Može li pojaviti prirodna trudnoća nakon IVF?
Parovi kojima je dijagnosticirana neobjašnjiva neplodnost, PCOS, neplodnost zbog blažeg muškog faktora i smanjenih rezervih jajnih ćelija, koji su imali uspješan postupak IVF-a, mogu ostvariti prirodnu trudnoću. Prirodna trudnoća se ne očekuje kod parova koji se liječe od teške muške neplodnosti i pacijentica kod kojih su dijagnosticirani problemi sa jajovodima.
Koliko dugo traje IVF postupak?
Faze IVF-a sastoje se od stimulacije ovulacije, sakupljanja jajnih ćelija, razvoja embrija i transfera embrija. Postupak počinje drugog dana ciklusa kod pacijentice. Tokom postupka stimulacije ovulacije, pacijentica obično obavlja krvne pretrage i ultrazvučne preglede svaki ili svaka dva dana. Ova faza traje 9-12 dana. Kada jajne ćelije dosegnu željenu razinu sazrijevanja, dobija se štoperica ili injekcijsko okidanje. Dva dana kasnije, jajne ćelije se sakupljaju (OPU). Uzorak sperme prikupljen je od pacijenta tog dana, a jajne ćelije se oplođavaju. Tako nastali embriji prate se i procjenjuju po broju i kvalitetu; a zatim se obavlja embriotransfer.
Na koji način bi se inostrani pacijenti i pacijenti koji ne dolaze iz područja u blizini klinike trebali pripremiti za njihov IVF postupak?
Možete obaviti svoje preliminarne testove u svom gradu i podijeliti rezultate sa svojim IVF ljekarom. Možemo odrediti postoji li prepreka za IVF postupak ili za ostvarivanje trudnoće. Prenatalni vitamini trebali bi se uzimati u tom periodu. IVF postupak započinje 2. dan ženskog menstrualnog ciklusa i traje oko 15-18 dana. U tom razdoblju imat ćete ukupno 6-7 pregleda na klinici. Pacijentice koji imaju neredovne menstruacije mogu koristiti odgovarajuće lijekove u skladu s odlukom ljekara. Donesite sve potrebne dokumente i sve zdravstvene podatke koje imate prikupljene do zakazanog termina.
Mogu li lijekovi koji se koriste u postupku IVF-a izazvati rak?
Do sada su istraživanja pokazala da lijekovi koji se koriste u liječenju neplodnosti ne povećavaju šanse za rak kod pacijentica. Nema povećanog rizika za karcinom dojke i materice. Bez obzira na to, pacijentice koje su podvrgnute hormonskoj terapiji trebale bi i dalje imati redovne rutinske kontrole.
Da li liječenjem raka i kemoterapijom smanjujemo produkciju spermatozoida?
Kemoterapija je metoda liječenja koja ima za cilj uništiti ćelije koje se brzo dijele. Ciljane ćelije su kancerogene ćelije, ali kemoterapijom se takođe uništavaju korijenske ćelije kose, gastrointestinalne ćelije i reproduktivne ćelije, a to su spermatozoidi i jajne ćelije. Na isti način, radioterapija oštećuje zametne ćelije koje čine sperma i spermatozoidi. Ovisno o vrsti, učestalosti i ukupnoj dozi liječenja, kemoterapija i radioterapija mogu dovesti do azoospermije, a time i neplodnosti kod muškaraca. Krioprezervacija spermatozoida prije liječenja raka jedina je dokazana metoda očuvanja muške plodnosti.
Mogu li jajne ćelije biti zamrznute?
Krioprezervacija tkiva jajnika je metoda koja se može obaviti kod pacijentica koje su podvrgnute liječenju raka ili kod kojih postoji rizik od rane menopauze. Tkivo jajnika laparaskopskom operacijom uzorkovano prije kemoterapije ili radioterapije pohranjeno je zamrznuto, a kasnije se vraća u tijelo pacijentice kako bi nastavilo reproduktivne funkcije nakon liječenja raka. Iako su uspješne trudnoće i porodi ostvareni nakon transplatacije, ona se i dalje smatra eksperimentalnom metodom liječenja. Preporučuje se pacijenticama koje se podvrgavaju kemoterapijama ili radioterapijama protiv raka, pacijenticama koje se pripremaju za transplataciju koštane srži ili matične ćelije, te pacijenticama kojima se preporučuju kemoterapije s visokim dozama zbog poremećaja imunološkog sistema .
Da li embriotransfer sa zaleđenim embrijima smanjuje stopu ostvarivanje trudnoće?
Ne, ne smanjuje. U centrima sa najsavremenije opremljenom embriološkom laboratorijom u kojem su savladani procesi zamrzavanja i odmrzavanja, stopa trudnoće će biti veća kod embriotransfera sa zaleđenim embrijima nego sa embriotransferom sa svježim embrijima. Lijekovi koji se koriste tokom postupka mogu imati štetne učinke na matericu žene. Zahvaljujući transferu sa zaleđenim embrijima, materica ima vremena da se „odmori”, te da se očisti od učinka lijekova. Stoga, transfer za zaleđenim embrijima koristi se kao metoda za povećanje uspjeha kod pacijentica sa ponavljanim neuspjelim IVF postupcima.
