Polikistikover

Polikistik over sendromu her 10 kadından birinde görülebilen yaygın bir yumurtlama problemidir. İnsülin seviyelerinin artmasına bağlı olarak meydana gelen hormonal düzensizlikler sonucu infertiliteye (kısırlığa) neden olabilen ciddi bir hastalıktır. Bu nedenle kadınların her yıl düzenli olarak jinekolojik muayenelerini yaptırmaları gerekmektedir.

Düzensiz adet görme veya hiç adet görmeme, yüzde veya vücutta tüylenme artışı, akne problemi, akantosiz nigrikans (ensede, kollarda, göğüslerde ve bacak arasındaki kıvrımlı yerlerde renk değişikliği) saç dökülmesi, şişmanlık gibi şikayetler, polikistik over sendromunun belirtileri arasındadır.

Bunlara ek olarak, vajinal ultrasonda yapılan muayenede artmış sayıda küçük folikül kistlerine (6-10 mm. büyüklüğünde polikistik görünümlü yumurtalıklar) rastlanır. Bu görünüm normal üreme çağında olan kadınların %20’sinde de gözlenebilir.

Polikistik over sendromunun en önemli belirtilerinden biri de kanda insulin direnci ve bununla birlikte görülen artmış açlık kan insulin seviyesidir. Hastalık aynı zamanda hiperinsulinemi erkeklik hormonlarında yüksekliğe sebep olur.

Yüksek seviyedeki androjen hormonları (erkeklik hormonları) beyinde yumurtalıkların görevini kontrol eden merkezin durumunu bozarak kısırlığa sebep olmaktadır.

Polikistik over sendromunun nedeni net olarak bilinmemekle birlikte genetik bir yönünün olduğu tespit edilmiştir.

Hastalığı yaşayan kadınların akrabalarında (hem erkek hem kadın olmak üzere) şeker hastalığı, şişmanlık, yükselmiş kan yağları, yüksek tansiyon ve infertilite ve ayrıca aşırı tüylenme ve düzensiz adet şikayetleri gözlemlenmiştir. Hastalığın başlangıcı genellikle ergenlik çağında olur. Bunun nedeni ise ergenlik çağında aktifleşmeye başlayan hormonal sistemin hatalı çalışmasıdır.

Günümüzde giderek artan aşırı kilolu çocuklar nedeniyle polikistik over sendromu yaygınlaşmaktadır.

Polikistik over sendromu tedavisinde ilk adım, eğer fazla kilo varsa kilo vermektir. Hastanın sağlıklı beslenme alışkanlığını kazanması ve düzenli egzersiz yapması önemlidir. Kilolu hastalarda, diyet ve egzersizle beraber ideal kilonun sağlanması yumurtlama fonksiyonlarının düzenlenmesini sağlayabilir.

Bu sayede adet düzeni normale dönebilir ve hamilelik şansı artar. Tedavide, androjen üretimini düzenlemek amacıyla doğum kontrol hapları kullanılabilir. Böylece adet döngüsünün düzenli olması sağlanır. Aşırı tüylenmeyi azaltabilmek amacı ile siproteron asetat, flutamid, finasterid gibi ilaçlar verilmektedir.

Bir tür diyabet ilacı olan metformin androjen üretimini azaltmak ile beraber, yumurtlama üzerinde olumlu etkileri olması sebebiyle tedavide kullanılabilmektedir.

Bazı vakalarda, kistlerin cerrahi yöntemle alınması gerekir. Ancak polikistik over ameliyatı, ilaç veya diğer tedavi yöntemlerinin işe yaramadığı durumlarda tercih edilir. Ancak her operasyonda olabileceği gibi komplikasyonlar oluşabilir.

Polikistik over sendromu tedavi edilmediği takdirde, kısırlığın yanı sıra yumurtlayamamaya, diyabete, koroner arter hastalıklarına ve tansiyon rahatsızlıklarına yol açabilmektedir. Hastada çocuk yapma isteğinin bulunması halinde buna uygun tedavilere başlamak gerekmektedir. Çocuk yapmak isteyen hastalarda, yumurtlamanın uyarılmasına yardımcı olan ilaçlar kullanılmaktadır. Daha çok klomifen sitrat ile başlanıp istenilen cevabın alınamaması halinde daha etkili olan ilaçlara geçilmektedir.

İlaç tedavileri ile hamilelik sağlanamayan hastalarda ise tüp bebek yöntemine başvurulur. Polikistik Over rahatsızlığı ile kliniklerimize başvuran birçok hasta bulunmaktadır. Biz bu gruptaki hastalarımızda hastanın öyküsü uygun ise ilk adım olarak ilaç ve yaşam tarzı değişiklikleri ile tedaviye başlamaktayız. Eğer bu şekilde sonuç elde edilemiyor ise tüp bebek tedavisine başlamaktayız.