Açıqlanmayan Kısırlıq

Səbəbi bilinməyən / açıqlanmayan kısırlıq (infertilite) ümumilikdə, cütün uşağa sahib olmasının qarşısındakı maneənin tam olaraq müəyyən edilmədiyi vəziyyət olaraq təsvir edilə bilər. Çoxlu cütlərdə kısırlıq qadına və ya kişiyə aid edilə bilər.

Kişinin sperm sayında və keyfiyyətində və ya qadının yumurtaları ilə bağlı problemlər və yumurtlama problemləri ola bilər.

Üçüncü bir ssenaridə isə infertilite üçün spesifik bir səbəb tapılmaya bilər. Testlər və həkim qiymətləndirməsi sonrası kısırlıq “səbəbi açıqlanmayan” bir vəziyyət olaraq qala bilər.

Açıqlanmayan kısırlığın səbəbinin bir və ya bir neçə amilin birləşməsi ilə bağlı olduğu düşünülür. Bu amillər arasında, qadında yüngül endometriozis (uterusdan kənarda uterus bənzəri toxuma mövcudluğu), yüngül yumurtlama pozğunluqları, servikal faktor (spermin yumurtaya çatmasını əngəlləyən mukus istehsalı) və ya spermin normal görünüşü və hərəkətliliyinə baxmayaraq yumurtanı dölləmə qabiliyyətinin olmaması ola bilər.

Səbəbi bilinməyən kısırlıq müalicələrində tətbiq olunan üsullar; təbii hamiləlik gözləmə müddəti, laparoskopiya, aşılama və tüp bebek olaraq sıralana bilər. Bu müalicələrdən biri həkim tərəfindən edilən qiymətləndirmələr nəticəsində xəstənin vəziyyətinə görə müəyyən edilir.

Səbəbi bilinməyən infertilite müalicəsində ana namizədinin yaşı gəncdirsə və yumurtalıq rezervi yaxşı vəziyyətdədirsə cütlük həyat tərzlərində dəyişiklik edərək 1 il müddətində təbii yollarla hamiləlik gözləyə bilər.

Bu müddətdə cütlük; varsa siqaret-alkol istifadəsini dayandırmalı, müntəzəm idman və sağlam qidalanma həyatlarının bir hissəsi olmalıdır. Bu müddətdə hamiləlik baş verməzsə 3 ay qədər yumurtlama müalicəsi və aşılama müalicəsi tətbiq edilir.

Bu tətbiqlərin də nəticə verməməsi halında tüp bebek müalicəsi tətbiq edilir. Ana namizədi 35 yaşdan yuxarıdırsa və ya yumurta rezervləri yaxşı vəziyyətdə deyilsə vaxt itirmədən tüp bebek müalicəsi tətbiq edilə bilər.

Açıqlanmayan infertilite hallarında standart bir müalicə yoxdur, xəstənin vəziyyətinə görə müalicə planı hazırlanır.

Son illərdə bəzi açıqlayıcı faktorlar tapılsa da hər 6 cütlükdən birinin kısırlıq səbəbi hələ də məlum deyil. Burada əhəmiyyətli bir nöqtə; kişilərin sperm analizinin qiymətləndirilməsində yaşanan çətinliklərdir.

Sperm analizi sadə bir laboratoriya texnikası olmadığı kimi sperm nümunəsi qiymətləndirilərkən bilik və təcrübə böyük əhəmiyyət kəsb edir. Düşünüldüyü kimi, hamilə qalmaq üçün yalnız sperm sayı kifayət etmir.

Sperm hərəkətləri və morfologiya (şəkilləri) məhsuldarlıq potensialını təsir edir. Sperm morfologiyasını ölçməyin tək metodu mikroskop altında birbaşa baxmaqdır, çünki hər hansı bir cihazla ölçülmür. Araşdırmalarda eyni sperm nümunəsi müxtəlif laboratoriya işçiləri tərəfindən qiymətləndirildikdə çox fərqli nəticələr verildiyi aşkar edilmişdir.

Sperm analizinin mütəxəssis, təcrübəli bir şəxs tərəfindən edilməsi, uşaq sahibi olmaq istəyən cütlərin vaxt itkisinə və ya lazımsız müalicələr görmələrinin qarşısını alacaqdır. Mərkəzlərimizdə qabaqcıl texnologiya ilə təchiz edilmiş embriologiya laboratoriyası və sahəsində mütəxəssis embrioloqlar sayəsində minlərlə cütün xəyalını gerçəkləşdirməyə müvəffəq oluruq.