Hidrosalpinks Nedir?

Her ay düzenli olarak kadın yumurtalık rezervinde yer alan yumurtaların bir kısmı beyinde yer alan hipofiz bezinden salgılanan hormonlar sayesinde uyarılarak olgunlaşmaya başlar. Olgunlaşan yumurtalardan en sağlıklı olanı, içinde bulunduğu kesecik olarak tanımlanan folikülü çatlatarak fallop tüplerine bırakılır. Vücudun sağ ve sol tarafında bulunan yumurtalıklar ile rahim arasında bağ oluşturan bu tüpler yaklaşık olarak 10 cm. uzunluğundadır. Olgunlaşan yumurta fallop tüplerinde iken erkek üreme hücresi olan spermle karşılaşması durumunda gebelik meydana gelir.

Bu tüplerin her ikisinde de var olan problem gebeliğin oluşmasına engel olabilirken, sadece birinin sağlıklı olması durumunda yumurta ile sperm bir araya gelerek döllenmeyi gerçekleştireceğinden kişi gebe kalabilir. Bu yüzden kadın üreme organlarından biri olan fallop tüplerinin sağlıklı ve işlevsel olması son derece önemlidir. Fallop tüplerinin uç kısımlarının tıkanmasına bağlı olarak yumurta ile spermin buluştuğu bölgede ya da farklı bir deyişle tüplerin iç kısmında sıvı birikir. Hidrosalpinks olarak tanımlanan bu rahatsızlığın varlığında, doğal yollardan gebelik elde etmek mümkün değildir.

Hidrosalpinks Nedir?

Kadın yumurtalıklarından başlayarak sağ ve sol taraftan rahme doğru uzanan fallop tüpleri, sperm ve olgunlaşan kadın yumurtasının bir araya gelerek döllendiği bölgedir. Fallop tüpleri içinde yer alan hücreler, yumurtanın olgunlaşması için beyinde yer alan hipofiz bezinden salınan hormona yanıt olarak sıvı üretir. Bu sıvı, tıpkı rahim içi duvarının kalınlaşması gibi, olası gebeliğe karşı bir hazırlıktır. Fallop tüplerinde yer alan bu sıvı sayesinde, döllenen yumurta ya da farklı bir deyişle embriyo beslenir ve rahme doğru ilerleyişini sürdürür.

Sağlıklı kişilerde hormonların etkisiyle fallop tüplerinde oluşan bu sıvının fazlası uterusa doğru akar. Hidrosalpinks varlığında fallop tüplerinin uç kısımları tıkalı olduğundan, fallop tüpleri içinde biriken bu sıvı rahme akamaz. Yine aynı sebepten, olgunlaşan yumurta ve erkek üreme hücresi sperm de fallop tüplerine ulaşamaz. Tek tüpte hidrosalpinks varlığında ise sağlıklı tüp aracılığıyla oluşan gebelikler çoğunlukla tıkalı tüpten gelen toksik sıvı akıntısı nedeniyle düşükle sonuçlanır. Hidrosalpinks, bazı kişilerde karın ve kasık bölgesinde ağrıya neden olsa da çoğunlukla şikayete yol açmayan bir rahatsızlık olduğundan fark edilmez. Kişi ancak düzenli ve korunmasız olarak cinsel ilişkiye girmesine rağmen gebelik sağlayamadığında hekime başvurması ile hidrosalpinks varlığından haberdar olabilir. Dolayısıyla gebe kalmak istemeyen ve şikayeti bulunmayan kişilerde hidrosalpinks gizli bir şekilde kalabilir. Tüm infertilite ya da farklı bir deyişle kısırlık nedenleri arasında hidrosalpinks %35’lik bir orana sahiptir.

Hidrosalpinks Belirtileri Nelerdir?

Yumurta ile spermin buluşarak döllenmenin gerçekleştiği fallop tüpleri tarafından salgılanan sıvının, tüplerin kapalı olmasından dolayı, rahme akamaması nedeniyle oluşan hidrosalpinks, gebe kalmak isteyenler için önemli bir sorundur. Fallop tüplerinin yumurtalığa ve rahme açılan kısımlarında yer alan parmak benzeri yapı fimbria olarak tanımlanır. Fallop tüplerinde üretilen ve dışarıya akamayan bu sıvıya bağlı olarak fallop tüpleri sıvı ile dolar ve şişer. Tıpta hidrosalpinks olarak geçen bu rahatsızlık çoğunlukla hiçbir belirti vermez. Ancak bazı durumlarda aralıklarla karın ve kasık bölgesinde ağrı ve yanma gibi şikayetlere yol açar. Nadiren cinsel ilişki sırasında kasık ağrısına da neden olur.

Hidrosalpinks varlığında kişinin doğal yollarla gebe kalması mümkün değildir. Ancak bazı durumlarda, çok düşük ihtimalle de olsa sadece tek fallop tüpünün işlevsel olması ile kişi doğal yollardan gebe kalabilir. Ancak tıkalı olan fallop tüpünden gelen sıvı çoğunlukla embriyonun rahim duvarına tutunmasını engeller. Fallop tüplerinin fimbrial uçlarında oluşan tıkanıklığa bağlı olarak gelişen hidrosalpinks, ancak kişi gebe kalmak istemesine rağmen hamile kalamadığında hekime başvurması ile ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Hidrosalpinks, gebelik planlamayan kişilerin kolaylıkla farkına varacağı bir durum değildir.

