Düşük Yumurtalıq Rezervi Nədir?
Yumurta Rezerv Düşüklüyü (yumurtalıq (over) rezervi), bir qadının yumurtalıqlarında mövcud olan yumurtaların (folekulların) miqdarını ifadə edir. Düşük yumurtalıq rezervi isə yumurta sayının azalmasıdır.
Yumurtalıq rezervinin aşağı olmasını göstərən ən önəmli faktor, qadının yaşıdır. Yaş artdıqca rezerv azalır. Xüsusilə 35 yaşından sonra folekul sayı və keyfiyyəti sürətlə azalır. Bəzi xəstələrdə hər hansı bir səbəb olmadan və xəstə gənc yaşda ikən öz yaşıdlarına görə az sayda yumurtaya rast gəlinir. Bu xəstələrdə rezerv azlığına səbəb olan faktorun keyfiyyəti də azaltmış ola biləcəyi zənn edilir.
Hər ay nizamlı adət görmək yumurtalıq rezervinin yaxşı olduğu mənasına gəlmir. Az sayda yumurta ilə də uzun müddət adət görülə bilər. Nə vaxt ki adətin nizamlılığı pozulur, o vaxt geriyə dönüş olmadan rezerv tükənməyə üz tutmağa başlayır.
Düşük Yumurtalıq Rezervinin Səbəbləri Nələrdir?
Yumurtalıq rezervinin azalmasının ən önəmli səbəbi yaşın irəliləmiş olmasıdır. Xüsusilə ailəsində erkən menopoz hekayəsi olan qadınların yumurta sayı gənc yaşda azalma potensialı daşıyır. Yaşla yanaşı aşağıdakı səbəblər də yumurta sayı və keyfiyyətinin azalmasında təsirli rol oynayır.
• Yumurtalıqla bağlı əməliyyatlar
• Radioterapiya ve kimyaterapiya
• Siqaret və alkoqol istifadəsi
• Endometriozis (şokolad kisti)
• Artıq çəki, obezite
• Turner sindromu
Azalmış Yumurtalıq Rezervinin Əlamətləri Nələrdir?
Sağlam bir qadında 21-35 gün aralıqlarla adət qanaması baş verir. Yumurta sayı azaldıqda iki adət arasıdakı vaxt get-gedə qısalır.Qanama miqdarı eyni olsa da sıxlıq artdığı təqdirdə bir uzmana müayinə olunmaqda fayda vardır.
İrəliləyən yaşlarda yumurtalıq keyfiyyəti azaldığından döllənmə gerçəkləşsə belə əmələ gələn uşaqlığa tutunmaqda çətinlik çəkə bilər və hamiləlik düşüklə nəticələnər. Davam edən hamiləliklərdə isə xromosom anormallığı riski artır. Düşük over rezervinin əlamətlərindən biri də süni mayalanma kimi köməkçi çoxalma üsullarında hamiləlik şansının aşağı olmasıdır. Yumurtalıq rezervi az olan xəstələr üçün daha sıx bir müalicə proqramına başlamaq lazım gəlir.
AMH ve FSH Testi Nədir?
Yumurtalıq rezervini öyrənmənin ən güvənli yolu UZİ müayinəsidir. Xəstə adətin ilk günlərində müayinə edilərək yumurta kisəcikləri sayılır. UZİ müayinəsi ilə yanaşı AMH və FSH testləriylə də yumurta sayı haqqında məlumat əldə edilə bilər.
AMH Testi Nədir?
Anti-Müllerian Hormon (AMH) testi, xəstədən qan nümunəsi alınaraq sürətlə tətbiq olua bilən və yumurtalıq rezervi haqqında məlumat verən bir testdir. Testin etibarlılığı baxımından, laboratoriyanın standardizasiyasının yaxşı olması böyük önəm daşıyır.
Qadının yaşı artdıqca bədəndəki AMH səviyyəsi düşməyə başlayır. AMH səviyyəsinin çox aşağı olması menopoz dönəminin yaxınlaşdığının işarətçisi olmaqla yanaşı səviyyənin normalın üzərində olması polikistik over sindromunun əlaməti ola bilər.
AMH Dəyərləri:
Yüksək (AMH > 4 ng/ml)
Normal (AMH 1,5-4 ng/ml)
Aşağı (AMH < 1,5 ng/ml) Çox aşağı (AMH < 0,5 ng/ml) Xüsusilə 35 yaşın altındakı qadınlarda AMH səviyyəsinin aşağı olması erkən menopoz xəbərçisi ola biləcəyi üçün həkim, nə etməsi barədə xəstəsini yönləndirməlidir. Əgər xəstə evlidirsə və övlad sahibi olmaq istəyirsə, süni mayalanma müalicəsi ilə hamiləlik əldə edilə bilər. Yumurtalıq rezervi azamış olub, lakin hamilə qalan bir çox xəstəmiz də mövcuddur. Subay xəstələrimiz üçün isə yumurta dondurma işləmi tətbiq edərək gələcəkdə övlad sahibi olmaq şansı yaradılır.
FSH Testi Nədir?
FSH (Follikül Stimulan Hormone) testi, adətin 2 vəya 3. günündə qanda edilən bir hormon testidir. FSH, hipofiz bezindən ifraz edilən bir hormondur və qadınlarda yumurtaların inkişafına kömək edir. FSH testində hər ay fərqli dəyərlər çıxa bilər, bu dəyərlərdən ən yüksəyi baza olaraq istifadə edilir. Yüksək FSH, aşağı yumurta rezervinə işarət edərkən normal dəyərlərdə bir nəticə almaq mütləq yumurta miqdarının yaxşı olduğu mənasına gəlmir. FSH ilə birlikdə AMH testini də dəyərləndirmək faydalı olacaqdır.
Yumurta Rezervi Aşağı Olan Bir Qadın Hamilə Qala Bilərmi?
Yumurtalıq rezerv testləri normal olmayan qadınlar süni mayalanma müalicəsi ilə hamilə qala bilər. Hamiləliyin baş tutması sağlam bir embrion və bu embrionu qəbul edəcək uyğun bir uşaqlıq içi təbəqəsinin varlığına bağlıdır. Sağlam bir embrion inkişafı üçün isə keyfiyyətli sperma və yumurta hüceyrələrinə ehtiyac vardır.
Süni mayalanma müalicəsində sperma və yumurta hüceyrələri laboratoriya şəraitində bir yerə toplanaraq dölləmə işləmi gerçəkləşdirilir. Sağlam embrion yaradılması, süni mayalanma mərkəzinin embriologiya laboratoriyasının texnologiya avadanlıqları və embrioloqların təcrübəsi ilə birbaşa bağlıdır.
Bahçeci Süni Mayalanma Mərkəzi olaraq, son texnologiya ilə təchiz edilmiş embriologiya laboratoriyamız və öz sahəsinin ən yaxşılarından təşkil olunmuş embrioloq komandamızla 80.000-dən çox uşağın dünyaya gəlməsinə vəsilə olmağın xoşbəxtliyini yaşayırıq. Tətbiq etdiyimiz şəxsə özəl müalicələrlə yüksək ölçüdə uğurlu hamiləliklər əldə edirik.
Məhdud sayda yumurtası olan xəstələrdə müvəffəqiyyət şansını artıran embioskop metodu da bunlardan biridir. Embrionu saniyə-saniyə müşahidə imkanı verən bu üsulla ən keyfiyyətli embrion seçilib qadının uşaqlığına yerləşdirilərək hamiləlik şansı artırılır.