Hamilelik, kadın vücudunun pek çok yönden hassaslaştığı bir dönemdir. Bel ve sırt ağrıları, mide yanması, mide bulantısı, yorgunluk hissi gibi birçok olumsuzluğun yanı sıra hamilelikte ishal ve karın ağrısı da oldukça sık gözlenmektedir. Hamilelik döneminde ishal, gebeliğe ilişkin nedenlere bağlı olarak gelişebilse de her zaman gebelikten kaynaklanmayabilir.Tüketilen besinlerde mikrobik bozulmaların söz konusu olması, besin alerjileri ve enfeksiyonlar da ishalin sık karşılaşılan nedenleri arasındadır. Bu nedenle hamilelikte ishal normal olabilse de mutlaka üzerinde durulması ve nedeninin araştırılması gereken bir konudur.

Hamilelikte İshal Neden Olur?

Diyare olarak da adlandırılan ishal, günde üç kez veya daha fazla sayıda yumuşak kıvamlı dışkılama olarak tanımlanabilir. Hamilelikte ishal oldukça yaygın olarak karşılaşılan bir durumdur. Pek çok kişi tarafından normal olarak karşılansa da ishalin çok farklı nedenleri olabilmektedir. İshalin hamileliğe bağlı olmayan temel nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

• Bakteri ve virüsler
• Gıda zehirlenmesi
• Besin alerjileri
• Bağırsak parazitleri
• Dengesiz beslenme
• Mide gribi
• Çölyak hastalığı
• İrritabl bağırsak sendromu
• Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi bağırsak hastalıkları
• Kullanılan bazı ilaçların yan etkileri

Yukarıda sayılan nedenler ishalin en yaygın nedenleridir. İshal vücutta sıvı kaybına yol açarak dehidratasyon adı verilen soruna zemin hazırlar. Bu durum tüm bireyler için sağlıksız olmakla birlikte gebe kadınlarda bebeğin içerisinde bulunduğu amniyon sıvısının azalmasına ve daha ileri durumlarda erken doğuma dahi yol açabilecek boyutlara ulaşabilir. Bu nedenle bu sorunu yaşayan anne adaylarında öncelikli olarak ishale neden olan etkenin araştırılması gerekir. Eğer gebeliğe bağlı olmayan yukarıda belirtilmiş nedenlerden herhangi birinden kaynaklanan bir ishal durumu söz konusu ise kadın hastalıkları doğum uzmanı ve ilgili branşların uzmanları tarafından öncelikle altta yatan nedene yönelik olarak tedavi uygulanmalı, bunun yanı sıra ishali azaltmaya yardımcı önlemler alınmalıdır.

Hamilelikte İshal Normal mi?

Hamilelikte ishal olunur mu sorusu, birçok anne adayının kafasında yer alan soru işaretlerinden bir tanesidir. Gebelik sürecindeki kadınlarda vücut işleyişinde farklılıklar ortaya çıkar ve bu değişimlere karşı vücut bazı tepkiler geliştirebilir. Hamileliğin ilk trimesterinde gelişen erken gebelik belirtileri olan mide bulantısı, baş dönmesi, kusma gibi semptomlar bunlara örnek olarak verilebilir. Tıpkı bu sorunlar gibi sindirim sisteminin çalışma düzenine ilişkin bozukluklara da rastlanabilmektedir. İshal de bunlardan bir tanesidir. Hamilelikte karın ağrısı ve ishal gelişimine sebebiyet verebilen doğal mekanizmalar söz konusudur. Özellikle gebeliğin ilk trimesterinde değişen hormonal dengeler, sindirim sistemi üzerinde doğrudan etkilere neden olabilmektedir.

Hamilelik sırasında vücutta görülen değişimlerden bir diğeri ise besinlere karşı gelişen hassasiyetlerdir. Hamilelik öncesi dönemde bireylerin severek tükettiği besinler bu dönemde hazımsızlık, şişkinlik ve ishal gibi sindirim sorunlarına neden olabilir. Bu durumda kişiler kendilerini rahatsız eden besinleri tespit ederek bunları mümkün olduğunca tüketmemeye çalışabilir. Hamileliğin öğrenilmesinden doğuma kadar giden süreçte birçok kadına hekim önerisi ile bazı vitamin ve mineral suplementleri reçetelenmektedir. Bu vitaminlerin kabızlık ve ishal gibi etkileri olabildiğinden bu şekilde bir rahatsızlığa yol açması durumunda hekime danışılarak farklı bir alternatifine geçilmeli veya probiyotik takviyelerinden yararlanılmalıdır. Hamilelik sürecinde bebeğini en iyi şekilde besleyebilmek adına anne adayları daha önceden tercih etmedikleri besinleri tüketme eğilimine girebilir veya alışmış olduklarının dışında bir beslenme düzeni uygulayabilirler. Bu durum da yeni gıda hassasiyetlerinin ortaya çıkmasına zemin hazırlayabileceğinden yeni denenen besinlere karşı dikkatli olunmalıdır.

Hamilelikte İshal Doğum Belirtisi mi?

