Azospermiya Xəstələri də Ata Ola bilər
Hər 100 kişidə birində rast gəlinən azospermiya, ümmiyyətlə müalicəsi olan bir xəstəlikdir. Azospermiya müalicəsi necə həyata keçirilir, azospermiyanın səbəbləri nələrdir, azospermiya xəstələrindən necə sperma əldə olunur kimi bir çox sualların cavabını yazımızda tapa bilərsiniz.
Azospermiya Nədir?
Azospermiya (sıfır sperma), menidə heç sperma tapılmaması halıdır. Menidə canlı sperma olmaması, kişinin təbii metodlarlarla övlad sahibi ola bilməyəcəyi mənasına gəlir. Lakin inkişaf etdirilən yeni müalicə metodları sayəsində azospermiya problemi olan kişilər də övlad sahibi olabilərlər.
Azospermiya Göstəriciləri Nələrdir?
Azospermiyanın hərhansı bir göstəricisi yoxdur. Meni ümumiyyətlə normal görünüşdə və rəngdə olur. Azospermiya diaqnozu üçün spermioqram (sperma testi) icra etdirmək lazımdır. Sperma testi icra etdirmədən əvvəl 3 gün boyunca cinsəl pəhriz etmək lazımdır. Bu müdət ərzində kişi hər hansı bir cinsəl birləşmə yaşamamalı ya da mastrübasiya yoluyla boşalmamalıdır. Sperma sayının artması üçün pəhriz müddətini uzatmaq doğru deyildir. Çünki müddət uzandığında sperma sayısı artarkən sperma hərəkətliliyi və keyfiyyəti düşür. Pəhrizin dördüncü günündə namizəd, bir mərkəzə gedərək özünə verilən bir qabın içərisinə boşalır və verdiyi bu nümunə laboratoriyada nəzərdən keçirilərək sperma sayısı təyin olunur. Meni testi nəticəsini ertəsi gün öyrənə bilərsiniz.
Azospermiya Səbəbləri Nələrdir?
Azospermiya sperma kanallarındakı tıxanıqlıq nəticəsində ortaya çıxa bilər və ya sperma istehsalındakı bir pozğunluq ilə əlaqəli olaraq görülə bilər.
1. Tıxanıqlıqla Bağlı
Bu xəstələrdə testislərdə sperma istehsalı baş verir, lakin sperma ötürmə kanallarındakı tıxanıqlıq səbəbiylə mei ilə xaricə ötürülə bilməz.
2. Sperma İstehsalındakı Pozğunluqla Bağlı:
Testislərin anadan gəlmə yuxarıda qalması (düşməmiş testis – kriptorşidizm), genetik pozğunluqlar, hormon əksiklikləri, bəzi infeksiyalar və radiasiya kimi səbəblərlə əlaqədar olaraq bədəndə sperma istehsalı pozula bilər.
Azospermiya Müalicəsi Necə Həyata Keçirilir?
Müalicə üçün öncəliklə azospermiyanın səbəbinin müəyyən edilməsi vacibdir. Diaqnoz vaxtı xəstələdən aşağıdakı analizlər istənilir:
1. Spermioqram təkrarı
2. Hormon analizləri
3. Genetik analizlər
4. Testis UZİsi
Bütün analizlərin tamamlanması və urologiya həkiminin müayinəsi nəticəsində necə bir müalicə tətbiq oluacağına qərar verilir.
Əgər tıxanıqlıqla bağlı azospermiya aşkarlanmışdırsa, kanallardakı tıxanıqlıq cərrahi əməliyyatla açılaraq spermanın xaricə çıxarılmasına nail olunur. Kanalların açılmasının ardından təbii yolla hamiləlik gözlənilir. İstehsal pozğunluğu ilə bağlı azospermiya halında, süni mayalanma müalicəsi üçün lazım olan sperma testislərdən cərrahi əməliyatla toplanır. Bu cərrahi əməliyyata mikro-TESE adı verilir. Mikro-TESE əməliyyatı əsnasında, əməliyyat mikroskopu vasitəsilə sperma yarada biləcək olan kanalcıqlar testis içərisində aşkarlanır və bu bölgələdən nümunələr alınır. Mikro-TESE sayəsinde testisdən çox kiçik parçalar alınaraq testisin artıq zərər görməsinin qarşısı alınır və sperma tapma şansı artır. Mikro-TESE əməliyyatını həyata keçirəcək olan həkimin təcrübəsi və hansı sıxlıqla bu əməliyyatları həyata keçirdiyi sperma tapılması şansı nöqteyi-nəzərindən son dərəcə önəmli və diqqət tələb edən bir mövzudur.