Covid-19, yeni koronavirüs türü olan Sars-Cov-2 sebebiyle oluşan bir hastalık çeşididir. Öksürük ve nefes almakta güçlük benzeri semptomlar ile solunum sistemini etkileyen bu hastalıkta, vücudun farklı sistemlerini etkileyen problemler meydana gelebilir.

Solunumsal belirtilere ek olarak sindirim, dolaşım ve sinir sistemlerini ilgilendiren sorunlar ile karşılaşılabilir.

Pandemi dönemi boyunca elde edilen veriler ışığında, koronavirüs sebebiyle gelişebildiği öngörülen bir diğer problem ise adet düzensizliğidir.

Bununla birlikte, yapılan farklı araştırmalardan toplanan sonuçlara göre bu konuda tartışmalı açıklamalar mevcuttur. Koronavirüs ve adet düzensizliği hakkında tüm tıbbi bilginin özetlendiği bu yazıyı inceleyerek detaylı bilgiye erişebilirsiniz.

Koronavirüs Adet Düzensizliği Yapar mı?

Covid-19 ve adet düzensizliği arasındaki ilişkinin net bir şekilde açıklanabilmesi için öncelikle koronavirüsün vücutta oluşturduğu etkilerin doğru anlaşılması gerekir. Bunun için de covid 19 nedir ve nasıl faaliyet gösterir sorularının irdelenmesi gerekir.

Covid-19, solunum sistemi yerleşimli bir virüs olmakla birlikte vücutta sebep olduğu kompleks mekanizmalar sonucunda birçok probleme yol açar. Vücut tarafından yabancı olarak tanımlanan virüse karşı bağışıklık sistemi alarma geçer.

Koronavirüs tarafından aktive olan bağışıklık sistemi hücreleri, çeşitli aktif bileşenlerin dolaşım yoluna geçmesine sebep olur. Dolaşım sisteminde tüm organlara ulaşan bu aktif maddeler ise bazı bireylerde uygunsuz boyutlara ulaşarak ortaya çıkan farklı belirti ve şikayetlerden sorumludurlar.

Ek olarak, vücuda giriş yapan virüs tarafından doğrudan veya dolaylı olarak tetiklenen bazı mekanizmalar da bulunur. Akciğer fonksiyonlarındaki bozulmalar, beraberinde kalp ve diğer pek çok organdaki işlevsel aksaklıkları da getirir.

Sonuçta ise organ ve sistemleri kapsamlı şekilde etkisi altına alan bir klinik tablo meydana gelir. Fakat bireylerin sağlık durumları farklılık gösterebildiği gibi koronavirüs sonucunda ortaya çıkan semptomlar da değişkendir.

Bu sebeple, bazı kişilerde bir sistem etkilenirken bazılarında ise diğer fonksiyonlar bozulabilir. Koronavirüs adet gecikmesi yapar mı sorusunun yanıtı ise tam olarak bu noktada yer alır.

Covid-19 geçiren bazı kişilerde, adet döngüsünde yer alan organ ve yapılar farklı biçimlerde etkilenebilir.

Koronavirüs, adet olayının gözlendiği endometrium adı verilen dokuyu doğrudan etkilememekle birlikte vücutta yol açtığı biyolojik stres faktörleri sebebiyle işlevsel bozukluğa neden olabilir. Bunun sonucunda ise adet miktarında veya süresinde birtakım değişimler gözlenebilir.

Benzer şekilde, adet döneminde koronavirüs geçiren kişilerde de miktar veya süre farklılıkları ortaya çıkabilir. Yapılan çalışmalar, Covid-19 geçiren bireylerde adet süresinin genellikle artış gösterdiği yönündedirler.

Ek olarak, normalden daha ağır veya hafif biçimde de adetler görülebilir. Bu konuda yayınlanan bir araştırmada, özellikle ağır düzeyde Covid-19 geçirenlerin %34 oranındaki çoğunluğun daha uzun süreli adet döngülerine sahip oldukları belirtilir.

Ilımlı düzeyde hastalık semptomları bulunanlarda ise %19 çoğunluğun adet döngülerinin uzadığı yönünde veriler mevcuttur.

Covid Aşısı Sonrası Adet Düzensizliği

Covid aşısı, tüm dünyayı ciddi kapsamda etkileyen pandemiye yönelik olarak alınan önlemlerin başında gelir.

mRNA ve vektör gibi yöntemler ile geliştirilen farklı aşı türleri vardır. Koronavirüse karşı koruyucu nitelikteki bu aşılar sayesinde, hastalığa yakalanma oranında belirgin bir düşüş yaşanmasının yanı sıra Covid-19 geçiren bireylerin de daha hafif semptomlar ile süreci atlatmaları mümkündür.

