Hamilelikte Toksoplazma Enfeksiyonu Belirtileri ve Önlemler

Hamilelikte Toksoplazma Enfeksiyonu Belirtileri ve Önlemler; Toksoplazma etkeni Toxoplasma Gondii adı verilen bir parazittir. Bu parazitin bulunduğu bağışıklık sistemi sağlam bireylerde belirti görülmeyebilir. Ancak enfeksiyon, ateş, baş ağrısı, kas ağrısı ve lenf bezi büyümesi gibi semptomlarla karakterizedir.

Toksoplazma Enfeksiyonu Nedir?

Parazit, dünya nüfusunun yaklaşık üçte birine bulaşmasına rağmen belirti vermediği için genellikle insanlar tarafından farkına varılmaz. Gebelikte bu paraziti kapan kişi, paraziti fetusa bulaştırır ve bebekte konjenital toksoplazmozis adı verilen ciddi bir enfeksiyon oluşur. Hamilelik döneminde toksoplazma enfeksiyonu varlığı, gebeliğin düşükle sonuçlanmasına yol açabilir.

Toplumda gebeler arasında Toxoplasma Gondii parazitine bağlı enfeksiyon tüm %0.1 ila %1 aralığında görülür. Vakaların yaklaşık %40’ında anne karnındaki bebek de enfekte olur. Yaklaşık %9 oranında enfeksiyona bağlı bebek ölümü görülür.

Toksoplazma Hamileliğe Engel mi?

Toksoplazma belirtileri ve tedavisi konusuna geçmeden önce sıklıkla merak edilen “Toksoplazma hamileliği engeller mi?” sorusunu yanıtlamak gerekebilir.

Toksoplazma enfeksiyonu hamileliği engellemez. Ancak toksoplazma geçiren bir kadının hamile kalmadan önce 6 ay beklemesi önerilir. Bunun temel sebebi ise gebelikten önceki 3 ay ve gebelik esnasında kapılan toksoplazma parazitinin, bebekte enfeksiyon oluşturma riskidir.

Yeni doğan bebekte toksoplazma belirtileri, hidrosefali (beyin ve çevresinde su toplanmasına bağlı oluşan kafa boyutunu büyük olması), mikrosefali (normalden küçük kafa), intrakranial kalsifikasyon, retina anomalileri, şaşılık, körlük, sara hastalığı, zeka geriliği, vücutta kanamalar ve kansızlık şeklinde olabilir. Anne adayı bebeğini bu yüzden normalden daha erken doğurabilir ya da kaybedebilir.

Doğacak çocukta başlangıçta hiç belirti görülmemesi olasılıklar arasındadır. Toksoplazma gebeliğin ilk dönemlerinde bebeğe daha düşük oranda bulaşmaktadır. Gebeliğin son 3 ayında ise bebeğe bulaşma %60-80 oranında olabilmektedir.

Toksoplazma Enfeksiyonu Bulaşma Yolları

Toksoplazma enfeksiyonunun yayılmasında en önemli etken kedilerdir. Kediler toksoplazma bulaşmış kuşları ve küçük hayvanları yiyerek bu paraziti kaparlar. Parazit daha sonra kedinin dışkısına geçer. Yavru ve büyük kediler, enfeksiyonu takip eden üç hafta boyunca dışkıları yoluyla parazit dökmeye devam eder.

Daha sonra insanlara ve diğer hayvanlara bulaşarak hastalık yayılmaya devam eder. İnsanlar paraziti, çiğ veya az pişmiş et, iyi yıkanmamış çiğ sebze ve meyve yiyerek vücutlarına alabilir.

Kedi kumu ve kedi dışkısı ile temas emek, kedi dışkısı bulaşan içme sularını farkında olmadan tüketmek, kedi kumunun değiştirilmesi sonrasında ya da eldivensiz bahçe ile uğraştıktan sonra kirli elleri ağza götürmek de enfeksiyonun bulaşmasına yol açabilir.

Hamilelikte Toksoplazma Enfeksiyonu Belirtileri ve Önlemler

Gebelik döneminde sık görülen toksoplazma enfeksiyonu belirtilerinden bazıları şu şekilde sıralanabilir:

• Yaygın vücut ağrısı,
• Lenf bezlerinde büyüme,
• Baş ağrısı,
• Ateş,
• Halsizlik ve yorgunluk.

Eğer AIDS ve benzeri bir hastalığınız veya organ nakli gibi bağışıklık sisteminin zayıf düşmesine yol açan farklı bir durum varsa şu belirtiler görülebilir:

• Baş ağrısı,
• Bilinç bulanıklığı,
• Nöbet geçirme,
• Akciğer sorunları,
• Retina iltihabına bağlı bulanık görme.

