Bizi İzləyin!
Xəstə hekayələri, məlumatlandırıcı videolar, müsabiqələr və daha çoxunu sosial media hesablarımızda tapa bilərsiniz.
Diabet olaraq da bilinən diabet, mədəaltı vəzinin qeyri-kafi insulin istehsal etməsi və ya heç insulin istehsal etməməsi nəticəsində yaranan son dərəcə əhəmiyyətli bir sağlamlıq problemidir. Xüsusilə son illərdə piylənmənin yayılması ilə artan şəkərli diabet bu gün qlobal sağlamlıq probleminə çevrilib.
Məqaləmizdə; Hamiləlikdə yeməkdən sonra qan şəkəri nə olmalıdır, hamiləlik zamanı oruc qan şəkəri nə olmalıdır, diabetin hamiləliyə və körpəyə necə təsir etdiyi kimi tez-tez verilən suallara cavab tapa bilərsiniz.
Gestational diabet hamiləlik zamanı baş verən və ya hamiləlik zamanı ilk dəfə müşahidə edilən diabetdir. Daha əvvəl şəkərli diabet diaqnozu qoyulmamış bir qadın hamiləlik dövründə diabet diaqnozu qoyula bilər. “Gestational diabet” Hamiləlik olaraq təyin olunan bu şəkil hamiləliyin sona çatması ilə yox ola bilər.
Gestational Diabet Risk Qrupu:
Hamiləlik zamanı plasenta (göbək bağı) böyüdükcə onun ifraz etdiyi hormonlar artır, insulin təsirsiz hala gəlir və qan şəkəri yüksəlməyə başlayır. Bu təsir ümumiyyətlə hamiləliyin 20-ci və 24-cü həftələrində artır.
Lakin artıq çəkisi olan qadınlarda hamiləliyin ilk aylarından qan şəkəri yüksək qala bilər. Doğuşdan sonra plasenta xaric edildiyi üçün bu hormonlar yox olur və diabet yox olur.
Vücudumuzda insulin olmadıqda, qida ilə qəbul etdiyimiz şəkər və digər qida elementləri ehtiyaclarımızı ödəyə bilmir. Eşitmə hüceyrələrinə daxil ola bilməz. Beləliklə, hüceyrələr şəkərə çata bilmədiyi halda, qanda şəkər normadan yuxarı qalxır.
Şəkərli diabet iki fərqli formada görünür: Tip 1 və Tip 2. Tip 1 diabet, mədəaltı vəzinin kifayət qədər insulin təmin edə bilmədiyi və diaqnozun gənc yaşa qədər gecikdirilə biləcəyi bir vəziyyətdir. Erkən yaşda diaqnoz qoyulan diabet növüdür.
İnsulin 1-ci tip şəkərli diabet xəstələrinin müalicəsində istifadə olunur. Tip 2 diabet insulindən asılı olmayan diabet kimi tanınır. Xüsusilə polikistik yumurtalıq sindromu olan qadınlarda müşahidə oluna bilər.
Gestasiya diabeti qadınlarda heç bir simptom yaratmadığı üçün bütün hamilə qadınlar müayinədən keçməlidir. 50 qram şəkər yükləmə testi 24-28 həftəlik hamiləlik. Həftə ərzində edilir. Günün istənilən vaxtı 50 qram qlükoza içilir və bir saat sonra qan şəkəri yoxlanılır. 140 mq/dl və ya daha çox olarsa, diabet riski var və bu şəxslərdə 100 qram şəkər yükləmə testi aparılır. Əgər 140 mq/dl-dən aşağıdırsa, şəkər yoxdur deməkdir.
Qan təzyiqi və şəkər kimi xroniki vəziyyətlər sonsuzluğun birbaşa səbəbi olmasa da, sonsuzluğa səbəb ola biləcək amillərdəndir. Ancaq daha önəmlisi hamiləlikdən sonra şəkərin və qan təzyiqinin necə irəliləyəcəyidir.