Bu nedenle, aşı olmayan tüm bireylerin en kısa sürede hekimleri tarafından önerilen biçimde aşılanmaları gereklidir.

Covid aşısına yönelik akla gelen sorulardan birisi ise adet döngüsünü etkileyip etkilemediğidir. Covid aşısı sonrası adet düzensizliği görülür mü sorusuna yönelik olarak gerçekleştirilen farklı bilimsel çalışmalar mevcuttur.

Yapılan bildirimlerde, covid aşısı sonrası bazı bireylerde aşağıdaki problemlerin gözlenebildiği belirtilir:

• Normalden daha ağır geçirilen adetler
• Adet gecikmesi
• Adet döngüsü içerisindeki ara kanamalar
• Menopoz sonrası vajinal kanama

Koronavirüs aşısı sonrasındaki adet düzensizliklerine yönelik yapılan araştırmalar, birden fazla aşı türünü kapsadığı için yukarıda yer alan semptomlarda farklılıklar görülebilir.

Benzer şekilde, bireylerin normal adet döngülerinin niteliğine bağlı olarak da değişiklikler gözlenebilir. İngiltere’de yapılan kapsamlı bir klinik çalışmada, kadınlardaki toplam 47,8 milyon Covid-19 aşı uygulaması içerisinde yaklaşık 34 bin kadar hastada adet düzensizliğine ilişkin problemler görüldüğü sonucu bulunmaktadır.

Bahsedilen bu araştırmada farklı aşılar kullanılırken Sinovac aşısı olarak bilinen Coronavac’a yönelik bir bilgi mevcut değildir.

2021 yılında öncül bir tıbbi araştırma dergisi tarafından yayınlanan raporda ise genel anlamıyla Covid-19 aşıları ve adet bozuklukları arasında bir ilişki bulunabildiği fakat bu alanda ileri çalışmalara ihtiyaç duyulduğu belirtilir.

Bu amaçla gerçekleştirilen uluslararası kapsamlı birçok araştırma ise halen devam eder niteliktedir.

Adet Gecikmesinden Kaç Gün Sonra Doktora Başvurmalıyız?

Adet döngüsü, genellikle 28 günde bir tekrar eder. Fakat bu süre her birey için normali göstermeyebilir. Farklı bireyler için 21-35 gün arasındaki sürelerde gözlenen adet döngüleri normal kabul edilebilir.

Normal sürenin belirlenmesi için en önemli kriter, kişiye özgü rutindir. Örneğin, genellikle 28 günde bir adet gören bir kişide sonraki kanamanın 35 günün ardından gözlenmesi gecikme olarak değerlendirilir.

Fakat tek döngüyü kapsayan bir gecikme çoğu zaman ciddi sağlık problemleri ile ilişkili değildir. Adet gecikmesi, vücudunuzda ve yaşantınızda meydana gelen çeşitli değişimlere bağlı olabilir. Adet gecikmesine sebep olan sık etkenler ise şöyledir:

• Hamilelik
• Duygusal stres
• Ani bir şekilde kilo verilmesi, aşırı egzersiz
• Doğum kontrol yöntemleri (kontrasepsiyon ilaçları)
• Fazla kilo
• Polikistik over sendromu
• Menopoz

Seksüel açıdan aktif ve adet gecikmesi yaşayan her bireyin hamilelik ihtimalini göz önünde bulundurması gerekir.

Bununla birlikte, genel sağlık durumundaki ani değişimler neticesinde de adet döngüsü bozulabilir. Sonuç olarak, Covid-19 aşısı dolayısıyla adet gecikmesi görülebildiği gibi bunun dışında yer alan ve daha sık gözlenen pek çok sebep mevcuttur.

Ek olarak, koronavirüs aşıları ve adet düzensizliğine yönelik gerçekleştirilen çalışmalarda bu problemin geçici bir nitelikte olduğu gösterilir.

Bu nedenle, aşı sonrasında adetlerinizde herhangi bir problem ile karşılaşıyorsanız sonraki kanama zamanlarını da takip etmeniz önerilir.

Özellikle ardışık olarak 3 döngüde birden gözlenen adet gecikmelerinde, kadın hastalıkları ve doğum alanında uzman bir hekime danışmanız gerekir.

Hekiminiz, detaylı muayene ve tetkikler ardından etkene özgü bir tedavi programı oluşturarak sizi yönlendirir.

Böylece, adet düzensizliği problemine karşı doğru zamanda ve uygun biçimde bir yaklaşım sergilenebilir. Tüm sorularınız için 444 39 49 numaralı telefondan bize ulaşabilirsiniz.

Aklınıza takılan tüm sorularınız için Umut Ol Umut Bul Facebook grubumuza üye olabilirsiniz.