Non Stres Test (NST) Nedir, Nasıl Yorumlanır?; Anne adayları, gebelikleri süresi boyunca pek çok tarama testi, muayene ve incelemelerden geçmektedir. Bebeğin gelişiminin sağlıklı bir şekilde devam edip etmediği, annenin sağlığı ve bebeğin duruş şekli gibi pek çok faktör bu kontroller esnasında düzenli olarak incelenir.

Bu testlerden biri de genellikle NST adıyla da bilinen Non Stres Test’tir. Gebeliğin yaklaşık olarak 7. ayında yapılan NST, kolay ve ağrısız bir işlem olup bebeğin genel durumunun araştırılması amacıyla uygulanır. Aynı zamanda işlem sırasında bebeğin kalp atışları da dinlenebilir.

NST Nedir?

Anne karnındaki bebeğin kalp atışlarının dinlenmesi, hareketlerinin incelenmesi, fetal distres adı verilen bebeğin oksijensiz kalma durumunun var olup olmadığının araştırılması ve bebeğin gelişimine ilişkin genel bir tarama yapılması amacıyla uygulanan nonstres test, pratik ve hızlı bir işlemdir.

Test NST cihazı veya kardiyotografi cihazı adı verilen alet kullanılarak yapılır. Testin adının Nonstres test (stressiz test) olmasının nedeni, bebek üzerinde herhangi bir stres oluşturmamasıdır.

Gebelik sürecinde ve doğum öncesi dönemde NST hekim tarafından önerilen belirli aralıklarda bebeğin genel durumunun belirlenmesi amacıyla uygulanabilir. Fakat buna ek olarak aşağıdaki durumlarda da NST uygulaması gerekebilir:

• Anne ve bebeğinin herhangi bir nedenle sağlık açısından risk altında olduğu belirlenmesi
• Bebek hareketlerinin anne tarafından hissedilememesi veya normalden daha az hissedilmesi
• Plasentanın bebeği beslemede yetersiz kaldığı, bir diğer deyişle işlevinin yetersiz olduğundan şüphelenilmesi
• Bebekte herhangi bir hastalığın teşhis edilmesi veya böyle bir şüphenin varlığı
• Plasenta veya göbek kordonuna ilişkin olumsuzluklar nedeniyle bebeğin oksijenlenmesinin yetersiz olması
• Anne karnında bebeğin içerisinde bulunduğu sıvı olan amniyon sıvısının normalden az veya fazla olması
• Annede tansiyon seviyesinin normalin üzerinde seyretmesi
• Annede gestasyonel diyabet varlığı
• Bebekte büyüme geriliği sorununun tespit edilmesi

Yukarıda belirtilen faktörlerin yanı sıra doğum zamanı geçmesine karşın halen doğum sancıları başlamamış olan gebe kadınlarda da doğum kanalına girmiş olan bebeğin sağlık durumunun ve oksijenlenmesinin araştırılması amacıyla NST uygulanır.

NST Nasıl Yapılır?

NST öncesinde anne adayının bir ana öğün yapmasının bebekte hareketliliği artırdığı ve bu sayede işlem sırasında daha net verilerin elde edebildiğini gösteren bazı bilimsel araştırmalar mevcuttur.

Bu nedenle gebe kadınlar işlem öncesinde yemek yemeyi tercih edebilir. Uygulamadan önce anne adayı stres ve endişenin önlenmesi için yapılacak işlemler hakkında bilgilendirilir.

Testin bebeğin sağlığı açısından herhangi bir risk taşımadığı belirtilir. Sonrasında gebe kadın, bir yatak veya sedye üzerine sırt üstü yatırılır. Karın bölgesi açılır ve karnın alt kısmına bebeğin kalp atışlarının duyulmasını sağlayan kardiyo adı verilen kalp probu yerleştirilir.

Karnın üst kısmına ise rahimdeki kasılmalar hakkında bilgi veren toko adı verilen uterus kasılması probu yerleştirilir. Anne adayına elinde tutması ve bebeğin hareketini hissettikçe düğmeye basması için üzerinde düğme bulunan çubuk şeklinde bir cihaz verilir.

Test yapılış nedenine bağlı olarak da değişmekle birlikte toplamda 20 dakika sürer. Bu süre boyunca bebeğin kalp atışları kaydedilerek NST trasesi adı verilen bir kağıda aktarılır.

Testte elde edilen ve kağıda dökülmüş olan bulgular, uzman bir doktor tarafından değerlendirilir. NST yorumlama veya NST okuma adı verilen bu işlem belirli esaslara göre gerçekleştirilir.

Testin uygulandığı 20 dakikalık süreç boyunca bebeğin kalbi iki farklı kez ve en az 15 saniye boyunca 15 vuruş kadarlık bir hızda atıyor ise sonuçların istenen şekilde, yani reaktif olduğu sonucuna varılır. Eğer 20 dakika boyunca 2 kez bu atım hızına ulaşılamaz ise testin süresi bir miktar daha uzatılır.