Şəkər səviyyəniz ilk aylarda çox yaxşı olsa da, insulin və ya dərmana ehtiyac olmaya bilər. Ehtiyac azalır, lakin körpə böyüdükcə bu balans tərsinə dönməyə başlayır. Bu proses zamanı daha çox insulin, diyetisyen yoxlaması və məşq lazımdır. Bunu unutmaq olmaz Sonsuzluğun qiymətləndirilməsində hamilə qalmadan əvvəl qan təzyiqi və şəkər yoxlanılmalıdır.
Gestasiya diabeti üçün risk qrupunda olanlar hamiləliyin ilk aylarında şəkər yükləmə testindən keçməlidirlər. Bu test nəticəsində şəkərli diabet diaqnozu qoyulmasa belə, hamiləliyin 20-24-cü həftələri arasında olur. Şəkər yükləmə testi növbəti həftələr ərzində təkrarlanmalıdır.
Hamiləlik zamanı şəkərli diabeti olan qadınlarda qan şəkəri adətən 24-cü həftədə artdığından körpədə heç bir anormallıq müşahidə edilmir. Ancaq hamiləliyin ilk üç ayında Əgər bu problem ay ərzində aşkar edilərsə, o zaman daha diqqətli olmaq lazımdır.
Hamiləlikdən əvvəl şəkərli diabet diaqnozu qoyulmuş qadınlar da sağlam körpələr dünyaya gətirə bilərlər. Bununla belə, bu qadınların hamiləlikləri boyunca qan şəkərinə nəzarət etmələri böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Hamiləlik zamanı yaranan diabet mühüm riskdir, çünki bu, körpənin böyük doğulmasına səbəb olur. Ananın qan şəkəri yüksək olduğu üçün körpənin mədəaltı vəzi də daha çox insulin istehsal edir.
Bu, körpənin piylənməsinə və nəticədə iri doğulmasına səbəb olur. Bu halda keysəriyyə əməliyyatı ilə doğum zərurəti yarana bilər.
Doğuşdan sonra körpədə aşağı qan şəkəri. Təcrübə oluna bilər. Bu səbəbdən körpənin qan şəkərini mütəmadi olaraq ölçmək lazımdır. Bundan əlavə, bu körpələrdə qanda kalsium və maqnezium səviyyəsi aşağı ola biləcəyi üçün onlar da bu baxımdan yoxlanılmalıdır.
Gestasiya diabetində təqib iki tərəfli olur. Birincisi, ananın qan şəkərini tənzimləmək, ikincisi isə ginekoloq tərəfindən körpənin inkişafını yoxlamaqdır. Diabetin monitorinqinin ən vacib məqamı qan şəkərinin səviyyəsinin normal səviyyədə qalmasını təmin etməkdir.
Qan şəkərinin müntəzəm ölçülməsində qan şəkərinin səviyyəsi 60-120mg/l arasında saxlanılmalıdır. Qan şəkərini oruc tutarkən, toxluğun 1-ci saatında və toxluğun 2-ci saatında, həmçinin axşam yeməyindən əvvəl və gecə saat 22.30-da (bəzən gecə saat 03-04.00-da ölçməklə qan şəkərinə nəzarət etmək) ölçülməlidir təmin edilməlidir.
Bu ölçülərdə acqarına şəkər 95 mq/dl və altında, 1-ci saat yeməkdən sonra qan şəkəri 140 mq/dl və aşağıda, 2-ci saat yeməkdən sonra qan şəkəri 120 mq/dl və aşağıda olmalıdır. Zaman zaman sidikdə ketonların ölçülməsi də vacibdir. Sidikdə keton diabet üçün vacib bir göstəricidir.
Şəkərli diabet diaqnozu qoyulmuş gələcək anaların hamiləlikdən əvvəl qiymətləndirilməsi çox vacibdir və onların təqibini asanlaşdırır. Əgər artıq çəki və ya obezsinizsə, hamiləlikdən əvvəl arıqlamaq və qan şəkərinizi balanslaşdırmaq hamiləliyin daha rahat keçməsinə və doğuşun asanlaşmasına kömək edəcək.
