Normal Vajinal Doğum Evreleri ve Sık Sorulan Sorular

Her gebenin doğum hikayesi benzersizdir. Yine de önemli gününüz yaklaşırken neler olabileceğini bilmeniz size bu zorlu ama eşsiz serüveninizde destek olacaktır.

Normal Vajinal Doğum Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Travay ve doğum gebe kadınlarda her zaman merak konusudur. Doğumu bekleyen bir anne olarak kendi durumunuzda ne olacağını tam olarak tahmin edemeseniz bile, doğum hakkında mümkün olduğunca çok şey bilmek istersiniz.

Doğum genellikle bir düzen içerisinde ilerler. Rahim ağzında yumuşama, incelme ve açılma, ardından amniyotik kesenin yırtılması, rahim kasılmalarının daha güçlü ve sık gelerek bebeğinizi doğum kanalında ilerletmesidir. Ancak travay ve doğum her zaman sıralamada şaşırtıcı yer değişikliklerine açıktır. Yazımız normal vajinal doğum konusunda sizi bilgilendirecektir.

Doğum Evreleri

Doğum 3 evrede gerçekleşir; 1. evre aktif doğum eyleminin başlangıcından rahim ağzının tam olarak inceldiği ve açıldığı süreyi kapsar. 2. evre bebeğin tam açık pozisyondan doğumuna kadar geçen süredir. 3. evre ise plasenta ve zarların ayrılma sürecidir. Doğum travayınız nasıl seyrederse seyretsin, unutmayın ki sizin ve bebeğinizin sağlığı her şeyden önemlidir.

1. Evre: Doğum Travayının İşaretleri

Servikal Silinme: Doğum, rahim ağzının yani serviksin silinmesi ile başlar. Peki servikal silinme nedir? Doğum travayının ilk işaretlerinden biri rahim ağzının yumuşamasıdır ve buna servikal silinme denmektedir.

Genellikle gebeliğin son haftalarında yumuşama ve servikal silinme (effasman) başlar. Effasman yüzdelik bir oran ile ifade edilir. Başlangıçta 4 cm uzunluğunda kabul edilen serviks, 2 cm uzunluğa düştüğünde %50 effase hale gelir. Doğum öncesi %100 effasman gereklidir.

Rahim Ağzının Açılması (Dilatasyon): Doğumun erken bulgularından bir diğeri de rahim ağzındaki açılmadır. Dilatasyon 1 ile 10 cm arasında ifade edilir. Gebelikte rahmin 3 cm açılması daha doğrusu 3 cm’ye kadar servikal açılma genellikle yavaş gerçekleşir. Birçok kadın “rahimde 3 cm açılma varsa doğum ne zaman olur?” sorusunu merak eder. Bu evrenin ne kadar sürdüğü konusunda bilimsel kesin bir kural yoktur. Bazı gebeler günler hatta haftalar boyunca aktif eyleme geçemezler. Özellikle ilk kez doğum yapan kadınlarda dilatasyon daha yavaş gerçekleşir, dolayısı ile 1 ila 3 cm rahim ağzı açıklığı doğumun ne zaman gerçekleşeceği konusunda fazla bilgi vermeyebilir. Aktif doğum eylemi servikal açılmanın 3-4 cm’ye ulaşması ile başlar, bu noktadan sonra rahim ağzında açılma genellikle hızlanır.

Nişan Gelmesi: Gebelikte rahim ağzı dış enfeksiyonlara karşı korunmak için kalın bir mukus tıkacı ile kaplanır. Doğumun 1. evresinin başlaması rahim ağzında silinme ve genişlemeye ve mukus tıkacının kanla karışık atılmasına yol açar. Doğumun ilk işareti olabileceği gibi aktif travaya geçiş günler alabilir.

Amniyotik Kesenin Açılması (Suyun Gelmesi): Amniyotik kese bebeği rahim içerisinde koruyan sıvı dolu zardır. Amniyotik sıvı berrak, kokusuz ve vücut ısısındadır. Amniyotik kese açıldıktan sonra doğum için hastaneye yatılmalıdır. Aktif travay 24 saat içerisinde kendiliğinden başlamaz ise suni sancı ile doğum indüksiyonu gerekebilir. Amniyotik kesenin 24 saatten uzun açık kalması bebekte ve doğum sonrası annede ciddi enfeksiyonlara yol açabilir.