İshal yalnızca hamile kadınlarda değil, herkeste yaygın olarak görülebilen bir sağlık problemidir. Bunun nedeni enfeksiyonlar, beslenme ve stres gibi pek çok olağan faktörle birebir ilişki içerisinde olmasıdır. Hamilelikte değişen vücut yapısı ve işleyişi sebebiyle, bebeğin anne karnında oluşturduğu baskı ve hassasiyet gibi etkenlere bağlı olarak bu durumun görülme olasılığı çok daha fazla yükselir. Özellikle hamileliğin son üç ayında oluşan üçüncü trimesterde, kadın vücudunun kendini doğuma hazırlamasına bağlı olarak ishal ve kabızlık dönemleri belirgin şekilde görülmektedir. Dolayısıyla hamilelikte ishalin direkt olarak bir doğum belirtisi olduğu söylenemez. Fakat yapılan araştırmalara bakıldığında bazı hamile kadınların doğum öncesinde ishal oldukları görülebilmektedir. Buna ek olarak karın ağrısı ve gaz sancısı gibi sorunlar da ortaya çıkabilir. Bu nedenle yukarıda da belirtildiği gibi hamilelik döneminde görülen ishal sorununun ihmal edilmemesi ve bu tarz şikayetleri olan anne adaylarının doktor kontrolünden geçmesi oldukça büyük bir önem taşımaktadır.

Hamilelikte İshal Nasıl Geçer?

Tüm bireylerde olduğu gibi hamile kadınlarda da ishal vakalarının birçoğu ek bir tedavi gerektirmeden birkaç gün içerisinde kendiliğinden iyileşir. İshalde esas önem verilmesi gereken nokta dehidratasyonun önlenmesidir. Aşırı su kaybı anlamına gelen dehidratasyon hamile kadınlarda pek çok ciddi komplikasyonun gelişimde rol oynayabileceğinden mutlaka kontrol altına alınmalıdır. İshal sorunu yaşayan anne adaylarında kaybedilen sıvının yerine koyulamadığını gösteren dehidratasyonun belirtileri şunlardır:

• Koyu sarı renkli idrar
• İdrar yaparken ağrı ve yanma hissi
• İdrar çıkışının azalması
• Ağız kuruluğu ve susuzluk hissi
• Baş ağrısı
• Baş dönmesi
• Halsizlik hissi

İshal, dışkı ile yoğun şekilde su ve elektrolit kaybına neden olur. Bu nedenle kaybedilen sıvı ve elektrolitlerin mutlaka yerine konulması gerekir. Bunun için bol miktarda su içmeye, taze meyve suyu, çorba, probiyotik içerikli ayran ve kefir gibi içecekler, maden suyu gibi sıvı dengesini sağlamaya yardımcı besinler tüketilmelidir. Kaybedilen sodyum et suyu ve maden suyu ile; potasyum muz, haşlanmış patates ve meyve suyu gibi besinlerle kolaylıkla yerine koyulabilir. Bu süreçte mikroorganizma içerebilmesi nedeniyle musluk suyu tüketiminden kaçınılmalı, pet şişeler içerisinde satılan sular veya kaynatılıp soğutulmuş musluk suyu tercih edilmelidir. Hem anne hem de bebeğin sağlığı açısından günde 3 litre su tüketimine özen gösterilmelidir.

İshal sorununun birkaç gün içerisinde kendiliğinden iyileşmemesi ve inatçı bir şekilde devam etmesi durumunda bir sağlık kuruluşuna başvurmakta fayda vardır. İshale neden olan etken herhangi bir parazit, bakteri veya virüs türü olabilir. Bazı bireylerde çeşitli hastalıklara bağlı olarak hamilelikte siyah ishal veya dışkıda kan görülmesi söz konusu olabilmektedir. Yapılacak gaita incelemeleri sonucunda sorunun temelinde yatan etken belirlenerek tedavi planı buna göre şekillendirilmelidir. Gerekli görülmesi durumunda gebelikte kullanılmasında sakınca bulunmayan birtakım ilaç takviyelerinden yararlanılması gerekebilir. Tedaviye ek olarak ishali azaltıcı bir beslenme programı da mutlaka uygulanmalıdır. Bu programda az az ve sık sık beslenmeye özen gösterilmeli, yüksek lif içerikli besinler bir süreliğine diyetten çıkarılmalı, sindirim sistemini düzenleyen probiyotik içerikli yoğurt, ayran, kefir gibi besinler bolca tüketilmeli, yeterli miktarda su ve sıvı içerikli besin ana ve ara öğünlere dengeli bir şekilde yerleştirilmelidir.

Eğer siz de hamilelikte ishal ve mide bulantısı gibi sorunlar yaşıyor, hamilelikte ishal tehlikeli mi diye merak ediyorsanız öncelikle derhal bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız. Yapılacak olan muayene ve tetkikler sonucunda ishal oluşumuna neden olan herhangi bir enfeksiyon veya kronik hastalık tespit edilmesi durumunda buna yönelik tedavi almanız, böyle bir durum söz konusu değilse hekiminizin vereceği öneriler doğrultusunda dehidratasyon oluşumunu önleyici tedbirler almanız hem sizin hem de bebeğinizin sağlığı açısından oldukça önemlidir.