Tüp Bebek Tedavisinde Kadının Yaşı Tedavideki Başarıyı Etkiler mi?

Kadın yaşı ilerledikçe yumurta rezervi ve kalitesinde azalma başlar. Buna bağlı olarak tüp bebek uygulamalarında başarı kadın yaşı ile çok yakından ilişkilidir. Üreme sağlığını doğrudan etkileyen yaş faktörü sebebiyle özellikle 35 yaş ve üzerinde olan evli kadınların anne olma hayallerini ertelememelerini belirten Kadın Hastalıkları ve Tüp Bebek Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Reşit Asoğlu; evli olmayan kadınların ise yumurta dondurma seçeneğini düşünerek çocuk sahibi olma şanslarını korumalarını önerdi.

YUMURTA REZERVİ 35 YAŞIN ÜZERİNDE CİDDİ ORANDA AZALMAYA BAŞLAR

Yumurtalıklardaki yumurtaların sayısı yumurta rezervi olarak bilinmektedir. Kadın yaşı ilerledikçe fizyolojik sürecin bir parçası olarak yumurta sayısı yani yumurta rezervi azalmaktadır. Bu süre daha anne karnındayken başlamaktadır diyen Doç. Dr. Mehmet Reşit Asoğlu; “Gebeliğin 20. haftasında olan bir kız fetusta yaklaşık 6-7 milyon yumurta hücresi mevcuttur ve bu sayı bir kadının sahip olabileceği en yüksek yumurta sayısıdır. Doğumuyla birlikte bu sayı 1-2 milyona düşer. Ergenlik dönemine gelindiğinde bu sayı yaklaşık olarak 300.000-500.000 civarındadır. Yaşın ilerlemesiyle bu sayı azalmaya devam eder ve 37 yaşında olan bir kadında yaklaşık 25.000 yumurta hücresi bulunur. Menopoz çağına gelindiginde ise bu sayı 1000 civarına gelir ve yumurtaların tükenmesiyle menopoz sürecine girilmiş olunur. Burada şunu vurgulamakta fayda görüyorum; yaşın ilerlemesi ile sadece yumurta sayısı azalmaz, aynı zamanda kalan yumurtaların daha düşük kalitede olma olasılığı da artar. Diğer bir deyişle ilerleyen yaş ile birlikte yumurta sayısı ciddi oranda azalırken; kalan yumurtaların içinde gebelik vadeden yumurtaların oranında da azalma meydana gelir. Bu sebeple ilerleyen yaş kadının üreme yeteneğini olumsuz bir şekilde etkiler. Özellikle 35 yaş ve üzerinde yumurta rezervi ciddi derecede azalmaya başlar ve çocuk sahibi olmak için daha hızlı harekete geçmek daha doğru olacaktır” şeklinde belirtti.

YAŞ FAKTÖRÜ TÜP BEBEK TEDAVİSİNİN BAŞARISINDA ÖNEMLİ ROL OYNAR

Tüp bebek uygulamalarında başarıyı etkileyen en önemli faktörün kadın yaşı olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır diye belirten Doç. Dr. Mehmet Reşit Asoğlu; “Kadın yaşının tüp bebek tedavisinin başarısını belirlemede en önemli faktör olmasının sebebi yaşın ilerlemesine paralel olarak yumurta sayısında ve kalitesindeki azalmadır. Bu sebeple ileri yaş kadınlarda canlı bir gebelik elde edebilmek için daha çok sayıda tüp bebek tedavi denemesi yapmak gerekebilir. Çünkü ileri yaş kadınlarda tüp bebek tedavisinde daha az sayıda yumurta toplanmaktadır ve toplanan yumurtalar içinde sağlıklı bir gebelik elde edilebilecek yumurtaların oranı azalmaktadır. Neyse ki günümüzde bilimin ve teknolojinin ilerlemesi ile birlikte ileri yaş kadınlarda da tüp bebek tedavisi ile başarı sağlanabilmektedir” diye ifade etti.

TEDAVİ PROTOKOLÜNDE GENETİK TARAMA YER ALABİLİR

Tüp bebek tedavisi kişiye özel bir yaklaşım gerektirir ve başarılı bir sonuç için de kadın yaşı belirleyici bir etkendir. İlerleyen kadın yaşı, yumurta rezervini azalttığı gibi tedaviyle birlikte elde edilecek embriyonun kalitesini de etkilemektedir. Özellikle kadın yaşının ileri olduğu durumlarda ve buna bağlı olarak tekrarlayan başarısızlık yaşayan çiftlerin tedavi protokolünde embriyolara genetik tarama yapılması da düşünülebilir diye belirten Doç. Dr. Mehmet Reşit Asoğlu; “ Çeşitli sebeplerle geç yaşta doğum yapmayı tercih eden ve tüp bebek tedavisi gereken anne adayları için genetik tarama testleri önemli avantajlar sağlayabilir. Böylelikle ciddi kromozomal problemlerin riski önemli ölçüde azaltılarak düşük riski de azaltılmış olur. Bu uygulamaları gerçekleştirecek olan tüp bebek merkezinin ileri teknolojilerle donatılmış laboratuvara sahip olup, Dünya’daki gelişmeleri yakından takip ediyor olması da son derece önemlidir” şeklinde belirtti.

BEKAR KADINLAR YUMURTALARINI DONDURARAK ANNE OLMA HAKLARINI KORUYABİLİR

Günümüzde kadınlar sosyal ve iş hayatının içinde daha aktif rol almaktadırlar. Bunun sonucu olarak kadınların bir kısmı çocuk sahibi olmayı ertelemektedirler. Bu kadınlar yumurtalarını dondurarak saklayabilirler diyen Doç. Dr. Mehmet Reşit Asoğlu; “Burada amaç ileri yaşlarda çocuk sahibi olmak isteyen kadınların üreme yeteneklerini korumaktır. Düzenli jinekolojik kontrollerine giden kadınların yumurtalık rezervi değerlendirilmeli ve kadının üreme planını yapabilmesi için detaylı bilgi verilmelidir. Yumurta dondurma işlemi belirli ilaçlar kullanarak yumurtalıklardaki yumurtaların büyütülmesi ve toplanması şeklinde yapılır. Yaklaşık 10-12 günlük bir tedavi ile bu işlem gerçekleştirilir.

Dondurulan yumurtalar daha sonraki yıllarda kadının evlenmesi durumunda eşinin spermleri ile döllenerek embriyolar elde edilir ve kadının çocuk sahibi olma şansı artırılır. Genel olarak 34-35 yaşında olan ancak yakın zamanda gebelik düşünmeyen kadınlar yumurta dondurma işlemi için uygun adaylardır. Çünkü 34-35 yaşından sonra hem yumurtalık rezervi hem yumurta kalitesi daha hızlı azalmaya başlar. 35 yaşından sonra da yine yumurta dondurma işlemi yapılabilir. Unutulmamalıdır ki kaliteli yumurta elde etme şansı 35 yaşından sonra daha düşüktür. Daha erken yaşlarda (20’li yaşlarda veya 30’lu yaşların başlangıcında) yumurtalık rezervi azalmış kadınlarda da yumurta dondurma işlemi yapılabilir. Ayrıca kanser gibi sebeplerle kemoterapi veya radyoterapi alacak kadınlar ve jinekolojik sebeplerle yumurtalıklarına cerrahi müdahalede bulunulacak kadınlar için de yumurta dondurma işlemi yapılabilir” şeklinde önerilerde bulundu.