Toksoplazma enfeksiyonundan korunmak için bazı önlemler alınabilir:

• Kedi kumu ile temas etmekten kaçının. Bunu mutlaka yapmak zorundaysanız tek kullanımlık eldiven takın ve işlemden sonra ellerinizi sabun ile yıkayın.
• Kedinizi çiğ ve az pişmiş etlerle beslemeyin. Kedilere özel üretilen mamaları kullanın.
• Sokak kedilerinden, özellikle yavru kedilerden uzak durun. Mümkünse hamilelik döneminde kedi edinmekten kaçının.
• Sık sık ellerinizi sabun ile yıkayın.
• Etleri iyi pişirin.
• Kesme tahtasında et doğradıktan sonra sebze doğramayın.
• Meyve ve sebzeleri çok iyi yıkayın ve kabuklarını soyun.
• İçtiğiniz suyun temizliğinden emin olun.
• Pastörize edilmemiş süt içmeyin.

Hamileyseniz ve kediniz varsa kendinizi toksoplazma hastalığından korumak için şunları yapabilirsiniz:

• Kedinizi mümkün olduğunca evde tutun sokağa çıkarmayın.
• Kedinizi çiğ ta da az pişmiş et ile değil, hazır kedi maması ile besleyin.
• Sokak kedileri ve yavru kedilerden kaçının, onlara dokunmayın. Çoğu kedi toksoplazma olsa bile belirti göstermez. Test yapılan kedilere ait sonuçlarının alınması bir ay kadar sürebilir.
• Kedi kumunu değiştirmek zorunda iseniz mutlaka eldiven ve maske kullanın. Kumu değiştirdikten sonra eldivenli dahi olsanız ellerinizi iyice sabun ile yıkayın. Kedi kumunun günlük değiştirilmesini sağlayın.

Toksoplazma Nasıl Teşhis Edilir?

Şüpheli durumlarda kanda IgM ve IgG antikorlarına bakılır. Toxoplasma Gondii parazitini kaptıktan 7 – 30 gün sonra serumda IgM ve IgA antikorları ortaya çıkar. Enfeksiyonun başlangıcında IgM antikorları yükselir. IgM antikorları, enfeksiyonun başlangıcından 18 ay sonrasına kadar serumda saptanabilir.

Farklı bir deyişle IgG antikorları, enfeksiyonun bulaştığı ilk ayın sonuna doğru yükselişe geçer, 6 ila 8. haftalarda en yüksek düzeyine ulaşır ve 18. ayın sonunda düşer. Toksoplazma IgG antikorları bağışıklığın göstergesidir.

IgG antikorları yıllarca pozitif kalabilir. Bu nedenle enfeksiyonun yeni mi ya da eski mi olduğu konusunda fikir vermez. Hamilelikte antikor düzeyleri ile tanı koyulamıyorsa amniyosentez uygulanması gerekebilir. Ultrasonografi ile bebekteki anomaliler saptanabilir.

Toksoplazma Enfeksiyonu Nasıl Geçer?

Toksoplazma enfeksiyonu, tedavisi mümkün olan bir rahatsızlıktır. Bağışıklık sistemi sağlam olan ve hamile olmayan sağlıklı bireyler ilaç kullanmadan hastalığı atlatabilir. Hamile toksoplazma hastaları ise uygun antibiyotiklerle tedavi edilir.

Gebeliğin erken dönemlerinde tedavi başlanan hamile kadınlarda, bebekte doğumsal toksoplazmoz ve buna ait nörolojik izlerin görülme oranının belirgin olarak azaldığı gözlemlenir.

Gebelik döneminde tedavi almamış kişilerin bebeklerine toksoplazma bulaştırma riski daha fazladır. HIV enfeksiyonu olanların toksoplazma tedavileri hayat boyu devam edebilir.

Sıklıkla sorulan “Toksoplazma enfeksiyonu nasıl geçer?” sorusu bu şekilde cevaplanabilir.

Toksoplazma Enfeksiyonu Geçiren Bir Anne Bebeğini Emzirebilir mi?

Emzirme döneminde toksoplazma enfeksiyonu merak edilen konular arasındadır. Toksoplazma enfeksiyonunun anne sütü ile bulaştığına dair bir kanıt yoktur. Ancak annenin meme uçları çatlamış ve kanıyorsa bu yolla bulaş olabilir.

Toksoplazma ve Sezaryen

Toksoplazma sezaryen ilişkisi hep merak edilmiştir. Toksoplazma geçiren bir annenin bebeğini sezaryen ile dünyaya getirmesi zorunlu değildir. Hastalık paraziti bebeğe plasenta yoluyla geçer.

Aklınıza takılan tüm sorularınız için Umut Ol Umut Bul Facebook grubumuza üye olabilirsiniz.