Da li postoje veće šanse za oboljenja u trudnoći postignute nakon transfera sa zaleđenim embrijima?
Prema naučnim istraživanjima, trudnoće ostvarene sa zaleđenim embrijima ne pokazuju povećani rizik od kongenitalnih anomalija ili genetskih bolesti u fetusu u poređenju sa trudnoćama ostvarenim sa svježim embrijima. Danas je zamrazavanje embrija standardna praksa u postupcima IVF-a, a koristi se kao metoda za povećanje uspjeha.
Da li je embriotransfer bolan postupak?
Embriotransfer je bezbolan postupak koji ne zahtijeva anesteziju. Dodatne informacije o postupku i lijekovima daje medicinsko osoblje.
Koliko dugo traje postupak sakupljanja jajnih ćelija?
Sakupljanje jajnih ćelija se obavlja pod anestezijom. U toku ovog postupka koji traje 5-10 minuta, folikuli u Vašem jajniku sakupljaju se pomoću ultrazvuka, a embriolog pod mikroskopom izdvaja jajne ćelije iz folikula .
Šta podrazumijeva uspješan IVF postupak?
IVF centri određuju svoj uspjeh prema stopi ostvarenih trudnoća i stopi nataliteta. Stope uspjeha IVF centara povećavaju se s ispravnim obavljanjem svih koraka IVF-a. Dobro obavljena indukcija ovulacije, sakupljanje jajnih ćelija u pravom trenutku i odgovarajuća mikroinjekcija sa odabranim spermatozoidima, koja će zauzvrat dovesti do transfera embrija, igraju važnu ulogu u povećanju šansi za uspješno ostvarenu trudnoću.
Mogu li pacijentice kod kojih ne dolazi do menstruacije ostvariti trudnoću?
U slučajevima hipogonadotropnog hipogonadizma, nazvanog primarna amenoreja, u kojem hormonski ciklus koji stimulira jajnike ne funkcioniše pravilno, pacijentice nemaju menstruaciju. Dopunjavanjem ovih umanjenih hormona pomaže se u postizanju ovulacije, nakon čega se trudnoća može ostvariti usmjeravajući parove na odgovarajuću pomoćnu reproduktivnu tehniku. U ostalim slučajevima gdje nema menstruacije, kao što je genetski sindrom poznat kao Turnerov sindrom (45, XO) preuranjena disfunkcija jajnika koja dovodi do rane menopauze i pacijentica u menopauzi, trudnoća se ne može ostvariti pomoću jajnih ćelija pacijentice. Trudnoća se u tim slučajevima može ostvariti donacijom jajnih ćelija.
Da li su genetske bolesti uzroci neplodnosti?
U ljudskom tijelu svaka ćelija normalno sadrži 46 hromozoma (23 para). Dva od njih su X i Y hromozomi koji su spolni hromozomi. Žene imaju dva X hromozoma (46 XX), a muškarci imaju jedan X hromozom i jedan Y hromozom (46 XY). Sve anomalije u spolnim hromozomima dovode do neplodnosti. Gubitak genetskog materijala u nekim dijelovima Y hromozoma kod pacijenta dovodi do azoospermije (smanjen broj spermatozoida) i anomalija morfološke pokretljivosti, što može dovesti do neplodnosti. Slično tome, oslabljeni X hromozomi kod pacijentice dovode do problema s jajnicima, a time i do neplodnosti. Genetski nedostaci u autosomalnim hromozomima osim u spolnim hromozoma također uzrokuju ponavljane pobačaje, neplodnost i genetske poremećaje kod fetusa.
Da li je IVF postupak prvi izbor?
IUI se može preporučiti prije IVF postupka u neobjašnjivoj muškoj neplodnosti. IUI se ne preporučuje kod smanjene rezerve jajnih ćelija, ako par dugo vremena pokušava da ostvari trudnoću ili ako se problem javlja u jajovodima pacijentice. Kod IUI ovulacija je inducirana kod pacijentice. Uzorak sperme sakupljen od strane pacijenta opran je u posebnoj smjesi i prebačen u matericu pacijentice.
Kada treba posjetiti ljekara za IVF?
Pacijentice mlađe od 35 godina bi trebale posjetiti ljekara ukoliko nije ostvarena trudnoća nakon jedne godine nezaštitćenih seksualnih odnosa. Pacijentice starije od 35 godina, trebale bi posjetiti ljekara ukoliko nije ostvarena trudnoća nakon šest mjeseci nezaštićenih seksualnih odnosa.
Šta je infertilitet?
Govorimo o neplodnosti u slučaju kada parovi ne mogu ostvariti trudnoću duže od godinu dana nezaštićenih seksualnih odnosa. Neplodnost se javlja kod oko 10-15 % parova.