Hidrosalpinks Tanısı Nasıl Konulur?

Düzenli ve korunmasız olarak cinsel ilişkiye girilmesine rağmen gebelik sağlanamıyorsa, çift hekime başvurur. Nadiren kişinin karın ve kasık bölgesinde ağrı, yanma ya da cinsel ilişki sırasında kasık bölgesinde oluşan ağrı ile hekime başvurması ile de hidrosalpinks tanısı konabilir. Bu şikayetlerden bir ya da birkaçı ile hekime başvurulması durumunda, hekim ayrıntılı olarak hastanın öyküsünü alır ve ardından jinekolojik muayene yapar. Ardından ultrasonografi ile inceleme yapılır. Fallop tüplerinde oluşan sıvı birikiminin ultrasonda görülmesi ile tanı konulabilir. Ancak bazen ultrasonda bu durum görülemeyebilir.

Hidrosalpinks tanısı için rahim filmi olarak bilinen ve HSG olarak kısaltılan histerosalpingografi ile görüntüleme yapılır. İlaçlı rahim filmi, fallop tüplerine dair pek çok sağlık probleminin tanısında kullanılan etkili bir görüntüleme yöntemidir. Adet bitiminden sonraki 3. günde yapılan histerosalpingografi sonucunda hidrosalpinks tanısı rahatlıkla konulur. HSG sayesinde tek ya da her iki tüpün tıkalı olup olmadığı rahatlıkla saptanır. Bir diğer tanı yöntemi de laparoskopidir. Laparoskopi sayesinde tanı kesin olarak konulurken, eş zamanlı olarak tedavi de uygulanabilir.

Hidrosalpinks Neden Olur?

Yumurta ve spermin geçişine engel olan hidrosalpinks, geçirilen bazı enfeksiyonlara bağlı olarak görülebilir. Tüberküloz, cinsel yolla bulaşan klamidya ve gonore gibi hastalıkların yanı sıra önceden geçirilmiş operasyonlara bağlı olarak da fallop tüplerinde tıkanıklık gelişebilir. Endometrium olarak tanımlanan rahim içi dokusunun, karın içi boşlukta başka dokulara yerleşmesi ile oluşan endometriozis de hidrosalpinkse yol açabilir.

Hidrosalpinks Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Hidrosalpinks gebelik istemeyen kişilerde tedavi edilmesi gerekli olmayan ancak düzenli aralıklarla takip edilmesi gereken bir rahatsızlıktır. Gebelik planlayan kişilerde ise hidrosalpinks, yumurta ile spermin döllenerek embriyonun meydana geldiği fallop tüplerinin fimbrial uçlarının kapalı olması nedeniyle gebelik oluşumuna engel teşkil ettiğinden tedavi edilmelidir. Kapalı ameliyat olarak bilinen laparoskopik cerrahi, hidrosalpinks tedavisinde etkin bir yöntemdir.

Genel anestezi altında, batın bölgesinden açılan küçük kesilerle içeriye sokulan optik görüntüleme cihazı ve diğer laparoskopik el aletleri ile hidrosalpinksin tanı ve tedavisi bir arada yapılabilir. Laparoskopik cerrahi ile fallop tüplerinin tıkalı olan uç kısımları açılır. Ancak bazı vakalarda fallop tüpleri içinde biriken sıvı, tüpler içinde yer alan, küçük, tüysü yapıya zarar vererek fallop tüplerinin iç kısımlarında da yapışıklığa sebep olabilir. Bu durumda cerrahi olarak tüplerin içinde oluşan bu yapışıklıklar da açılabilir. Ancak fallop tüplerinin iç kısmındaki doku tekrar yapışabilir. Yapılan laparoskopik cerrahi sonrasında hasta kısa sürede normal hayatına döner. Yaklaşık 6 ay kadar doğal yollardan gebelik sağlanması için korunmasız olarak cinsel ilişkiye girilmesi önerilir. Bu sürenin sonunda gebelik sağlanamamışsa, üremeye yardımcı tüp bebek tedavi yöntemlerine başvurulur.

Tüp bebek tedavisi ile gebelik sağlamaya karar veren kişinin fallop tüplerinin rahim ile bağlantısı kesilir ya da tamamen alınır. Bu işlem embriyonun rahme tutunması için gerekli olan ortamın sağlıklı olması için gereklidir. Böylece fallop tüplerinde biriken sıvı, embriyonun tutunmasına engel olmaz ve hiçbir şekilde embriyoya zarar vermez. Tüp bebek uygulamasının son evresi olan embriyo transferi sonrasında embriyonun tutunması kolaylaştırılır.

Üremeye yardımcı tüp bebek tedavi yöntemleri ve hidrosalpinks hakkındaki diğer tüm sorularınız için 444 39 49 numaralı telefondan bize ulaşabilirsiniz.