İlk növbədə, hamiləlik dövründə balanslı və düzgün qidalanma vərdişləri və idmanla məşğul olmaq çox vacibdir. Hamilə qadınlar həftədə 4-5 gün yatmalıdır. Onlara piyada getməyi tövsiyə edirik. Gəzinti mümkün olmadıqda, 30-40 dəqiqə ərzində aerobik məşqlər (hamiləlik yoqası) edilməlidir. Beləliklə, müntəzəm məşq qan şəkərini aşağı salır, təzyiqi tarazlaşdırır və ona nəzarəti dəstəkləyir.
Gestasiya diabetini iki qrupa ayıra bilərik. Əvvəllər şəkər xəstəliyinə tutulduğu məlum olan birinci qrupda olarkən, ikinci qrupda 24-28 yaşlarında idi. Buraya həftələr və həftələr arasında qan şəkəri skrininq testləri ilə aşkar etdiyimiz gestational diabet daxildir.
Hamiləlik zamanı hər iki növ diabetin diaqnostikası və təqibi çox vacibdir. Əvvəllər şəkərli diabeti olan uşaqlarda struktur anomaliyaları ilə tez-tez rastlaşırıq, xüsusən də ilk 3 ayda şəkər səviyyəsinin lazımi səviyyədə idarə olunmadığı hallarda.
Ən çox rast gəlinənlər serebrospinal sistemdə baş verən struktur anomaliyaları və ürəkdə baş verən struktur anomaliyalarıdır. Aydındır ki, bunları kompensasiya etmək mümkün deyil.
Bu səbəbdən hamiləliyin erkən mərhələlərində və hətta hamiləlikdən əvvəl diabet olduğu bilinən hallarda şəkər səviyyəsinin düzgün tənzimlənməsi və bu mövzuda ginekoloq və endokrinoloqlardan peşəkar yardım alınması çox vacibdir
İkinci qrup xəstələrdə, yəni gestational diabetli xəstələrdə də çox vacibdir. Xüsusilə bu qrupda həddindən artıq iri körpələrin inkişafı, ana bətnində həddindən artıq su və bunun səbəb olduğu vaxtından əvvəl doğuş qarşılaşdığımız problemlər arasındadır.
Bundan əlavə, diabet olduğu bilinən hallarda, körpə doğulan kimi qan şəkərində ciddi düşüşlərlə qarşılaşa bilərik. Bu vəziyyət körpənin həyatını təhdid edə biləcək bir problem ola bilər. Bu səbəbdən şəkər xəstəliyi diqqət edilməli və lazımi tədbirlər görülməli bir xəstəlikdir.
Hamiləlik zamanı yeməkdən sonra qan şəkəri
Hamiləlik zamanı postprandial qan şəkəri nədir? Bu olmalıdır: yeməkdən 2 saat sonra <120 mq/dl.
Hamiləlik zamanı oruc qan şəkəri
Hamiləlik zamanı oruc şəkəri nədir? olmalıdır: Səhər yeməyindən əvvəl: 60-90 mq/dl
Nahar və şam yeməyindən əvvəl: 60-105 mq/dl olmalıdır.
Hamiləlik dövründə 9-12 kq çəki almaq məqsədəuyğundur. Hamiləlik artıq çəki ilə başlamışsa, 7– Əgər 8 kq az çəki ilə başlasanız, 17 – 20 kq çəki artımı normal hesab olunur.
İdman və aktiv həyat bütün diabet xəstələri üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Çüçünki&uum; İdman qan şəkərini azaltmağa kömək edə bilər və həmçinin qan şəkərinə nəzarəti dəstəkləyir.
Hamilə qadınlar həftədə 4-5 gün yatmalıdırlar. Onlara gəzinti etməyi tövsiyə edirik. Gəzinti ilə yanaşı, hər gün 45 dəqiqə aerobik məşqlər də edilə bilər. Hamiləlik dövründə qidalanma çox vacib olsa da, diabet xəstələri üçün bu əhəmiyyət daha da artır.