Bebeğin hareket halinde olduğu anlarda kalp atışlarının daha hızlı olması beklenir. Bu gerçekleşmezse veya 90 dakika süren bir test boyunca bebekte hareket olmazsa testin sonucu nonreaktif olarak tanımlanır. Bu durum her zaman bir olumsuzluk olduğunu göstermez, yalnızca testin geçersiz olduğu ve bilgi vermemiş olduğu anlamına gelir.

Böyle bir durumda anne adayı belirli bir süre beklendikten sonra yeniden testten geçirilebilir. Ayrıca bebeğin sağlık durumunun belirlenmesine yönelik farklı testler de uygulanabilir. Herhangi bir sorun olmasa da gerekli görüldüğü durumlarda test doğuma kadar giden süreçte her hafta tekrarlanabilir.

Hamilelikte NST Nasıl Uygulanır?

Gebeliğin 3. trimesterlik döneminde, yani son üç aylık döneminde birçok anne adayında kasılmalar söz konusu olabilmektedir. Bunlardan bazıları işlerin yolunda gitmediğinin belirtisi olabilirken bazıları ise düzensiz kasılmalar (Braxton-Hicks kasılmaları) şeklinde gelişebilir.

Çoğu zaman kasılmalar normal olarak karşılanır. Fakat özellikle doğuma az bir zamanın kalmış olduğu 37. hafta ve sonrasındaki süreçte gerçekleşen şiddetli kasılmalar erken doğum belirtisi olarak değerlendirilebilmektedir. Bu durumda NST uygulanarak bebeğin doğum kanalına girip girmediği ve sağlık durumunun nasıl olduğu konusunda bilgi edinilir.

Bunların haricinde gebeliğinde belirli bir aşamaya gelmiş olan kadınlarda genellikle bir rutin NST uygulaması yapılır. Bu aşamada yapılan test ile bebeğin genel sağlık durumu hakkında genel bir araştırma yapılmaktadır.

Ayrıca doğuma gelen anne adaylarında da kasılmaların takibi ve bu süreçte bebeğin sağlık durumunun kontrol altında tutulması için de gebe kadınlar NST cihazına bağlanır.

Karına bağlanan kemer şeklindeki 2 probdan bir tanesi kasılmaların araştırılmasında kullanıldığından doğumu yaklaşmamış olan gebelerde veya üçüncü trimesterin başlarında yapılan testlerde toko probu olarak adlandırılan rahim kasılmaları probunun kullanımı gerekmeyebilir.

NST’ye Kaçıncı Haftada Girilir?

Nonstres test uygulaması, genellikle gebeliğin 28. haftasında yapılır ve bundan sonraki süreçte gerekli görülen aralıklarla tekrarlanır. 28. haftadan önceki dönemde NST yapılması, fetüsün henüz bu teste yanıt verecek olgunluğa erişmemiş olması nedeniyle sonuç vermez.

Testin uygulanma sıklığı genellikle haftada bir veya 2 haftada bir şeklinde belirlenir. Fakat bebekte herhangi bir hastalığın teşhis edilmiş olması, erken doğum riskinin bulunması, bebeğin olması gerekenden farklı bir pozisyonda durması, göbek kordonunun oksijenlenmeyi engelleyebilecek şekilde konumlanması ve benzeri durumlarda testin daha sık aralıklarla uygulanması gerekebilir.

Bu noktada uzman hekimler tarafından verilen öneriler doğrultusunda hareket edilmesinde fayda vardır. Doğum zamanı geçmiş ve kasılmaları başlamamış olan annelerde NST uygulaması daha sık yapılmalıdır.

Bebeğin doğum kanalında beklediği süre içerisinde oksijenlenmesinde sorunlar ortaya çıkabildiğinden anne ve bebek sürekli gözetim altında tutulmalıdır.

Testte bir olumsuzluğa rastlanması veya daha fazla beklemenin risk oluşturacak olması gibi durumlarda suni sancı veya sezaryen gibi yöntemlerle annenin doğuma alınması gerekebilir.

Gebelik döneminin başlangıcından doğuma kadar giden süreç boyunca hekim tarafından verilen kontrol ve tarama takvimlerine uyum sağlamak, hem anne hem de bebeğin sağlığı açısından oldukça büyük bir önem taşımaktadır.

Yapılacak olan düzenli kontroller ve testler sırasında tespit edilecek herhangi bir soruna yönelik olarak gerekli önlemin vakit kaybetmeden uygulanması, ortaya çıkabilecek daha ciddi sorunların önüne geçilmesini sağlar.

Bu nedenle tüm muayenelerinize zamanında gitmeli, hekiminizin önerdiği aralıklarla NST uygulaması yaptırmak için randevularınızı almalısınız.

Aklınıza takılan tüm sorularınız için Umut Ol Umut Bul Facebook grubumuza üye olabilirsiniz.