Adım Adım Gebelik: Hamilelikte 4. Hafta

Gebeliğin ilk iki haftası, anne adayının vücudunun olası gebeliğe karşı hazırlık aşamasıyla geçer. 3. haftada yumurta, fallop tüplerinde erkek üreme hücresi olan sperm ile döllenir ve rahme yerleşir. 4. haftaya gelindiğinde ise anne adayı, yaşadığı adet gecikmesi ile birlikte gebe olduğundan şüphelenir. Henüz ultrason görüntülemesinde fark edilmese de kan ve idrar testleriyle gebeliğin anlaşılabildiği bu dönem, aslında anne adayının hamile olduğunun da farkına vardığı zamandır.

Tıpta, gebeliğin başlangıcı son adet kanamasının ilk günü olarak kabul edilir. Fakat anne adayı için hamileliğin fark edildiği ilk hafta 4. haftadır. Gebeliğin 4. haftası aynı zamanda rahme yerleşen embriyonun, bundan sonraki 10 hafta boyunca sürecek olan embriyonik gelişimin başladığı haftadır. Farklı bir deyişle çok hücreli bir yapıdan, bebek görünümüne dönüşüm bu haftada başlar. Bebeğin organları yavaş yavaş oluşmaya ve hatta oluşan bazı organları işlev kazanmaya başlar. Anne adayının dış görünümünde henüz bir farklılık oluşmasa da hamilelikte 4. hafta anne adayının, hamilelik belirtilerini yoğun olarak yaşamaya başladığı dönemdir. Ayrıca anne adayının kan ve dolaşım sistemi, 4 haftalık bebek için daha fazla çalışmaya başlar. Rahim de bu dönemde oldukça farklılaşır. Anne adayının beslenmesine önem vermesi gereken bu dönem, bebeğin oluşumunu hızla sürdürdüğü hassas bir dönemdir.

Gebelikte 4. Hafta

Kadın yumurtalık rezervinde bulunan yumurtaların olgunlaşarak çatladığı ve fallop tüplerine bırakıldığı üçüncü haftada erkek üreme hücresi olan sperm ile yumurta, fallop tüplerinde döllenir. 2 hücreli bu yapı zigot olarak adlandırılır. Daha sonra zigot, mitoz bölünme ile blastomer olarak bilinen 32 hücreli yapıya dönüşür. 32 hücrenin her biri blastomer olarak tanımlanırken bu yapının bütünü morula olarak adlandırılır. Hücre bölünmesinin sürdüğü bu dönem boyunca morula, fallop tüplerinden aşağı doğru önceden kalınlaşmaya başlayan rahme olan hareketini sürdürür. 3. haftanın sonunda 32 hücreli morulanın rahme yerleşmesi ya da farklı bir deyişle implantasyonu tamamlanır.

Gebelikte 4. hafta, morulanın rahme tutunması ile birlikte başlar. Yumurtanın etrafındaki sert kabuk dağılarak yerini blastosist denen sıvı dolu bir keseye bırakır. Blastosist, bebek gelişimi için en uygun yer olan rahmin, arka tarafının üst kısmına yerleşir. Bu sırada rahim içinde kılcal kanamalar oluşabilir. İmplantasyon ya da tutunma kanaması olarak adlandırılan bu olay, her kadında görülmeyebilir. Anne karnında 4 haftalık bebek gelişimi için oluşan gebelik kesesinin içi amniyon sıvısı ile dolar. Bu sıvı bebeğin, gebelik sırasında dışarıdan gelen darbelere karşı korunması, beslenmesi ve akciğer gelişimi için gereklidir. 4. haftada embriyonun beslenmesi, plasenta oluşana kadar yolk kesesi olarak tanımlanan halka şeklindeki yapıdan sağlanır. İçi sıvı dolu olan yolk kesesi, embriyotik besinin taşınmasına yardımcı olurken ilk kan dolaşımının üzerinde de etkilidir.

4 haftalık bebek gelişimi hızla devam ederken bu dönemde yaklaşık 1 mm. büyüklüğünde olan bebeğin kalp hızı da artar. 4. haftada embriyonun sinir sistemi, organları, iskeleti ve cildin oluşumu için hücre katmanları oluşur. Bu dönemde bazı organlar oluşur ve hatta bir bölümü işlev kazanır. Plasenta oluşumu da bu dönemde başlar. Plasenta, anne ve bebek arasında oksijen ve her türlü besinin taşınmasını sağlayan geçici fakat hayati bir organdır. Embriyoda oluşan tüm bu gelişmeler, anne adayının vücudunda da pek çok değişime yol açar. Hızla artış gösteren hormonların etkisiyle oluşan mide bulantısı ve kusma bu dönemde en sık görülen hamilelik belirtilerindendir. Bu dönemde bebeğin sağlıklı gelişimi için düzenli olarak folik asit kullanılması önerilir. Ayrıca düzenli ve dengeli beslenmek, B12 vitamini içeren balık, kırmızı et, yumurta, süt ve süt ürünleri gibi besinler yönünden zengin beslenmek de önemlidir.