Rahim Kasılmaları (Kontraksiyonlar): Gebeliğin son ayında rahimde toplanma ve gevşeme olarak hissedilen “Braxton Hicks” kontraksiyonları doğuma hazırlık ağrılarıdır. Bu kasılmalar;

– düzenli ve sıklaşan
– süresi uzayan (30 saniye ile başlar 90 saniyeye kadar uzar)
– aktivitenizden bağımsız olarak güçlenen bir şekil gösteriyorsa gerçek doğum ağrılarıdır.

Aktif doğum eylemi ortalama olarak 8 saat sürer. İlk doğumlarda 12-14 saat kadar sürebilirken, ikinci ve sonraki doğumlarda 4-6 saate kadar düşebilir.

Aktif eylem sırasında nefes alma ve rahatlama tekniklerini deneyebilir, ılık bir duş alabilir, yürüyebilir, yakınlarınızdan sırt ve belinize masaj desteği alabilirsiniz.

Yanlış Alarm!

Vücudunuzun doğuma hazırlanma süreciyle, gerçek travay arasındaki sınır her zaman çok net değildir. Bazı gebeler haftalar süren ağrılı kasılmalara rağmen aktif doğum eylemine geçmezken, bazı gebeler sadece sırt ağrısı hissederken aktif eylemde olabilirler.

Her gebenin doğum tecrübesi kendisine özeldir. Bu yüzden herhangi bir şüpheniz olduğunda doktorunuza başvurmaktan çekinmeyin. Özellikle 36. gebelik haftasını tamamlamadıysanız doktorunuz preterm doğumu engellemek için önlem almak isteyecektir.

37. gebelik haftasından itibaren genellikle aktif doğum eylemi kendini belli eder. Ancak yalancı doğum eylemi ile hastaneye başvursanız bile asla utanmayın, üzülmeyin. Bunu gerçeği çok yakında gelecek bir eylem için ön alıştırma olarak kabul edin.

2. Evre: Bebeğin Çıkımı

Doğum travayının ikinci evresi bebeğin doğum kanalından çıkımıdır. Rahim ağzı tam olarak silinmiş ve 10 cm’ye kadar açılmıştır. Birkaç dakikadan birkaç saate kadar uzayabilir.

İlk doğumlarda, epidural anestezi uygulandığında süre daha uzundur. Doğumun bu evresinde her kasılma ile ıkınabilir ve bebeğin doğum kanalında inmesine destek olabilir veya doğal ıkınma hissiniz en kuvvetli hale gelinceye kadar bekleyip enerjinizi saklayabilirsiniz.

3. Evre: Plasentanın Ayrılması

Plasenta ve zarları genellikle 5-10 dakika içerisinde kendiliğinden ayrılır. Nadiren 30 dakikaya kadar uzayabilir. Bu süreçte doğum ağrılarınızı hafiflemiş olarak hissetmeye devam edeceksiniz.

Karnınıza yapacağınız masaj kanamanızı azaltacaktır. Epizyotomi uygulandıysa onarımınız 15 dakika sürecektir. Epizyotomi vajina girişinden anüse doğru dik veya 45 derece açıyla dışa doğru uygulanan kesidir.

Epizyotomi; ciddi vajinal yırtılma riski yüksekse, bebeğin geliş pozisyonu anormal ve çıkım alanını genişletmek gerekiyorsa veya çıkım anını hızlandırmak gerekiyorsa uygulanmaktadır.

Kesi hattına lokal anestezi uygulanır ve bebeğin çıkım anından hemen önce kesi yapılır. İyileşme süreci çok hızlıdır, bir hafta içerisinde gerçekleşir. Yara yeri temiz ve kuru tutulmalıdır. Kabızlık gelişmemesine özen gösterilmelidir.

Doktorunuza bildirmeniz gereken durumlar:

• Yüksek ateş
• Yoğun vajinal kanama
• Kötü kokulu vajinal akıntı
• Epizyotomi hattında şişme, morarma, dikişlerde ayrılma
• İdrar yaparken yanma, acı
• Memede kızarıklık, ısı artışı
• Bacakta ağrı veya şişme
•  Doğum sonrası depresyon – değişken duygu dalgalanmaları, iştah kaybı, yorgunluk, mutsuzluk, bebeğizin bakımını yapamama, kendinize veya bebeğinize zarar verme düşünceleri.