Yumurtalık Kanseri Nedir?

Yumurtalık kanseri, kadınların yumurtalıklarında gelişen kötü huylu bir tümördür. Sıklıkla 50 yaşın üzerindeki kadınlarda görülen yumurtalık kanseri, erken teşhis edilmez ve tedavi uygulanmazsa birkaç ay içerisinde ölümle sonlanabilir. Erken menopoza giren kadınlarda ve ailede yumurtalık kanseri hikayesi olanlarda daha sık rastlanmaktadır. Doğum yapmış kadınlar ve doğum kontrol hapı kullanmış kadınlarda daha az görülmektedir.

Yumurtalık Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Yumurtalık kanseri için geliştirilmiş bir tarama testi bulunmamaktadır. Düzenli jinekolojik muayenelerde yapılan ultrasonla yumurtalık bölgesinde büyüyen kitlelerin tespiti ile erken evrede tanı sağlanabilir.

Daha ileri evrelerde şişkin karın ve karın altı ağrıları ile yapılan jinekolojik muayenede de tespit edilir. Ayrıca bilgisayarlı tomografi, radyografi, kan tetkikleri (CA 125 gibi tümör markerleri) gibi ek yöntemler de tanıya yardımcıdır.

Tümör ve karında sıvı birikmesi sebebi ile hızla gelişebilen karın şişliği, karın ağrıları, karında dolgunluk hissi ortaya çıkar. Diğer belirtiler ise karında ağrı ya da rahatsızlık hissi, bulantı ya da hazımsızlık, anormal vajen kanaması, yorgunluk hissi ve sırt ağrısı, açıklanamayan kilo kaybıdır.

İlerlemiş evrelerde belirtiler şunlar olabilir:

• Karın alt bölgesinde ve ayaklarda ağrı
• Kilo kaybı
• Genel hastalık hali
• Bağırsak ve mesane düzeninde değişiklikler
• Bulantı
• Ayaklarda ve karında şişmeler

Yumurtalık Kanseri Tanısı Nasıl Konur?

Yumurtalık kanserinde aşağıda belirtilen bazı testler ve muayeneler sonucunda tanı konur.

• Tıbbi geçmişiniz
• Fizik muayene
• Kan testleri
• Akciğer filmi
• Barsak filmi
• Abdominal komputerize tomografi (CT)
• İdrar yolları filmleri
• Ultrason

Yumurtalık kanserlerinde tanı koymak bazen zorlaşmaktadır. Muayenede doktorun hissettiği kitle, yumurtalığa bası yapan bir organ veya sadece dolu bir mesane olabilir. Bazen dokudan parça alınarak diğer organlarda kanserin olup olmadığını incelemek gerekebilir.
Sıklıkla aşağıdaki ameliyatlardan bir tanesi yapılacaktır:

Laparatomi: Karnın ameliyatla açılarak yumurtalıkların incelendiği ameliyat şekli olup kanser tespit edildiğinde yumurtalıkların ve tüm risk altında olan organların alındığı ameliyat türüdür.

Endoskopi: Görüntüleme sistemi olan ince bir borunun karın içerisine sokulmasıyla yapılır. Bu yolla doktor parça veya sıvı alıp incelemeye gönderebilir.

Yumurtalık Kanseri Nasıl Anlaşılır?

Kadın üreme organlarında görülen kanser türlerinden biri olan yumurtalık kanseri erken dönemde belirti vermemesi nedeniyle genellikle geç fark edilebiliyor. Yumurtalık kanserinin belirtilerinin geç dönemde ortaya çıkması da hastalıktan korunmada düzenli kontrollerin de önemi artıyor.

Yumurtalık kanseri, en sık görülün kadın kanserleri arasında rahim ağzı ve rahim içi kanserinden sonra üçüncü sırada yer alıyor. Ancak yaşam kaybına neden olma açısından ilk sırada bulunuyor.

Yumurtalık kanseri her yaşta görülebilmesine rağmen en fazlı 40-50 yaş aralığında görülmektedir. Menopoz öncesi dönemde yumurtalık tümörlerinin sadece %7’sinde kanser tespit edilirken, menopoz sonrasında bu oran %30’a kadar çıkmaktadır.

Risk Faktörleri Nelerdir?

Bu kanser türünün az doğum yapan veya hiç evlenmemiş kadınlarda görülme ihtimali daha yüksektir. Doğum kontrol haplarının uzun süre kullanılması kanser riskini bir miktar azaltmaktadır. Ayrıca genç yaşta hamile kalmanın da riski azalttığı bilinmektedir. Araştırmalar, yumurtalık kanserlerinin yalnızca yaklaşık %10 unda ailesel bir bağ olduğunu göstermektedir. Birinci derece akrabalarında yumurtalık kanseri olan kadınlarda kanser görülme ihtimali biraz daha yükselmektedir. Bunların dışında, çok çocuk doğum yapmış ve tüpleri bağlanmış olanlarda da yine daha az görüldüğü tespit edilmiştir.

Yumurtalık Kanserini Engellemek için Ne Yapabilirim?

Yıllık rutin jinekolojik muayenelerin yapılması ile yumurtalık kanseri erken tanınabilir. Ayrıca bazı anormallikler, örneğin anormal kanama, ayaklarda ve karında şişmeler olduğunda hemen doktorunuza bildirmeniz gerekmektedir. Yakın kan bağı olan akrabalarında yumurtalık kanseri olan kadınların, rutin ultrasonografi ve bazı kan testlerini (örneğin, CA 125) yaptırmaları da kanserin erken teşhisini sağlayabilir.

Yumurtalık Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Gerektiğinde kanser nedeniyle karın içerisinde biriken sıvıdan örnek alınabilir. Bu basit, ağrısız bir işlem olup parasentez denilmektedir.
Kanser tanısı konduğunda ameliyatla sadece yumurtalıklar değil, rahim, tüpler ve civarda yerleşmiş olan lenf düğümleri de kanserin hem ne kadar yayıldığını saptamak hem de yayılmasına engel olmak için alınmaktadır. Bu ameliyata total abdominal histerektomi ve bilateral salfingooferektomi denilmektedir.

Bazı hallerde genç kadınlarda, çocuk doğurma beklentisi olanlarda sadece kanserin başladığı yumurtalık alınabilir. Diğer yumurtalık dikkatlice incelenir. Hatta ondan parça alınarak kanserin yayılıp yayılmadığı kontrol edilebilir.

Yumurtalıklarınız alındığında doktorunuz normalde yumurtalıklardan üretilen hormonları dışarıdan size verebilir. Eğer henüz menopoza girmediyseniz menopoz bulgular gözlenebilir.

Kanserin tekrar oluşması veya yayılmasına engel olmak için kemoterapi veya radyasyon tedavisine gereksinim olabilir. Eğer tümör erken tanınıp hemen çıkartılırsa tam bir tedavi söz konusu olabilir.