarzlarını değiştirmeleri de son derece önemlidir. Hareketsiz bir hayat tarzı, tedavinin etkisini ciddi oranda azaltır ve kişinin daha farklı sağlık sorunlarıyla karşılaşmasına neden olabilir.

Bu sebeple de hipogonadizm tedavisi uygulayan pek çok uzman hekim, tedavi gören hastaların düzenli olarak spor yapmasını, organik ve sağlıklı gıdalarla beslenmesini, psikolojik rahatlama sağlayacak teknikler uygulamasını ve gerekiyorsa psikoterapi seanslarına katılmasını önerir.

Bütün bu yöntemler, yaşam kalitenizi artırarak vücudunuzun hormon salgılama işlemlerini düzenler ve hipogonadizm hastalığını yenmenize yardımcı olur.

Aklınıza takılan tüm sorularınız için Umut Ol Umut Bul Facebook grubumuza üye olabilirsiniz.