Qidalanmada daha çox tərəvəz, tam taxıl, paxlalılar və lifli qidalara üstünlük verilməlidir. Zeytun yağı, tam buğda çörəyi, yağsız qatıq və yağsız süd istehlak etməyə diqqət yetirilməlidir.
Marqarin istehlak edilməməli və karbohidrat qəbulu məhdudlaşdırılmalıdır. Karbohidratlar ümumi gündəlik kalorinin 40% -dən çox olmamalıdır. Digər vacib məqam qan təzyiqi dəyərləridir.
Ona görə də müntəzəm qan təzyiqinin ölçülməsi vacibdir. və nəzarət edilməlidir və sistolik qan təzyiqi 140-ı, diastolik təzyiq isə 90-ı keçərsə, həkiminizlə məsləhətləşməlisiniz.
Gestasiya diabeti 3% nisbətində müşahidə edilsə də, bu anaların 10%-i gələcəkdə diabet xəstəliyinə tutula bilər. Körpədə diabet inkişaf etmir.
Lakin, bir daha vurğulamaq lazımdır ki, gələcək ananın ilk 10-15 ildə şəkərli diabetə tutulma riski yüksəkdir. Bu səbəbdən oruc tutan və yeməkdən sonra qan şəkəri 6 aydan bir yoxlanılmalıdır.
Gestasiya diabeti olan qadınlarda qan şəkərinin səviyyəsi adətən 24-cü həftədə artdığı üçün uşaqlarda anormallıq müşahidə olunmur. Uşaqlarda anormallıqlar yalnız ilk 3 ayda qan şəkəri yüksək olduqda baş verə bilər.
Ancaq hamiləlikdən əvvəl qadınlarda diabet varsa, bu qadınlarda qan şəkərinə nəzarət vacibdir. Bunun böyük əhəmiyyəti var.
Gestational diabet körpə üçün aşağıdakı riskləri daşıyır.
Gestasiya diabeti diaqnozu qoyulmuş gələcək analar da normal doğum edə bilərlər. Ancaq burada qərar vermək üçün uşağın vəziyyəti faktordur. Doğuş adətən 38-ci həftədə olur və doğuş zamanı qan şəkəri yüksək olarsa, zərdab vasitəsilə insulin verilir. Müntəzəm izləmə və müayinələrlə sağlam körpələr dünyaya gətirmək mümkündür.
Doğuşdan sonra ananın qidalanması hamiləlik dövründə olduğu kimi davam etdirilməlidir. Qan şəkərinin səviyyəsi kortəbii yaxşılaşdıqda, insulin müalicəsi dayandırıla bilər. Bu səbəblə qan şəkəri ölçüləri doğum günü və sonrasında nizamlı olaraq aparılmalıdır. Doğuşdan sonrakı şəkər normaldırsa, doğumdan 1-2 ay sonra qan şəkəri yenidən ölçülməlidir. Bu edilməlidir.
Hamiləlik zamanı şəkər səviyyəsi yüksələn bütün qadınlarda sonrakı illərdə diabet inkişaf riski yüksək (10%) olduğundan, müntəzəm məşq və çəki nəzarəti tələb olunur. Sağlam qidalanmalarına da diqqət yetirməlidirlər. Hər 6 aydan bir oruc və yeməkdən sonra qan şəkərinin ölçülməsi də faydalıdır. Əgər onlar daha sonra yenidən hamilə qalacaqlarsa, onların təqibi və nəzarəti çox vacibdir.
Çəki kimi vacib olan başqa bir amil də yağın bədəndə cəmləşdiyi yerdir. Çəkisi normal olsa belə, bel ətrafı 102 sm-i keçən kişilər və 88 sm-i keçən qadınlar çox risklidir.
Bel çevrəsi 94 sm-dən, bel dairəsi isə 80 sm-dən çox olan kişilər və qadınlar daha diqqətli olmalıdırlar. Fərdi çəkiyə nəzarət, balanslı və düzgün pəhriz və məşq proqramı ilə yanaşı, həyat tərzi dəyişiklikləri ilə diabetə nəzarət etmək olar.
Tüm hakları saklıdır © 2010 - 2024 Bahçeci Sağlık Grubu.