Gebelikte 4. Hafta Neler Yaşanır?

4 haftalık gebelik belirtileri arasında bulunan adet gecikmesi ile birlikte kişi ilk kez bu dönemde gebe olduğundan şüphelenir. Yapılan idrar ve kan testleri ile hamile olduğunu öğrense de henüz embriyo 1 mm. boyutunda olduğu için ultrasonda her zaman görünmeyebilir. Ayrıca bu dönemde yoğun bir şekilde değişen hormonal denge ile birlikte kokulara karşı hassasiyet görülebilir. Mide bulantısı ve kusma da 4 haftalık hamilelik belirtileri arasında yer alır. Anne adayının rahminde gelişimi süren embriyoya oksijen ve besin taşınmasını kolaylaştırmak için anne adayının vücudunda kan üretimi artar. Buna bağlı olarak nabız artar ve kalp dakikada 15 kez fazla atmaya başlar. Anne adayının hissettiği halsizlik ve yorgunluğun başlıca sebebi budur.

Anne adayı, bu dönemde özellikle yemeklerden sonra uyku ihtiyacı duyabilir. Öğlen uykusu isteğinde de artış görülür. 4 haftalık hamilelik aynı zamanda memelerde de değişime yol açar. Memelerin hassaslaşması, ağrı ve acı hissedilmesi son derece normaldir. Anne adayı memelerini her zamankinden daha şiş ve ağır hissedebilir. Memelerde yaşanan değişimin sebebi de kan düzeyinde hızla artış gösteren östrojen ve progesteron hormonlarıdır. Hormonal dengenin değişimi ile birlikte anne adayında duygu karışıklıkları da görülür. Anne adayı bir an çok mutluyken birdenbire kendisini endişe içinde bulabilir. Hali hazırda bir miktar kalınlaşmış olan endometrium ya da farklı bir deyişle rahim içi duvarı, gebeliğin 4. haftasında da kalınlaşmaya devam eder. Rahim içinde genişleyen kan damarları da bebeğin beslenmesi için gereklidir. Rahim ağzı, bu süreçte yavaş yavaş farklılaşmaya başlar. Bu değişim renk değişikliği ve yumuşama olarak görülebilir.

Gebeliğin 4. Haftasında Nelere Dikkat Edilmelidir?

Hamileliğin 4. haftası, bebeğin hızla gelişim gösterdiği ve anne adayının da bu duruma uyum sağlamaya başladığı bir dönemdir. Anne ve bebeği birbirine bağlayan plasenta oluşumu ve embriyodan bebekliğe dönüşüm de başlamıştır. Bu dönemde, hem anne adayının hem de bebeğin gelişimi için sağlıklı ve dengeli beslenmek oldukça önemlidir. Folik asit kullanımına henüz başlanmamışsa bu dönemde mutlaka başlanmalıdır. Folik asit, gebeliğin bir sonraki haftasında başlayacak olan nöral tüp olarak tanımlanan, beyin ve omuriliğin içinde bulunduğu yapının sağlıklı bir biçimde gelişiminde son derece önemli rol oynar. Gebe olmayan kişiler, folik asit ihtiyacını besinlerden alsa da gebelerin folik asit ihtiyacını takviye almadan karşılaması oldukça zordur. Bunun sebebi folik asit ihtiyacının gebeliğin ilk sekiz haftası boyunca, gebe olmayanlara göre yaklaşık 6 kat artmasıdır. B12 vitamini bakımından zengin beslenilmesi de bebeğin gelişimi için önemlidir. Varsa sigara ve alkol kullanımı tamamen kesilmelidir. Ayrıca hekime danışılarak kişiye uygun bir egzersiz programına başlamak da gebelikte sıklıkla görülen omuz, sırt ve bel ağrılarının azalmasını sağlar.

Gebeliğin 4. Haftasında Annedeki Değişiklikler Nelerdir?

Bu dönemde, anne adayında karın büyümesi olmasa da rahim ağzının yumuşaması ve renk değiştirmesi, memelerde şişlik ve hassasiyet gibi fiziksel değişimler görülür. Bu değişimin yanı sıra vücut fizyolojisinde pek çok farklılık meydana gelir. Artan hormonlar ve gelişimi devam eden bebeğin ihtiyaçlarına bağlı olarak görülen 4 haftalık gebelikte annedeki değişiklikler, nabzın artması, hâlsizlik, yorgunluk, uykuya düşkünlük, duygu durumundaki ani değişimler ve rahim duvarının kalınlaşması şeklinde sıralanabilir.

Gebelik hakkında merak ettiğiniz tüm sorularınız için 444 39 49 numaralı telefondan bize ulaşabilirsiniz.